یوسف بهمن‌آبادی

۳۰۰۰ سال: رام کردن اسب‌های وحشی در اوکراین، ساخت شهرها و معابد در سومر و مصر، کشت جو توسط سومری‌ها و استفاده از آن در تهیه نان و آب جو، اختراع چرخ در حوالی این زمان... استقرار فنیقی‌ها (در شرق مدیترانه لوانت)، پیشرفت کشاورزی در دره تهوا کان در مکزیک، تراش مجسمه عظیم‌ ابوالهول در گیزا (تا سال ۲۵۰۰)، تمدن اولیه تروا (آسیای صغیر تا سال ۲۴۰۰)، فراگیری علم نجوم در مصر، بابل، هندو چین، ساخت اولین ابزارها و مصنوعات آهنی در بین‌النهرین (تا سال ۲۵۰۰)، دهکده‌های سنگی در جزیره کرت و تجارت این جزیره با مصر، اسکان جمعیت در حاشیه دریاچه‌ها در اروپای مرکزی (تا سال ۲۰۰۰)، گسترش کشاورزی در اتیوپی، چاد و نیجر (تا سال ۲۰۰۰)، آغاز عصر مفرغ در هلال خصیب (خاور نزدیک).

۲۸۰۰ سال: ایجاد حکومت‌های شهری عظیم در سومر (تا سال ۲۴۰۰)، مرسوم شدن سکه‌های فلزی، تشکیل نظام پادشاهی باستانی در مصر (تا سال ۲۱۷۵).

۲۷۸۰ سال: ساخت نخستین هرم مصری در ساکارا توسط ایم هوتپ.

۲۷۷۲ سال: ساخت یک تقویم ۳۶۵ روزه مصری.

۲۷۵۰ سال: حکومت گیل گمش قهرمان (پادشاه) اوروک در سومر.

۲۷۰۰ سال: فرمانروایی کئوپس (خئوپس) بر مصر و ساخت بزرگ‌ترین هرم از اهرام مصر به دستور او در غزه.

۲۶۰۰ سال: فرمانروایی هوآنگ‌تی، امپراتور چین، رواج استفاده از مصنوعات فلزی در دره رود سند (ایندوس).

۲۵۰۰ سال: کشف اولین تصویر کنده‌کاری شده سنگی که از رواج بازی اسکی در رودوی جنوب نروژ خبر می‌دهد، رواج و گسترش کارهای فلزی در اروپا.

۲۴۵۰ سال: تشکیل امپراتوری آکاد در بین‌النهرین (تا سال ۲۲۷۰).

۲۳۵۰ سال: تشکیل سلسله یائو در چین، فتح سومر از سوی سارگون، امپراتور آکاد.

۲۳۰۰ سال: مهاجرت سامی‌ها از عربستان به بین‌النهرین برای تاسیس دو امپراتوری آشوری و بابلی، پیشرفت زندگی اجتماعی در دره رود سند.

۲۲۵۰ سال: شروع امپراتوری یوشون و تشکیل سلسله هسای در کشور چین.

۲۱۴۰ سال: گسترش امپراتوری اور (از شهرهای سومری) به خلیج‌فارس (تا سال ۲۰۳۰).

۲۱۳۳ سال: شروع دوران میانی پادشاهی در مصر (تا سال ۱۶۳۳) و گسترش سلطه و اقتدار به سمت جنوب و نیز تجارت این سرزمین با جزایر دریای اژه و مدیترانه شرقی.

۲۰۰۰ سال: شروع عصر مفرغ در اروپا ساخت عمارت بزرگ مینوی‌های اولیه در کنوسوس در جزیره کرت، آغاز مهاجرت‌های قبیله‌ای سیاه پوست بانتو از غرب آفریقا، شروع کشت پنبه در پرو، حرکت هیتی‌ها به آناتولی (ترکیه).

۱۹۲۰ سال: ساخت یک مستعمره توسط بازرگان‌های آشوری در ناحیه کاپادو کیه آناتولی.

۱۹۰۰ سال: سرنگونی تمدن سومری‌های شهر اور توسط آموری‌ها (شاخه‌ای از نژاد سامی) و حکمرانی آنها در بین‌النهرین (تا سال ۱۶۰۹)، پیشرفت تمدن میسنه (میسین) در جنوب شرق یونان.

۱۸۳۰ سال: سلطه بابلی‌ها بر قلمروی آشوری (تا سال ۱۸۱۰).