بحران جهانی برنج
پس از گرانی مواد سوختی، اکنون گرانی برنج بر مصرف‌کنندگان سراسر جهان فشار می‌آورد. نرخ عمده فروشی برنج، در تایلند که بزرگ‌ترین صادرکننده جهان است، ظرف سه ماه اخیر، ۳۰درصد افزایش یافت و به۵۸۰ دلار برای هر تن رسید.
برنج، در بیشتر کشورهای آسیایی، مهم‌ترین ماده غذایی محسوب می‌شود. مردم چین، ژاپن، هندوچین، هند، پاکستان، ترکیه و ایران، از جمله ملت‌هایی هستند که دست کم در یک وعده غذایی از برنج استفاده می‌کنند.
به این ترتیب، گرانی برنج، بر زندگی مردم این کشورها اثری تعیین‌کننده خواهد داشت.
کاهش صادرات از ویتنام و تایلند
تایلند و ویتنام، به ترتیب نخستین و دومین صادرکننده بزرگ برنج جهان محسوب می‌شوند. گزارشگر شبکه اول تلویزیون آلمان از سنگاپور، در تازه‌ترین گزارش خود خبر داد که ویتنام، کامبوج و اندونزی، برای تامین نیاز داخلی خود، محدودیت‌هایی بر سر راه صادرات برنج ایجاد کردند.
براساس این گزارش، ویتنام، میزان صادرات را محدود کرد، کامبوج آن را به طور کامل ممنوع ساخت و اندونزی، برای وادار ساختن تولیدکنندگان به فروش برنج در داخل کشور، مالیات تازه‌ای بر صادرات آن بست. به نظر افضل علی، کارشناس اقتصادی بانک توسعه آسیا، کمبود برنج و افزایش شدید بهای آن، می‌تواند زمینه ساز ناآرامی‌های اجتماعی شود و به همین دلیل است که دولت‌ها در جنوب شرقی آسیا متوسل به اقداماتی برای محدود ساختن صادرات شده‌اند.
افضل علی در این مورد می‌گوید: «بروز چنین وضعیتی می‌تواند بسیار خطرناک باشد. یک تنش طبقاتی می‌تواند از ثبات جامعه بکاهد. به این دلیل، دولت‌های جنوب‌شرقی آسیا، حساسیت شدیدی نسبت به افزایش بهای مواد غذایی دارند».
موجودی برنج در پایین‌ترین سطح خود
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که موجودی برنج جهان، اکنون به پایین‌ترین سطح ظرف ۳۰ سال گذشته رسیده است. فیلیپین، با ۵۸میلیون جمعیت ناچار است سالانه بیش از دو‌میلیون تن برنج وارد کند و بیش از سایر کشورهای جنوب شرقی آسیا از کمبود آسیب می‌بیند. یک کارشناس مرکز بین‌المللی مطالعات برنج در مانیل، در این مورد اظهار می‌دارد: «مشکل فیلیپینی‌ها این است که به دلایل جغرافیایی نمی‌توانند برنج مورد‌نیازشان را خودشان تامین کنند. آن‌ها، برخلاف صادرکنندگان بزرگی مثل تایلند و ویتنام، زمین کشاورزی کافی ندارند. سطح اراضی قابل کشت فیلیپین، نصف تایلند است».
به گزارش رسانه‌ها، کمبود برنج سبب شده است که حدود ده‌میلیون فیلیپینی از گرسنگی رنج ببرند. نهاد کمک به گرسنگان سازمان ملل‌متحد، برای تغذیه فقیرترین بخش‌های این مردم، دست به اقداماتی زده است.
اتفاقی خوشایند برای ایران
و اما در ایران، یک اتفاق جالب سبب شده است که افزایش قیمت برنج، نگرانی ایجاد نکند.
ایران، در سال گذشته، بخاطر گسترش تحریم‌های بین‌المللی، به اندازه نیاز سه سال آینده خود، برنج خرید و ذخیره کرد. شاید به همین دلیل است که نرخ تضمینی خرید برنج از کشاورزان، نسبت به دو سال گذشته تنها ۸درصد و نرخ خرده‌فروشی در بازار، ظرف ۴ ماه اخیر، تنها ۱۰درصد بالا رفت.
مصرف سالانه برنج مردم ایران، بین ۲میلیون تا ۲میلیون و ۲۰۰هزار تن برآورد می‌شود که حدود یک‌‌میلیون و ۴۰۰هزار تن از آن را تولید داخلی تامین می‌کند.
ایران مجبور است سالانه بین ۶۰۰ تا ۸۰۰میلیون تن برنج وارد کند، اما در سال گذشته ۲میلیون تن برنج خارجی وارد کشور شد.
برنج مورد‌نیاز بازار داخلی ایران، تا چند سال پیش، از آمریکای لاتین و جنوب شرقی آسیا وارد می‌شد، اما در سال‌های اخیر، کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی بازار ایران را از دست دادند و برنج تنها از ویتنام، تایلند، هند و پاکستان خریداری می‌شود.
منبع: دویچه‌وله
ارسال نظر