«طلای سرخ» و «دایره» پناهی هم هست

فیلم‌های سینمایی «طلای سرخ» و «دایره» به کارگردانی جعفر پناهی در فهرست ۱۰۰ فیلم برتر دهه گذشته از نگاه منتقدان نشریه گاردین بریتانیا رده‌های ۴۶ و ۹۲ را به خود اختصاص دادند. گروه منتقدان نشریه معتبر گاردین شامل زن بروکس، پیتر بردشا، کاترین شورد و اندرو پولور در آستانه پایان سال ۲۰۰۹ و ورود به دومین دهه از قرن بیست و یکم با نگاهی به بهترین فیلم‌های سینمای جهان در یک دهه گذشته اسامی ۱۰۰ فیلم برتر دهه را از نگاه خود معرفی کرده‌اند که در میان آنها دو فیلم از سینمای ایران هم دیده می‌شود.

«طلای سرخ» و «دایره» هر دو ساخته جعفر پناهی در این فهرست به ترتیب در رده‌های ۴۶ و ۹۲ قرار گرفته‌اند. جعفر پناهی (زاده ۱۳۳۹ در میانه)، یکی از شناخته‌شده‌ترین کارگردانان ایرانی در جهان است. ورود وی به سینما به عنوان دستیار کارگردان فیلم‌های عباس کیارستمی بوده. فیلم‌های وی اکثرا نمایش صریح و بی‌پرده از مشکلات جامعه ایرانی بوده که سبب لغو جواز نمایش اکثر فیلم‌های وی شده است. وی فارغ‌التحصیل کارگردانی از دانشکده صدا و سیما است، فعالیت سینمایی را سال ۱۳۶۵ با کارگردانی فیلم کوتاه «پل» آغاز کرد. نخستین فیلم بلند او «بادکنک سفید» است که برای وی جوایز داخلی و خارجی بسیاری به همراه داشت.

البته گاردین هنوز اسامی فیلم‌های اول تا دهم این فهرست را اعلام نکرده و شاید در میان ۱۰ فیلم برتر دهه گذشته باز هم نماینده‌ای از سینمای ایران حضور داشته باشد. اسامی ۱۰ فیلم اول به تدریج از اواسط این هفته اعلام می‌شود.

«زودیاک» دیوید فینچر، «پرسپولیس» مرجانه ساتراپی، «هزارتوی پن» گی‌یرمو دل تورو، «یادگاری» کریستوفر نولان، «جونو» جیسن ریتمن، «خانه خنجرهای پرنده» ژانگ ییمو، «رو در رو» فاتح آکین و «مردگان» مارتین اسکورسیزی رده‌های ۱۰۰ تا ۹۳ این فهرست را به خود اختصاص داده و پایین‌تر از «دایره» پناهی ایستاده‌اند. «شهر خدا» فرناندو میره‌یس در رده ۹۱ است. «شهر اشباح» هایائو میازاکی، «ورا درک» مایک لی، «شکوه آمریکایی» شاری اسپرینگر برمن، «دستگیری فریدمن‌ها» اندرو جارکی و «ببر خیزکرده، اژدهای پنهان» آنگ لی بالاتر از «طلای سرخ» و «تاریخچه خشونت» دیوید کراننبرگ، «در حال و هوای عشق» وونگ کار وای، «مورورن کالار» لین رمسی و «شب آفتابگردان‌ها» خورگه سانچس کابزودو پایین‌تر از آن هستند. رده‌های ۱۱ تا ۲۰ بهترین فیلم‌های دهه اخیر از نگاه منتقدان گاردین به این فیلم‌ها اختصاص یافته است: «والس با بشیر»، «حفره!»، «ضربانی که قلب من از دست داد»، «پیامدهای عشق»، «جایی برای پیرمردها نیست»، «نور خاموش»، «جاپون»، «خورشید»، «آنجا ساعت چند است» و «پیش از غروب آفتاب».