ماهی قرمز

نوروز باستانی در راه است و ایرانیان به سبب آداب و سننی که ریشه در تاریخ این مرز و بوم دارد سفره هفت سین می‌گسترانند که چند سالی است ماهی قرمز را نیز مهمان سفره‌های خود می‌نمایند که با طنازی این موجود زیبا و دوست‌داشتنی لحظات شیرین و فرح‌بخشی را برای خانواده به‌ویژه کودکان فراهم کنند.

عکس:آکو سالمی

برخی می‌گویند ماهی قرمز نماد باروری و آغاز فصلی نو در زندگی است و برخی معتقدند نماد طراوت و حیات هستند و باعث آرامش می‌شوند.

شرایط نگهداری ماهی قرمز

ماهی قرمز به عواملی نظیر هوا، دما، آب و غذا به مقدار مناسب نیاز دارد تا هم خود سالم بماند و هم احتمالا سلامتی ما را به مخاطره نیاندازند.

دما: ماهی قرمز در دمای بالای ۲۵درجه سانتی‌گراد آسیب‌پذیر بوده و تغییرات ناگهانی دما باعث مرگ آنها می‌شود.

هوا: ماهی‌ها به اکسیژن موجود در هوا احتیاج مبرم دارند و این اکسیژن از طریق سطح هوایی که با آب در تماس است وارد ظرف نگهداری ماهی می‌شود، بنابراین هرچه سطح مقطع بالای تنگ بزرگ‌تر باشد، اکسیژن بیشتری به ماهی می‌رسد.

آب: استفاده از آب شهری برای ماهی قرمز مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، فقط جهت خارج شدن کلر، قبل از عوض کردن آب ظرف حاوی ماهی، بگذارید که آب به مدت حداقل ۲۴ساعت در ظرف مجزا بماند که با این عمل هم کلر موجود در آب از بین رفته و هم آب دمای محیط را پیدا می‌کند. بهتر است هر هفته یک یا دو نوبت و فقط نیمی از آب ظرف ماهی تعویض شود.

غذا: اگر در شبانه‌روز یک یا دو نوبت غذا به ماهی بدهیم نیاز آن برطرف می‌شود. همچنین سعی کنید از غذاهای آماده، آن هم به اندازه‌هایی که در آب باقی نماند بهتر است استفاده کنید.

در صورت عدم‌رعایت بهداشت، این موجود زنده نیز می‌تواند همانند سایر موجودات زنده مخاطرات بهداشتی را که مهم‌ترین آنها بیماری‌های گوارشی و زخم‌های پوستی هستند، به همراه داشته باشد که کودکان، افراد مسن و کسانی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند از سایرین حساس‌ترند.

مراحل نظارت‌های دامپزشکی:

کارشناسان دامپزشکی طی نظارت‌های ادواری که از مراکز تهیه، تکثیر و پرورش ماهیان به‌عمل می‌آورند، ضمن نمونه‌برداری از آب و ماهی موارد بیماری‌های ویروسی، باکتریایی، انگلی و قارچی را که از سوی سازمان بهداشت جهانی (OIE) به عنوان بیماری‌های اولویت‌دار اعلام شده است، در آزمایشگاه مورد بررسی قرار داده و با موارد غیربهداشتی برخورد می‌کنند. همچنین شرایط اختصاصی حمل‌ونقل برای این مراکز در نظر گرفته شده است که ماهی‌ها با خودروهای مناسب و بهداشتی به مراکز عرضه انتقال داده می‌شوند.

به جهت رفاه حال شهروندان عزیز، اداره کل دامپزشکی استان تهران شرایطی را به وجود آورده است که تمامی ماهیان قرمزی که از سایر استان‌ها به تهران حمل‌ می‌شوند ضمن دارا بودن مجوز بهداشتی و قرنطینه‌ای حمل به پایانه‌ای که در جنوب شرق تهران در نظر گرفته شده است، آورده شده و در‌آنجا پس از بازرسی توسط ناظرین بهداشتی این اداره کل در صورت سلامت، گواهی حمل به مراکز مجاز سطح شهر صادر می‌شود. رعایت نکات بهداشتی ذیل می‌تواند مانع از بروز بیماری‌های قابل انتقال از ماهیان به انسان شوند و ضمنا در سلامتی و طول عمر ماهیان موثر هستند:

۱ -ماهی قرمز شب عید خود را از مراکز معتبر تحت نظارت دامپزشکی تهیه نمایید.

۲ - از دست زدن به ماهی قرمز یا آب محفظه مربوط به آن بدون دستکش خودداری کنید.

۳ -دست‌ها و ظروف استفاده شده هنگام تعویض آب ماهی را با آب و صابون بشویید.

۴ - در صورت مشاهده زخم‌‌های پوستی و علائم بیماری‌های گوارشی مثل دل‌ درد و اسهال به پزشک مراجعه کنید.

۵ - آب مورد استفاده جهت ماهیان باید بهداشتی بوده و قبل از مصرف حداقل به مدت ۴۸ ساعت جهت تبادل گازها و خروج کلر در ظرف دهان گشاد نگهداری شود.

۶ - دست زدن به ماهی باعث آسیب دیدن پوشش سطحی ماهی شده و ماهی را نسبت به باکتری‌ها و انگل‌های موجود در آب حساس و آسیب‌پذیر می‌سازد.

توجه: مراکز بهداشتی و مجاز مکان‌های مسقفی هستند که از نظر بهداشتی قابل شست‌وشو و ضدعفونی بوده و از آب بهداشتی کافی، ظروف، لوازم فروش، نگهداری و حمل‌ونقل برخوردارند.

دکتر داود امان‌الهی

رییس اداره آموزش و روابط عمومی دامپزشکی استان تهران