فضای رسانه‌ای در شوک توقیف

رامین: مدیر مسوول باید پاسخگوی بیکاری اعضای مجموعه باشد

محکی: این آگهی در روزنامه خورشید و ایران هم چاپ شده بود

چمران: همشهری بار اولش نبود نگاه سوم- پس از سال‌ها، دیروز صبح دکه‌های روزنامه‌فروشی از پرتیراژترین روزنامه خاورمیانه خالی بودند، چرا که پس از چند بار تایید و تکذیب خبر توقیف این روزنامه از سوی هیات نظارت بر مطبوعات، سرانجام محمدعلی رامین، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد بر توقیف این نشریه پرمخاطب صحه گذاشت.

رامین در تشریح دلایل این تصمیم گفت: هیات نظارت بر مطبوعات ابتدا فرصتی را برای روزنامه همشهری قائل شد تا خود همکاران همشهری از جامعه اسلامی و ملت بزرگ ایران عذرخواهی کرده و به مدت یک هفته روزنامه را منتشر نکنند؛ این توبیخی است که یک مسلمان که خطایی را مرتکب شده برای خودش قائل می‌شود و ما در همین حد آن را می‌پذیرفتیم و فقط بحث را به دادگاه ارجاع می‌دادیم تا به موقع در دادگاه به آن رسیدگی شود. ولی مقرر شده بود اگر همشهری خود پذیرای این اقدام نباشد ناگزیر روزنامه را توقیف کنیم تا دادگاه درباره آن تصمیم بگیرد.

وی در پاسخ به این پرسش که مدت زمان توقیف روزنامه همشهری چقدر است، تاکید کرد: با توجه به این ‌که روزنامه همشهری خودش آمادگی برای عذرخواهی از مردم را نداشت تا چند روز از انتشار پرهیز کند، هیات نظارت بر مطبوعات موظف به توقیف آن شده است و تا برگزاری دادگاه مربوطه، این توقیف ادامه دارد.

فرصت عذرخواهی نداشتیم

اما علی اصغر محکی‌، مدیر مسوول روزنامه همشهری با بیان این که اتهام روزنامه همشهری ترویج بهائیت اعلام شده است، اظهار کرد: این عکس در گذشته چندین بار در روزنامه‌های دیگر همچون خورشید و ایران منتشر شده، اما تذکری به آن‌ها داده ‌نشد.

محکی خاطرنشان کرد: این عکس روز یکشنبه در روزنامه چاپ شد و هیات نظارت بر مطبوعات، روز دوشنبه حکم توقیف همشهری را صادر کرده است. او با بیان اینکه این اشتباه سهوی و به دلیل آشنا نبودن عوامل روزنامه همشهری با اماکن مربوط به بهائیان بوده است، اظهار کرد: متن توضیح و عذرخواهی در این باره را در شماره سه‌شنبه چاپ کردیم که نمایندگان هیات نظارت بر مطبوعات شب گذشته با حضور در چاپخانه از توزیع آن جلوگیری کردند و به ما اجازه انتشار عذرخواهی ندادند.

به گفته وی، حدود دو هزار نفر در تحریریه و بخش‌های اداری، آگهی‌ها و توزیع روزنامه همشهری مشغول به کار بودند که تا زمان برگزاری دادگاه که پس از طی مراحل اداری برگزار خواهد شد، بیکار می‌شوند.

در زمینه این نگرانی همیشگی اهالی رسانه، رامین در گفت‌وگو با خبرنگار فارس عنوان کرد: یکی از دغدغه‌های ما وضعیت همکارانی است که در این‌گونه نشریات دچار آسیب می‌شوند؛ سوال جدی ما از مدیران مسوول این‌گونه روزنامه‌ها این است که چرا با ارائه تعهدات مجوز می‌گیرند تا پاسدار قانون و حریم حرمت‌ها باشند و بر‌ اساس همین اعتماد متقابل، جمعی از همکاران مطبوعاتی را به دور خود جمع می‌کنند و آن‌ها را به کار می‌گمارند، ولی گاهی با ارتکاب خلاف قانون و مقابله با حرمت‌ها فضایی را ایجاد می‌کنند که امکان استمرار انتشار را نداشته باشند؛ در نتیجه آن جمع همکاران مطبوعاتی دچار سرگردانی و عدم امنیت شغلی می‌شوند.

وی اضافه کرد: در چنین شرایطی مدیر مسوول محترمی که خلاف قانون عمل می‌کند نه فقط به حیثیت معاونت مطبوعاتی و همه همکاران مطبوعاتی لطمه وارد می‌کند، بلکه فضای افکار عمومی را مسموم ساخته و بی‌اعتمادی را جایگزین اعتماد متقابل می‌سازد و در این بین جمعی از همکاران مطبوعاتی ما را دچار بیکاری و سرگردانی می‌کند. چنین مدیر مسوولی نه فقط باید پاسخگوی افکار عمومی باشد، بلکه باید نسبت به این تعهدشکنی‌ها پاسخ قانع کننده‌ای را ارائه کند.

انتقاد شدید اعضای شورای‌شهر

یک روز بعد از توقیف موقت روزنامه همشهری با حکم هیات نظارت بر مطبوعات وزارت ارشاد، اعضای شورای‌شهر تهران در اولین جلسه علنی خود به شدت به این تصمیم اعتراض کردند، به‌ طوری که دویست‌و سی‌و‌نهمین جلسه شورای شهر با انتقاد از فضای رسانه‌ای این‌روزها آغاز شد.

به گزارش ایلنا، معصومه ابتکار با انتقاد از نحوه برخورد با روزنامه همشهری تاکید کرد: بحث همشهری و نحوه برخورد با این رسانه یک بهانه بوده؛ چرا که بعید است اصل قضیه مربوط به یک آگهی و تصویری باشد که مربوط به کشور ایران نبوده است. در بسیاری از مواقع در کشور ما تخلفات مشابه صورت می‌گیرد، اما با رسانه‌های متخلف برخورد دوگانه می‌کنند.

رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران با بیان اینکه روزنامه‌های منتقد که به طور شفاف اطلاع‌رسانی می‌کنند تحت فشار هستند، ادامه داد: فضای رسانه‌ای مدت‌ها است که تحت فشار بوده و فضای محدودی برای رسانه‌ها ایجاد شده است.

ابتکار با اعلام اینکه طی مدت گذشته ۲۵ روزنامه را از دست دادیم خاطر نشان کرد: تعطیل شدن حوزه اطلاع‌رسانی دقیق و منتقدان دولتی جریان نگران‌کننده‌ای در کشور است.

او با اشاره به روزنامه سرمایه، اعتمادملی، همشهری،‌ خبر بین‌الملل و سایر رسانه‌ها گفت: روزنامه خبر نیز به خاطر اعمال فشارهایی تعطیل شد و برخورد با روزنامه همشهری که به صورت شفاف از شهر اطلاع‌رسانی می‌کرد نیز با برخورد شدیدی مواجه شد.

رییس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران با ابراز تاسف از فضای فعلی سایه انداخته علیه رسانه‌های منتقد گفت:‌ چنین جریانی نشان‌دهنده تنگ‌تر شدن فضا است و باید زمینه باز بودن فضای اطلاع‌رسانی آن هم از نوع شفاف فراهم شود تا مردم به دستگاه‌های اجرایی، نظارتی و حوزه اطلاع‌رسانی اعتماد کنند.

در همین زمینه، رسول خادم هم روزنامه همشهری را ارگان شورای شهر دانست و تاکید کرد: شورای شهر وظیفه دارد در نحوه عملکرد و جهت‌گیری این روزنامه که یکی از سرمایه‌های بزرگ شهر بوده حمایت کند؛ چرا که این روزنامه مستقل بوده و منابع آن از پول جیب مردم و عوارض شهری تامین شده است.

او افزود: در مورد توقیف روزنامه همشهری نقد اساسی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارم؛ چرا که شخص وزیر فردی متعهد است، اما نحوه برخورد با این رسانه نادرست بوده است.

رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران ادامه داد: اگرچه اقدام روزنامه همشهری نادرست بوده، اما دست گذاشتن روی این اشتباه، اشتباه بزرگ‌تری بوده که می‌تواند زمینه‌های فساد را فراهم کند.

احمد مسجدجامعی عضو کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورا نیز با اشاره به توقیف روزنامه همشهری، دسترسی آزاد شهروندان به جریان اطلاعات آزاد را یکی از حقوق مسلم شهروندان دانست و خاطرنشان کرد:‌ هر محدودیتی که این آزادی اساسی را زیر سوال ببرد باید از جانب مدیریت شهری و دخالت شورای شهر پیگیری شود.

او با بیان یک پیشنهاد که آن را مربوط به تمام روزنامه‌ها و نه روزنامه خاص دانست گفت: در سیر رسانه‌ای تمام روزنامه‌ها، توقیف آخرین و بالاترین نوع برخورد است و زمانی که عضو هیات نظارت بر مطبوعات بودم نیز اعلام کرده‌ام که تجربه روزنامه‌نگاری به صورت جدی پس از انقلاب از همشهری نشات گرفت. به گفته مسجد جامعی، از جانب روزنامه همشهری روزنامه‌نگارانی پدید آمدند که توانستند سایر روزنامه‌ها را احیا کنند. به طوری که روزنامه همشهری مادر بسیاری از روزنامه‌ها است.

عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به مشکلات پدید آمده برای روزنامه‌نگارانی که دچار توقیف می‌شوند گفت: وقتی یک روزنامه تعطیل می‌شود به بدنه روزنامه‌نگارها فشار می‌آید؛ چرا که یک سیستم روزنامه مجموعه به هم پیوسته بوده که تمام مسیر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

علیرضا دبیر هم نسبت به توقیف این نشریه هشدار داد و گفت: عکسی که توسط روزنامه همشهری کار شده بود کار اشتباهی بوده، اما از آن اشتباه‌تر دست گذاشتن روی موضوعی بوده که مردم از آن بی‌اطلاع‌ بودند. عضو هیات رییسه شورای شهر تهران اظهار کرد: روزنامه همشهری در دو سه روز آینده قصد داشت تا پنج هزارمین جلدش را به روی گیشه ببرد و مطابق با برآوردها این روزنامه بعد از کیهان و اطلاعات با ۱۸ سال سابقه کار پس از انقلاب جزو پرسابقه‌ترین روزنامه‌های کشور بوده به همین دلیل معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید پاسخگوی این اقدام خود باشد.

او با اشاره به روزنامه مدیریت شهری، آن را موثرترین شیوه اطلاع‌رسانی برای فضای شهری به مردم تهران دانست و تصریح کرد: این روزنامه خودکفا بوده و بدون کمک ارگان خاصی اداره می‌شده و دو هزار نفر در چاپ‌خانه این روزنامه فعال بوده که با خانواده‌هایشان یک جمعیت ده هزار نفری را تشکیل می‌داده و پرسنل توزیع این روزنامه در شهرستان‌ها نیز زیاد بوده به طوری که می‌توان نتیجه گرفت حتی نیازمندی‌های روزنامه همشهری به چرخه فعالیت اقتصاد کشور کمک زیادی کرده است.

مرتضی طلایی، رییس کمیسیون فرهنگی ـ اجتماعی شورای شهر تهران نیز در این مورد به خبرنگار ایلنا گفت: بهتر بود تا مسائل کوچک و ناشناخته را جهانی نمی‌کردیم.

او افزود: نشانی که توسط روزنامه همشهری تبلیغ شد و اقلیتی که بعدا از طریق رسانه‌ها متوجه آن شدیم برای مردم ناشناخته بود و کسی در ایران این نشان و اقلیت را نمی‌شناخت.

با این حال رییس این شورا واکنشی دیگر به موضوع توقیف روزنامه همشهری نشان داد. به گزارش ایلنا، مهدی چمران در جلسه دیروز شورای شهر تهران که به انتقاد پیرامون توقیف روزنامه همشهری اختصاص داشت از جمله افرادی بود که نسبت به توقیف این روزنامه اظهار رضایت داشته و حتی نسبت به این مساله اعلام حمایت کرده است.

رییس شورای شهر تهران در این ارتباط در برابر اعضای شورای شهر تهران که روزنامه همشهری را ارگان شورای شهر می‌دانستند گفت: این روزنامه ارگان شهرداری بوده نه شورای شهر.

چمران بحث توقیف روزنامه همشهری را با سایر روزنامه‌ها یکی دانست و گفت: بماند که نه تنها روزنامه همشهری، بلکه سایر روزنامه‌ها در مورد شورای شهر بد و بی‌راه می‌نویسند و مطالب را معکوس جلوه می‌دهند. اقدام روزنامه همشهری برای اولین بار نبوده که بگوییم یک دفعه از دستش در رفته است، بلکه بارها به این روزنامه تذکر داده‌ایم که چه در مورد شورا و چه در سایر موارد مطالب را با دقت بیشتری انعکاس دهند، اما این روزنامه عکس‌های عوضی چاپ می‌کند.

خبر مرتبط در صفحه خبر (۸) را هم بخوانید.