یک هفته با ملکه جنایت

میترا جلیلی- «تورکری» زادگاه آگاتا کریستی، نویسنده فناناپذیر انگلستان از سیزدهم تا بیستم سپتامبر میزبان هزاران مشتاق از سراسر دنیا بود که می‌خواستند محل تولد و بخشی از زندگی خالق شخصیت‌هایی محبوب همچون «هرکول پوآرو» و «خانم مارپل» را از نزدیک ببینند.

امسال در هفتادو پنجمین سالگرد انتشار رمان موفق «قتل در قطار سریع‌السیر شرق»، مردم شاهد برگزاری برنامه‌هایی ویژه بودند. نسخه سینمایی این اثر مربوط به سال ۱۹۷۴ با بازی «آلبرت فینی» در نقش «هرکول پوآرو» در فضای باز به نمایش درآمد و مردم توانستند از باغ اختصاصی کریستی که برخی از سوژه‌هایش در همین باغ به ذهن او می‌رسید، بازدید کنند. دیدار از کارگاه و جایگاه داستان‌نویسی این نویسنده محبوب نیز بخشی دیگر از برنامه‌های ویژه امسال بود.

«کریستی» از سال ۱۹۳۸ تا زمان مرگش یعنی در سال ۱۹۷۶ در خانه‌ای ۵ خوابه در گرینوی سکونت داشت و امسال نخستین باری است که مردم می‌توانند پا به حریم خلق داستان‌های پلیسی او بگذارند. این خانه محل شکل‌گیری ۳ داستان موفق او به نام‌های «۵ خوک کوچولو» که در آن مردی با سم در باغ می‌میرد، «عمارت مرد مرده» که در این داستان مردی در آشیانه قایقش خفه می‌شود و «مصیبت بی‌گناهی» است.

بازدید از موزه آگاتا کریستی در تورکری بخشی دیگر از برنامه‌ها بود. در این موزه لباس‌های بازیگران نقش‌های مختلف فیلم‌هایی که از روی آثار او ساخته شده به نمایش گذاشته شده و در بخشی دیگر نیز بسیاری از این فیلم‌ها به نمایش درمی‌آید. به این ترتیب مردم داستان‌های او را بیشتر احساس کرده و از آن لذت می‌برند. کت خز معروف او و تعدادی از عکس‌های خانوادگی‌اش بخشی دیگر از این گنجینه را تشکیل می‌دهند.

«آگاتا کریستی» در ۱۵ سپتامبر ۱۸۹۰ در «تورکری» انگلستان به دنیا آمد و خالق تعداد زیادی رمان، داستان کوتاه و نمایشنامه بود. وی در طول زندگی ۸۶ ساله خود موفق شد ۸۰ رمان پلیسی بنویسد و با خلق دو شخصیت معروف به نام‌های «هرکول پوآرو» و «خانم مارپل» لقب «ملکه جنایت» را به خود اختصاص دهد و با رمان‌هایش قلب و روح مردم را تسخیر کند. کریستی تعدادی داستان عاشقانه نیز با نام مستعار« ماری وستماکوت» دارد.

از بزرگ‌ترین افتخارهای این نویسنده بزرگ، ثبت نام او در کتاب رکوردهای جهانی گینس، در کنار نام ویلیام شکسپیر به عنوان پرفروش‌ترین نویسنده است. طبق اظهارات دبیر یونسکو، کتاب‌ها و داستان‌های او تاکنون به ۵۶ زبان در سراسر جهان ترجمه شده تا مردم با هر ملیت و زبانی بتوانند دقایقی دغدغه‌های زندگی خود را کنار گذاشته و سوار بر بال خیال کریستی به دنیای پر از شور و هیجان او پا بگذارند. تاکنون تنها مجموعه آثار والت دیسنی موفق شده از نظر ترجمه آثار، کتاب‌های آگاتا کریستی را پشت سر بگذارد.

وقتی کریستی نمایشنامه «تله موش» را می‌نوشت، شاید حتی به ذهنش نیز خطور نمی‌کرد که این نمایشنامه از۲۵ نوامبر ۱۹۵۲ تا سال۲۰۰۹ همچنان پرطرفدار باشد و بیش از ۲۳ هزار اجرای مختلف بر روی صحنه در کشورهای مختلف داشته باشد.

زندگی کریستی نیز خالی از رمز و راز نبود. او در سال ۱۹۱۴ ازدواج کرد و با نوشتن نخستین داستانش با نام «ماجرای اسرارآمیز در استایلز» در سال ۱۹۲۰، همه را به تحسین واداشت. در ۱۹۲۶ متوجه خیانت شوهرش شد و عصر همان روز به مدت ۱۱ روز ناپدید شد و هیچ کس نفهمید کریستی، این ۱۱ روز اسرارآمیز را چگونه گذراند. این نویسنده بزرگ در ۱۹۳۰ برای بار دوم تن به ازدواج داد که البته این پیوند موفقیتی بزرگ در زندگی‌اش محسوب شد و تا آخر عمر از آن راضی و خشنود بود.

در زندگی هنری «آگاتا کریستی»، دریافت جایزه استاد بزرگ در سال ۱۹۵۵ و جایزه ادگار آلن پو برای بهترین نمایشنامه از موفقیت‌های بزرگش محسوب می‌شود. بسیاری از آثار این نویسنده در قالب فیلم، سریال تلویزیونی و بازی‌های رایانه‌ای تولید شده و حتی دستمایه کمدی و نمایشنامه رادیویی نیز قرار گرفته است.