نمی‌شود جامعه را محدود کرد که به راه خاصی برود

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی با اظهار تعجب از سخنان برخی دولت‌مردان مبنی بر این‌که «درحال آفرینش تمدن بزرگ اسلامی دوباره هستیم»، به نقد این سخن پرداخت و تاکید کرد: «نمی‌شود جامعه را محدود کرد که به راه خاصی برود یا اگر مردم انتخاب کردند جامعه به کدام سو برود. با هیچ ترفندی یا با زور و تبلیغات نمی‌توان جلوی آن را گرفت.» به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی دفتر حجت‌الاسلام و‌المسلمین سیدمحمد خاتمی، رییس‌جمهور پیشین ایران در رونمایی از سایت گنجینه باز نسخ خطی اسلامی ـ ایرانی همزمان با ایام میلاد پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی (ص) گفت: «بدون این‌که ما بخواهیم نقش دیگر ملت‌ها و اقوام را در ایجاد و بسط تمدن اسلامی انکار کنیم، بدون هیچ‌گونه تعصبی عرض می‌کنم، اگر ایران و ایرانی را از عرصه تمدن و فرهنگ اسلامی حذف کنیم، مشخص نیست از این جریان چه خواهد ماند.» رییس بنیاد باران افزود: «تمدن اسلامی در یک برهه‌ای از زمان درخشش خود را داشته و بعد، روبه افول نهاده است و امروز بیشتر آثار ذهنی آن تمدن و فرهنگ در ما باقی مانده است، هم‌چنان که آثار و مآثر تمدن اسلامی امروز خزانه ارزشمندی است، برای هویت تاریخی ما.»

خاتمی در ادامه اظهار داشت: «البته مطالبی شنیده می‌شود که خیلی برای ما تعجب‌آور است که دولت یا دولت‌مردان یا کسان دیگری می‌گویند، در حال آفرینش تمدن بزرگ اسلامی دوباره هستیم و گویا تمدن بزرگ اسلامی مثل یک ساختمان است که طراحی بکنیم و مهندسی بیاوریم و کار آماده شود!»

وی تاکید کرد: «تمدن این چنین نیست! تمدن از متن جان مردم برمی‌خیزد و بستگی به چگونگی نگاهی دارد که به عالم و آدم داشته باشد.» وی با تاکید بر این‌که «معتقد به فراتاریخی بودن دین و وحی الهی هستیم»، اظهار داشت: «امروز حتی اگر بخواهیم کلام جدید در دنیا داشته باشیم، نمی‌توانیم از اندیشمندان و بزرگان دیروز و حاصل اندیشه آنان بی‌نیاز باشیم. در عین حالی که ما نمی‌توانیم بگوییم که ما خاتم الفلاسفه و نه خاتم العلما داریم، آن‌ها آدم‌های بزرگی بودند که سوال‌های زمان خودشان را درک کردند و پاسخ‌هایی دادند و امروز پرسش‌ها و نیازهای تازه‌ای مطرح شده است.» رییس بنیاد باران در ادامه گفت: «سرمایه بزرگ ما، مجموعه‌ای از آثار و مآثری است که داریم، باید آن‌ها را احیا کنیم و به آن‌ها بپردازیم و با نگاه به آینده بتوانیم در زمان خود زندگی کنیم و با تکیه بر آن منابع و دیدگاه‌های اصیل دینی خود، راه خود را بیابیم.»

رییس دولت اصلاحات با اشاره به طبیعی بودن این مسائل که در طول زمان به‌وجود آمده است و خواهد آمد، تصریح کرد: «نمی‌شود جامعه را محدود کرد که به راه خاصی برود یا اگر مردم انتخاب کردند جامعه به کدام سو برود، با هیچ ترفندی یا با زور و تبلیغات نمی‌توان جلوی آن را گرفت.»

خاتمی اضافه کرد: «باید بپذیریم که هویت ما ایرانی شیعی است و خیلی هم برکت دارد، اگر آن را درست بشناسیم و کار بزرگ امروز عمدتا در این زمینه است و ان‌شاءلله آثار و برکاتش را در آینده بیشتر و بهتر درک کنیم.»