در یک خانه سبز زندگی کنید

آناهیتا درودیان

اگر از زندگی در محیط‌های آلوده و پرسروصدای شهری خسته شده‌اید و کمی به آرامش نیاز دارید، حضور در طبیعت برای شما درست مثل یک قرص آرام‌بخش عمل می‌کند. کافی است هفته‌ای یک بار به یک محیط طبیعی قدم بگذارید و تعدادی گل‌و‌گیاه زیبا و با طراوت ببینید تا در طول هفته سرحال و شاداب‌تر باشید. اما اگر دغدغه‌ها، گرفتاری‌ها و مشکلات زندگی مجالی برایتان باقی نگذاشته، بهترین راه این است که بخشی از طبیعت را به محیط زیست خود وارد کنید. این محیط جایی نیست جز آپارتمان شما. زندگی در یک فضای سرسبز، مطبوع‌تر از آن چیزی است که فکرش را می‌کنید. ضمن اینکه نگهداری از برخی گیاهان آپارتمانی بسیار ساده و کم‌هزینه است و پس از مدتی شادابی و سرزندگی خاصی را برایتان ایجاد می‌کند. در واقع گیاهان آپارتمانی روز‌به‌روز جلوی چشم شما رشد می‌کنند و دیدن مراحل بزرگ شدن گیاهانی که با دست خودتان کاشته‌اید، بسیار لذت‌بخش است. بنابراین در صورتی که می‌خواهید منزلتان را با تعدادی گل‌و‌گیاه زیبا، سرزنده و جذاب‌تر کنید، ادامه این مطلب را بخوانید:

قبل از اینکه به خرید بروید

شاید شما جزو افرادی هستید که برای اولین بار تصمیم گرفته‌اید چند گیاه آپارتمانی داشته باشید. در این صورت بهتر است که ابتدا گیاهانی را انتخاب کنید که نگهداری از آنها آسان‌تر است و زود رشد می‌کنند. در نتیجه اشتیاق شما برای هرچه سرسبزتر کردن منزلتان دو چندان می‌شود. نکته دیگر اینکه قبل از خرید باید میزان نور منزلتان را بسنجید و تصمیم بگیرید که می‌خواهید گلدانتان را در کدام بخش از آپارتمان قرار دهید. باید بدانید که فضای شما برای نگهداری از گیاهان چقدر وسعت دارد و بهترین مکان برای نگهداری از گیاهان آپارتمانی در منزل شما کجا است. خلاصه اینکه قبل از اینکه گیاه را به خانه بیاورید، درباره شرایط نگهداری آن خوب فکر کنید و با عجله تصمیم نگیرید.

چند نکته برای خرید گیاه مناسب

هنگام خرید دقت کنید که برگ گیاه شاداب، براق و درخشان باشد. پشت و روی برگ‌ها را هم خوب بررسی کنید تا هیچ گونه آفت‌زدگی در آنها دیده نشود. دیگر اینکه گیاه موردنظر شما باید ساقه‌های محکمی داشته باشد. به‌علاوه، باید بدانید که اندازه و ارتفاع گیاه در قیمت آن موثر است. خرید گیاهانی که کمتر رشد کرده‌اند، ارزان‌تر تمام می‌شود، اما این گیاهان جوان، حساس‌تر هستند و به توجه و مراقبت بیشتری نیاز دارند.

اگر هم از گیاهان گلدار خوشتان می‌آید، گیاهی با گل‌های درشت و باز را انتخاب نکنید؛ چون فصل گل‌دهی آن به پایان رسیده است. به جای آن گلدان‌هایی را برگزینید که غنچه دارند تا گل‌های گلدان شما دوام بیشتری داشته باشند. سعی کنیدگیاه را از گل‌فروشی‌ها و مراکز شناخته‌شده تهیه کنید تا نسبت به سلامت آنها مطمئن‌تر باشید.

شرایط نگهداری از گیاهان آپارتمانی

شرایط نگهداری از همه گیاهان آپارتمانی یکسان نیست، به طور مثال برخی از آنها به نور مستقیم نیاز دارند و بعضی باید در محیطی با نور غیرمستقیم قرار بگیرند.

در جاهایی که نور کمتری وجود دارد، بهتر است از گیاهانی استفاده کنید که مقاومت بیشتری دارند و در نور کم و شرایط نامساعد هم دوام می‌آورند.

در ضمن باید توجه کنید که گلدان شما فضای زیادی را اشتغال نکند و سر راه بازی کودکان نباشد. گاهی آشپزخانه مکان مناسبی برای پرورش گیاهان آپارتمانی است؛ چون پختن غذا، هوا را کمی مرطوب می‌کند و در نتیجه گیاهانی که نیاز آبی بالایی دارند، در این فضا بهتر رشد می‌کنند.

نوع گلدان

گلدان‌ها انواع مختلفی دارند و ممکن است پلاستیکی، سفالی، بدون لعاب، سفالی لعابدار یا چوبی باشند. به هر حال گلدان‌های پلاستیکی که ظاهر و رنگ زیبایی دارند، برای آپارتمان بسیار مناسبند. گلدان‌های سفالی هم بیشتر در فضای خارج از آپارتمان مانند پله‌ها، حیاط و ... استفاده می‌شوند. ویژگی گلدان‌های سفالی این است که وزن سنگین آنها باعث می‌شود به راحتی واژگون نشوند. دقت کنید که در ته‌گلدان شما سوراخ‌هایی برای خروج آب اضافی وجود داشته باشد و اگر این حفره‌ها مسدود شد، آنها را باز کنید. یادتان باشد که برای گلدان حتما زیر گلدانی دم تهیه کنید تا زهکشی آب گلدان، آپارتمان شما را کثیف نکند.

آبیاری و تامین رطوبت موردنیاز

نیاز آبی گیاهان مختلف متفاوت است. برای اینکه گیاه شما به خوبی رشد کند، باید به اندازه به آن آب بدهید. نکته مهم اینجا است که گاهی با آبیاری زیاد گیاه شما پژمرده می‌شود؛ چون ریشه گیاهان علاوه بر آب، به اکسیژن هم نیاز دارد. بنابراین اگر گلدان همیشه از آب اشباع باشد، ریشه‌های دچار خفگی می‌شوند و گیاه می‌میرد. البته بعضی از گیاهان آپارتمانی مانند نخل مرداب نیاز آبی بالایی دارند، اما برخی دیگر از جمله کاکتوس و گیاهانی که نسبت به خشکی هوا مقاومند، به آبیاری کمتری نیازمندند.

هنگامی که خاک سطحی گلدان خشک شد، زمان آبیاری آن فرا رسیده است. در این موقع رنگ خاک روشن می‌شود. بهتر است که دمای آب برای آبیاری نه خیلی سرد باشد و نه گرم. بدین منظور مدتی قبل از آبیاری آب را در اتاق قرار دهید تا دمای آن متعادل شود.

معمولا در آپارتمان‌ها رطوبت کم است و به همین دلیل گیاه خیلی زود طراوت خود را از دست می‌دهد. برای جلوگیری از این قضیه در طول روز با اسپری روی گیاه آب بپاشید. این کار را صبح و عصر انجام دهید. هنگام شب آب گیاه کمتر تبخیر می‌شود و گیاه به رطوبت کمتری نیاز دارد.

پرورش گیاهان در پاسیو

یکی از محیط‌های مناسب برای پرورش گل‌ها و گیاهان در آپارتمان‌ها، پاسیو است.

البته باید به این نکته توجه کنید که نورگیر پاسیو تمیز باشد تا نور کافی به گیاهان برسد. رشد اغلب گیاهان در پاسیو به خوبی انجام می‌شود؛ اما باز هم به آنها خوب رسیدگی کنید و زمان آبیاری و تامین رطوبت موردنیاز را از یاد نبرید. یادتان باشد که برای داشتن یک خانه سبز فقط کمی ذوق و سلیقه کافی است تا از یک پاسیوی به ظاهر معمولی، مکانی دیدنی و دوست‌داشتنی فراهم کنید و اوقات لذت‌بخشی را در پاسیوی خود بگذرانید.

وقتی به سفر می‌روید

افرادی که گل و گیاه پرورش می‌دهند خوب می‌دانند که یکی از دغدغه‌هایشان در هنگام سفر، آبیاری گل‌ها و گیاهان است؛ چون چند روز بی‌آبی پژمردگی و خشک‌شدن گیاه را به دنبال دارد.

وقتی که قرار است برای چند روز گیاهتان را تنها بگذارید، یکی از راه‌حل‌های رفع مشکل آبیاری این است که این وظیفه را به یکی از همسایه‌ها یا اقوام واگذار کنید. البته باید فرد امین و مطمئنی را پیدا کنید و کلید خانه‌تان را به او بسپارید که این موضوع هم خودش یک دغدغه دیگر است. بنابراین راهی را به شما پیشنهاد می‌کنیم تا از این بابت نگرانی نداشته باشید. روش کار این است که باید یک گلدان یا پارچ آب را طوری کنار گیاهان قرار دهید که بالاتر از سطح گلدان باشد.

بعد یک پارچه نخی کم‌عرض را آماده کنید. یک سر آن را داخل آب بگذارید و سر دیگر را روی سطح خاک قرار دهید. در نتیجه پارچه نخی کار انتقال آب از پارچ به گلدان شما را انجام می‌شود. با استفاده از این روش در طی مدت سفر، گیاه شما به تدریج آبیاری می‌شد. این را هم بگوییم که اگر فرد مسوولی را برای آبیاری انتخاب می‌کنید، باید روش آبیاری را به او آموزش دهید تا به گلدان شما آسیبی وارد نشود.

خاک مناسب و کوددهی

هرچند وقت یک‌بار لازم است خاک گلدان‌ها را تعویض کنید و در‌حال‌حاضر فصل مناسبی برای رسیدگی به وضعیت گلدان‌ها است. برای تهیه خاک گلدان‌های داخل منزل، خاک‌های سبک را انتخاب کنید و هرگز کود دامی به کار نبرید.

در واقع بهترین خاک برای پر کردن گلدان‌ها مخلوطی از خاک معمولی و خاک برگ است.

برای تقویت گیاهان آپارتمانی می‌توانید از کودهای شیمیایی استفاده کنید. بهترین نوع کود شیمیایی، کود کامل است که به صورت جامد و مایع در بازار وجود دارد و برای همه گیاهان به کار می‌رود. شیوه مصرف این کودها روی آن درج شده و بهتر است گیاهان آپارتمانی هر دو هفته یک‌بار با این کودهای شیمیایی تغذیه شوند.

معرفی چند نمونه از گیاهان آپارتمانی

گیاهان آپارتمانی انواع مختلفی دارند و اگر بخواهیم همه آنها را نام ببریم، هفتاد من مثنوی می‌شود. بنابراین برخی از رایج‌ترین آنها را با ویژگی‌های مهمشان معرفی می‌کنیم تا درباره شرایط نگهداری از آنها اطلاعات بیشتری داشته باشید:

بامبو به شما شانس می‌دهد!

این روزها بازار فروش بامبوها نسبت به سایر گیاهان آپارتمانی رونق خوبی دارند؛ چون هم شکل و شمایل آنها جالب است و هم شرایط نگهداریشان ساده. درواقع بامبوها برای رشد به خاک نیاز ندارند، می‌توان آنها را در آب یا خاک ژله ای نگهداری کرد و برای رشد بهتر، تقویت‌کننده‌های مایع را به کار برد.

یکی از دلایلی که طی یکی دو سال اخیر استقبال مردم از خرید بامبو زیاد شده، این است که عده‌ای معتقدند بامبو شانس می‌آورد و بر این باورند که بامبوها از تایلند و مالزی به ایران وارد می‌شوند و مردم هم با اشتیاق آن را تهیه می‌کنند تا شاید از این راه شانس در خانه‌شان را بزند. بهترین دما برای پرورش بامبو ۱۵ تا ۴۰درجه سانتیگراد است و اگر در محیطی با نور غیرمستقیم نگهداری شونده به سرعت رشد می‌کنند و قد می‌کشند.

فیکوس، گیاهی از هند و مالزی

این گیاه آپارتمانی بومی هند و مالزی است و یکی از محبوب‌ترین گیاهان خانگی به شمار می‌رود. فیکوس به نور کامل نیاز دارد؛ اما نباید در معرض تابش مستقیم خورشید قرار بگیرد. نسبت به خشکی مقاوم است و اگر به آن زیاد آب بدهید، مدت کوتاهی مهمان شما است. در تابستان هفته‌ای دو بار و در زمستان فقط یک بار در هفته به فیکوس آب بدهید. خاک مناسب برای این گیاه مخلوطی از خاک برگ و خاک رس است و تکثیر آن از طریق قلمه‌زنی انجام می‌شود.

با «دیفن باخیا» شروع کنید

گیاهی زیبا و مقاوم است که به سادگی خانه شما را بسنده می‌کند. اگر در نگهداری گیاهان آپارتمانی چندان با تجربه نیستید، یک پیشنهاد این است که پرورش گیاهان را با دیفن باخیا شروع کنید. دیفن باخیا را در جایی قرار دهید که نور غیرمستقیم وجود داشته باشد؛ چون این گیاه نسبت به نور مستقیم حساس است. هر چند وقت یکبار هم گلدان را بچرخانید؛ چون دیفن باخیا مدام به سمت نور خم می‌شود. از آبیاری زیاد آن بپرهیزید. در تابستان هفته‌ای ۳-۲بار آبیاری کافی است و در زمستان هفته‌ای یک‌بار.

بنجامین برای حرفه‌ای‌ها

برگ‌های این گیاه بسیار زیبا است و جزو گیاهان آپارتمانی زیبا و پرطرفدار محسوب می‌شود، اما اگر قصد خرید آن را دارید باید بگوییم که نگهداری آن کار ساده‌ای نیست. بنجامین نسبت به تغییرات محیطی مقاومت کمی دارد و بسیار حساس است. با کوچک‌ترین جابه‌جایی برگ‌های آن می‌ریزد؛ بنابراین باید از جابه‌جایی گلدان جلوگیری کنید. به این گیاه هم نباید زیاد آب بدهید و اجازه دهید بین دو آبیاری خاک سطحی گیاه خشک شود. اگر در نگهداری گیاهان آپارتمانی تازه‌کار هستید، پرورش این گیاه برای شما مناسب نیست و برای افراد با تجربه توصیه می‌شود.

برگ انجیری بازیگوش!

یکی از مقاوم‌ترین گیاهان آپارتمانی است و برای افراد مبتدی گیاه مناسبی به شمار می‌رود. برگ انجیری به نور غیرمستقیم نیاز دارد و اشعه‌های مستقیم خورشید برگ‌هایش را می‌سوزاند. آبیاری زیاد لازم ندارد و در فاصله بین دو آبیاری، سطح خاک آن باید کاملا خشک شود. برگ انجیری جزو گیاهان آپارتمانی بالا رونده است و باید در کنار آن قیم قرار دهید. اگر به این گیاه خوب رسیدگی کنید، منظره جالبی را در آپارتمان‌ شما ایجاد می‌کند و از در و دیوار بالا می‌رود!

نخل مرداب، همیشه تشنه

نخل مرداب از جمله گیاهان ارزان و زیبا است که پرورش و تکثیر آن کار ساده‌ای است. به آب فراوان و آفتاب کامل احتیاج دارد. البته در جاهای سایه‌ای که نوردار باشد هم رشد می‌کند. باید آنقدر به این گیاه آب بدهید تا همیشه خاک آن شبیه باتلاق باشد؛ بنابراین روزی یکبار آبیاری لازم دارد. نخل مرداب در دمای پایین خزان می‌کند و با گرم شدن مجدد هوا، برگ‌های جدید آن شروع به رشد می‌کنند.

آگلونما

برگ‌های ابلق زیبایی دارد و باید دور از تابش مستقیم خورشید نگهداری شود. نباید به این گیاه زیاد آب بدهید و در فاصله بین دو آبیاری خاک آن باید کاملا خشک شود. برای تکثیر این گیاه می‌توانید ساقه بدون برگ را به صورت افقی در ماسه بکارید یا ساقه برگدار را قلمه بزنید.

گل کفشک، مهمانی عجیب و غریب

اگر دلتان می‌خواهد که در آپارتمان یک گل عجیب و غریب داشته باشید که توجه همه را به خودش جلب کند، گل کفشک بخرید. گل‌ها این گیاه آپارتمانی در رنگ‌های بسیار شاد و زیبا وجود دارد و بومی کشور شیلی است. اگر به ظاهر گل‌ها دقت کنید، می‌بینید که شبیه کفش‌های خالدار است. با کاشتن بذر گیاه در اواخر تابستان تعداد زیادی گل کفشک خواهید داشت. این گیاه در حال حاضر هم در گلفروشی‌ها موجود است. از اوایل اسفند تا پایان فروردین گل می‌دهد و آپارتمان شما را رنگارنگ می‌سازد. این گیاه نسبت به سرما بسیار حساس است.

شمعدانی، همراهی شاداب و پرطراوت

گل‌های شمعدانی بسیار زیبا است و از جمله گل‌هایی است که در آپارتمان هم نگهداری می‌شود. گل‌های شمعدانی درشت و به رنگ‌های سفید، قرمز و بنفش است. شمعدانی از اوایل فروردین تا اواخر مرداد به گل می‌نشیند و در دوران گل‌دهی منزل شما را با طراوت و شاداب می‌کند. در فصل گل‌دهی باید به این گیاه زیاد آب بدهید.

آشیمینس

یکی از گیاهان آپارتمانی است که گل‌های زیبایی دارد. ساقه‌های این گیاه خیلی سریع رشد می‌کنند و ارتفاع آنها به ۲۰سانتی‌متر می‌رسد. اگر در تابستان به این گیاه خوب آب بدهید، در تمام طول این فصل گرم گل می‌دهد. پس از پایان دوران گل‌دهی بهتر است آبیاری آن را کم کنید تا پیاز آشیمینس کمی استراحت کند. در این مدت باید آن را در جای گرمی نگه دارید.