ادبیات ما از مشروطه مسیر دیگری را دنبال کرد

ایسنا - عبدالعلی دستغیب معتقد است، مشروطه باعث شد ادبیات ما مسیر دیگری را برای حیاتش دنبال کند. این منتقد ادبی در آستانه سالروز صدور فرمان مشروطیت در گفت‌وگویی عنوان کرد: ادبیات ما تا اواسط دوره قاجار، ادبیات کلاسیک بود. درواقع، قصه‌نویسی و شعر ما مشابه آثاری بود که بزرگان ادب پارسی در قرون گذشته خلق کرده بودند. اگر کسی می‌خواست اثری حماسی به وجود آورد، ناگزیر می‌بایست از «شاهنامه» فردوسی تقلید می‌کرد و اگر می‌خواست غزلی بگوید، سعی می‌کرد به شیوه سعدی و دیگر بزرگان غزل‌ بسراید. او در ادامه افزود: البته از دوره صفویه ما شاهد کوششی برای تغییر دادن قالب‌ها و تعبیرهای شعر کلاسیک هستیم؛ اما به دلیل اینکه زمانه اجازه نمی‌دهد، اتفاقات ادبی در همان چارچوب کلاسیک باقی می‌ماند. در دوره قاجاریه هم که سبک بازگشت اتفاق می‌افتد، اما رفته‌رفته ایرانیان با جهان جدید آشنا می‌شوند. نویسندگان و شاعرانی مانند طالبوف و دهخدا کوشش می‌کنند که از تکرار و تقلید ادبیات کلاسیک دست بردارند و متاثر از این تلاش، آثاری به وجود می‌آید که در نظم و نثر، نمایندگان آنها شناخته‌شده هستند؛ کسانی مانند خسروی با رمان «شمس و طغرا» و علی‌اکبر دهخدا با آثار طنزش که در روزنامه «صور اسرافیل» با نام «چرند و پرند» منتشر می‌شود. دستغیب در ادامه متذکر شد: ما از دوران مشروطیت تاکنون در ادبیات چند مرحله را پشت سر گذاشته‌ایم؛ مرحله نخست، اقتباس فرم و معنا از غرب بود که این اقتباس و تقلید تا دوره مشفق کاظمی، محمدعلی جمالزاده و نیما یوشیج ادامه پیدا می‌کند.