سازگاری هدفمند کردن یارانه‌ها با سند چشم‌انداز

مقدم، مشاور عالی وزیر نفت سابق در امر پژوهش، محور اصلی طرح تحول اقتصادی را بحث یارانه‌های انرژی دانست و گفت: با توجه به اوضاع اقتصادی کشور که مبتنی بر اقتصاد نفتی است، حدود ۹۰‌درصد یارانه‌ها مربوط به بحث انرژی و پرداخت یارانه‌های انرژی می‌باشد. وی افزود: اگر به بحث انرژی و نحوه پرداخت آن چه از نظر صرفه‌جویی و چه از نظر کاهش درآمدهای دولت و چه از نظر تخصیص عادلانه و اصلاح ساختارها توجه داشته باشیم، نمی‌توانیم در این اهداف جدایی ایجاد کنیم، زیرا اینها یک بسته به هم پیوسته هستند. وی نقطه آغاز طرح تحول اقتصادی را صرفه‌جویی در انرژی دانست و اظهار داشت: بحث صرفه‌جویی انرژی کاملا در تعامل با تغییر و تحولات و در سطح فناوری مورد استفاده می‌باشد.

وی گفت: قوانین و مقررات، علائم بازار و ساختار تولید ناخالص ملی سه عاملی هستند که در سطح فناوری‌ها قرار دارند. مثلا بخش خدمات و صنعت هر کدام چه نقشی را دارند، زیرا در ساختار تولیدی در کشورهای توسعه یافته به سمت بخش خدمات که متکی به تکنولوژی‌های پیشرفته است حرکت می‌کنند و این بخش‌ها انرژی‌بری بسیار پایینی دارند.

مقدم با اشاره به اینکه برخی معتقدند طرح تحول اقتصادی سبب افزایش قیمت‌ها می‌شود، خاطرنشان کرد: طرح تحول اقتصادی نه تنها سبب افزایش قیمت‌ها نمی‌شود، بلکه افزایش رفاه اجتماعی را در بر دارد.

در واقع شاخصی از افزایش تولید ملی است که بدون در نظر گرفتن عدالت اجتماعی ناقص خواهد بود و مهم این است که به چه صورت می‌توانیم به صورت بهینه از آن استفاده کنیم و این موضوع به میزان قانونمندی یارانه‌ها بستگی دارد و اگر قرار باشد یارانه‌ها هدفمند شود و به عنوان منابع جدید در اختیار قرار گیرد چه طور می‌توانیم آن را توزیع کنیم و این بحث به قدرت قوانین و مقررات برمی‌گردد.

مقدم در پاسخ به این سوال که آیا اجرای طرح تحول اقتصادی قدرت خرید مردم را افزایش می‌دهد، گفت: از سال ۷۵ تاکنون، حدود ۵۰۰میلیارد دلار یارانه‌‌های انرژی پرداخت شده است. تصور شود اکنون قیمت دلار افزایش پیدا ‌کند و قیمت نفت هم یک رابطه مستقیم با این بحث دارد و اگر قیمت‌ها را ۲۰ تا ۲۵ دلار محاسبه کنیم حدود ۶۰۰ تا ۶۵۰‌میلیارد دلار تا سال ۱۴۰۳ باید یارانه بپردازیم در صورتی که روند افزایش مصرف را نیز باید در نظر بگیریم و بعد باید دید که چه حجمی از یارانه باید پرداخت شود.

مشاور عالی وزیر نفت خاطرنشان کرد: بحث یارانه‌های انرژی مرتبط با اهداف سند چشم‌انداز است که اگر این اهداف را تعقیب کنیم باید نقش و اثر‌های حامل‌های انرژی را در آن ببینیم.

وی افزود: نیازهایی که برای بخش‌های مختلف برای انرژی است حدود ۲‌میلیارد و ۸۰۰‌میلیون مترمکعب در سال ۱۴۰۳ خواهد بود، این موضوع بدون توجه به اثرات تورمی قیمت انرژی و صرفه‌جویی است، اگر صرفه‌جویی از هم‌‌اکنون آغاز شود این نیاز معادل ۲ میلیارد در سال ۱۴۰۳ خواهد بود.

مشاور عالی وزیر نفت درخصوص رشد اقتصادی و کارآیی تکنولوژی اظهار داشت: در این مرحله ما اگر بتوانیم بخشی از منابع را برای افزایش کارآیی و بهبود و بهره‌وری و ارتقای سطح تکنولوژی به کار ببریم در ابعاد گوناگون به رشد اقتصادی دست خواهیم یافت.

منبع: سایت تحول اقتصادی