حزب سوسیال دموکرات و مساله‌‌ای به نام «حزب چپ»

حزب تازه‌پای «چپ» تلاطم ایجاد کرده است. این حزب در درجه اول برای حزب کهنه‌کار سوسیال دموکرات مساله شده است. حزب سوسیال دموکرات خود را خانه‌ چپ می‌داند و در نتیجه با حساسیت به حزبی می‌نگرد که خود را «چپ» می‌نامد.

«حزب چپ» مساله‌ساز شده است. این حزب نوپا با موفقیت‌های خود در دو انتخابات ایالتی در غرب آلمان آرایش احزاب را به هم ریخته است. حزب جدید نیرو جذب کرده و از طرف دیگر باعث شده که ائتلاف‌های حزبی دیگر نتوانند شکل سنتی خود را داشته باشند. رویه احزاب بزرگ توده‌ای این است که حزب کوچک تازه‌کار را به رسمیت نشناسند و جدی نگیرند، مگر اینکه مجبور شوند. حزب سبزها در آغاز فعالیت خود با این مشکل مواجه بود. اکنون حزب چپ درگیر این مشکل است، به‌ویژه در غرب آلمان که احزاب دارای پیشینه گمان نمی‌بردند، از سد ۵‌درصد بگذرد و به پارلمان‌های ایالتی راه یابد، چه برسد به اینکه محاسبات ائتلافی را به هم ریزد و به مشغله فکری اصلی احزاب تبدیل شود.

حزب سوسیال دموکرات: تلاش برای مرزبندی

حزب تازه، در درجه اول برای حزب کهنه‌کار سوسیال دموکرات مساله شده است. حزب سوسیال دموکرات خود را خانه چپ می‌داند و در نتیجه با حساسیت به حزبی می‌نگرد که خود را «چپ» می‌نامد. حزب چپ، به حزب سوسیال دموکرات انتقاد می‌کند که چپ نیست، یعنی به حد کافی خط عدالت اجتماعی را پی نمی‌گیرد و حزب سوسیال دموکرات در مقابل می‌گوید که حزب چپ بیشتر حزب شعار است تا حزب برنامه.

کورت بک، رهبر سوسیال دموکرات‌ها در روز (دوشنبه ۱۰ مارس) در یک کنفرانس پربازتاب مطبوعاتی مرزبندی با حزب چپ را مشخص‌تر کرد و گفت که «چپ»‌ها می‌خواهد برنامه اجتماعی خود را به حساب نسل‌های آینده پیش برد. او همچنین از این زاویه به حزب چپ تاخت که در سیاست خارجی غیرمسوولانه می‌اندیشد و بدین جهت است که با قراردادهای اصلاح ساختار اتحادیه اروپا مخالف است.

حزب چپ در این مخالفتش با دیگر احزاب چپگرای اروپا وحدت نظر دارد. این احزاب معتقدند که اتحادیه اروپا به اندازه کافی اجتماعی نیست و در قراردادهای اصلاح ساختار عدالت اجتماعی منظور نشده است. احزاب سوسیالیست در مقابل استدلال می‌کنند که اولویت با وحدت اروپاست و عدالت را بایستی در چارچوب وحدت مطرح کرد و از آن چیزی نساخت که در برابر یکپارچگی اروپا همچون یک مانع عمل کند. بر این قرار احزاب سوسیالیست به قراردادهای اصلاح ساختار اروپا که جانشین طرح اولیه قانون اساسی اروپا شده است، رای مثبت می‌دهند.

وضعیت در هسن

بک کوشش کرد در این کنفرانس مطبوعاتی انکار کند که در رهبری حزب سوسیال دموکرات بحران وجود دارد. کنفرانس اما به عنوان کنفرانس اعلام غلبه بر بحران یا دست کم تعدیل اختلافات در رهبری حزب تلقی شد.

اختلافی که با نام حزب چپ گره خورده، با انتخابات هسن آغاز شد. حزب سوسیال دموکرات در مبارزات انتخاباتی اعلام کرد که با حزب چپ هیچ گونه همکاری‌ای نخواهد داشت. نتیجه انتخابات حزب را به تردید واداشت.

در انتخابات هسن، حزب دموکرات مسیحی و کاندیدای اول آن، رولاند کُخ، شکست سختی خوردند، اما پیروزی سوسیال دموکرات‌ها نیز چنان نبود که بتوانند با شریک ائتلافی خود، حزب سبزها، یک دولت متکی بر اکثریت پارلمانی تشکیل دهند.

آنها برای کسب اکثریت پارلمانی ناگزیر به جلب حمایت حزب کوچک سومی هستند. حزب لیبرال‌های آزاد، حاضر به همراهی با

سوسیال دموکرات‌ها نیست. بنابراین بایستی به حزب چپ رو آورد و دست کم از این حزب خواست که کابینه ائتلافی سوسیال دموکرات‌ها و سبزها را تحمل کند.

کورت بک در آستانه انتخابات در هامبورگ روی‌آوری به حزب چپ را برای کنار گذاشتن رولاند کخ کاری روا دانست. به او انتقاد شد که خلاف برنامه پیش از انتخابات حرف می‌زند. او در توجیه خود هم از پویش عرصه سیاست سخن گفت و هم از اینکه حرف او را خوب تفسیر نکرده‌اند. به هر حال او حرفش را پس گرفت و اینک حزب رسما در خط همکاری با «چپ»‌ها نیست.

نتیجه این که سرنوشت هسن ناروشن می‌ماند. اوپسیلانتی، کاندیدای اول حزب سوسیال‌دموکرات‌ها، گفته است که خود را نامزد تشکیل دولت ایالتی نخواهد کرد.

در نتیجه همه منتظرند ببینند پارلمان ایالتی تازه‌، پس از تشکیل رسمی، خود آبستن چه حوادثی خواهد بود: آیا رولاند کُخ خواهد توانست به ریاست خود بر هسن ادامه دهد یا کار به انتخابات تازه خواهد کشید؟

در میان ناظران سیاسی اتفاق نظر وجود دارد که هر چه در هسن پیش آید، تاثیرات آشکاری بر مرکز خواهد گذاشت. در مرکز اما هنوز ائتلاف بزرگ میان دموکرات مسیحی‌ها و سوسیال دموکرات‌ها استوار به نظر می‌رسد.

منبع: دویچه‌وله