نگاه واشنگتن پست به اقلیتهای دینی ایران
دهها سال است که آمریکا برای کمک به خروج مسیحیان، زرتشتیان و یهودیهای ایرانی بودجهای را اختصاص داده است. اکنون برخی از رهبران اقلیتهای مذهبی در ایران، آمریکا را مسوول مهاجرت آنها کههزاران سال است در ایران زندگی میکنند، میدانند. از اواخر دهه ۱۹۸۰، دولت آمریکا شرایط را برای مهاجرینی که به دلایل یا بهانههای مذهبی خواهان خروج از کشور خود بودند راحتتر کرد. اما رهبران اقلیتهای مذهبی میگویند که هم کیشان آنها در ایران از طرف دولت ایران مورد بدرفتاری قرار نمیگیرند. در مقابل برخی از رهبران مسیحی و زرتشتی ایرانی معتقدند دلیل اصلی مهاجرت زرتشتیان و مسیحیان استفاده از مزایای برنامهای است که در ازای دریافت ۳هزار دلار که برای ورود به آمریکا از آنها دریافت میشود استفاده کنند. یوناهان بتکولیا، رهبر مسیحیان آشوری و یکی از نمایندگان مجلس ایران که آمریکا را مسوول از هم پاشی جامعه مسیحی در ایران میداند میگوید: «دلایل مهاجرت مسیحیان و زرتشتیان از ایران، بیکاری و وضعیت بد اقتصادی است.
اما اینها مسائلی است که فقط گریبانگیر اقلیتها نیست. آمریکا به تمامی مسیحیان ایرانی گرین کارت داده است و هدف آنها این است که نشان دهند ایران با اقلیتهای خود بد رفتاری میکند.
برنامه مهاجرت اقلیتهای مذهبی را سازمان وابسته به یهودیان برای مهاجرت (هیاس) هماهنگی میکند که در گذشته نیز برای استقرار یهودیان در آمریکا کمک کرده است. سال گذشته، دولت آمریکا مبلغ ۴/۳میلیون دلار به این سازمان اختصاص داد تا برای خروج اقلیتهای مذهبی از ایران کمک کند.
آمار دقیقی از تعداد اقلیتهای مذهبی در ایران نیست. ایران سرزمینی است که بین ۶۵ تا ۷۰میلیون جمعیت دارد که اکثریت آنها را مسلمانان شیعه تشکیل میدهند، این درحالی است که گروههای مسلمان دیگر از جمله سنیها نیز در این سرزمین زندگی میکنند. با توجه به آماری که در سال ۱۹۷۶ منتشر شد، حدود ۴۲۰هزار غیر مسلمان در بین ۳۴میلیون جمعیت آن زمان ایران زندگی میکردند. بسیاری از این اقلیتهای مذهبی پس از انقلاب از ایران مهاجرت کردند.
با وجود موضع دولت ایران در مقابل اسراییل که آن را به رسمیت نمیشناسد، یهودیان ایرانی اظهار میدادند که در خصوص مذهب خود در ایران با مشکلی روبهرو نیستند. بنا به گفته رهبران اقلیتهای یهودی بیش از ۲۵هزار یهودی هنوز در ایران زندگی میکنند که بزرگترین اجتماع یهودیان در خاورمیانه پس از اسراییل است.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که طی دهه گذشته ۲هزار و ۸۴۲یهودی با حمایت آمریکا از ایران به این کشور مهاجرت کردهاند. این درحالی است که بیش از ۱۸هزار اقلیت دینی دیگر در سال گذشته از ایران مهاجرت کردند. اکنون بیش از ۱۰هزار ایرانی در انتظار هستند تا به وین منتقل شوند تا از آنجا هیاس برنامه انتقال آنها به آمریکا را انجام دهد.
کوروش نیک نام، نماینده جامعه زرتشتیان در ایران میگوید که مهاجرت مشکل بسیار بسیار بزرگی برای جامعه اقلیت مذهبی در ایران است. آرزوی من این است که همه روزی به ایران بازگردند، اما فکر میکنم که چنین اتفاقی نیافتد. به نظر میرسد تا ۳۰ سال آینده هیچ زرتشتی در ایران باقی نماند.
هیاس به عنوان موسسهای که کار انتقال ایرانیان را از وین برنامهریزی میکند از طرف وزارت امور خارجه آمریکا در اوایل دهه اخیر انتخاب شد. در سال ۲۰۰۴، کنگره آمریکا قانونی را تصویب کرد که طی آن مراحل پناهندگی مذهبی ایرانیها به آمریکا راحتتر شود.
کمک آمریکا برای هیاس سه برابر شده است و از ۲۴/۱میلیون دلار در سال ۲۰۰۲ به ۴۶/۳میلیون دلار در سال ۲۰۰۷ افزایش یافت چرا که تعداد تقاضای اقلیتهای مذهبی ایرانی نیز افزایش یافت؛ آمریکا که با ایران اختلاف دارد، ایران را جزو هشت کشور جهان که به توجه خاصی نیاز دارند قرار داده است؛ چرا که وزارت امور خارجه آمریکا معتقد است که آزادیهای مذهبی در این کشور وجود ندارد.
گیدوئن آرونوف، مدیر عامل موسسه هیاس معتقد است که چنین نامگذاری شرایط رسمی برای برنامه مهاجرت ایرانیان غیر مسلمان را فراهم میکند. چنین برنامهای نشان میدهد که انسانهایی هستند که به چنین برنامهای برای برقراری امنیت آنها وجود دارد.
بت کلیا، یکی از نمایندگان مسیحی آشوری مجلس ایران میگوید که وی و سایر هم کیشان او در ایران بسیار آزادتر از سایر کشورهای مسلمان هستند. وی که در کلوب مخصوص مسیحیان در تهران نشسته است، میگوید: ما از تمام آزادیهای مدنی برخورد ار هستیم و هیچ محدودیتی در استفاده از حقوق انسانی و مذهبی خود نداریم.
در کلیسای ژورف که یکی از ۱۰ کلیسای مسیحیان در تهران است، حوادث برای رمزی گارموی ۶۳ ساله، اسقف اعظم کاتولیکها یادآور ادامه مهاجرتها است.
یکی از روحانیون کلیسا وارد اتاق میشود و میگوید: دو کاغذ دیگر. رمزی گارمو در ادامه میگوید دو مهاجرت دیگر و پایین ورقهها را مهر میزند. او توضیح میدهد که این ورقهها نشان میدهد که این جوانان مسیحی هستند و با این ورقهها آنها میتوانند در مصاحبه خود در وین که توسط هیاس انجام میشود ثابت کنند که مسیحی هستند.
رمزی گارمو میگوید: کریسمس سال گذشته نیمی از کلیسای من خالی بود. این درحالی است که چند سال پیش حتی حیاط این کلیسا نیز پر از جمعیت میشد. رمزی گارمو که در اصل از شهر موصل در کشور عراق به ایران آمده است اکنون ۳۱ سال است در ایران اقامت دارد.
وی میگوید: مردم نمیدانند که ایران را به سوی کشوری ترک میکنند که سقط جنین آزاد است و طلاق به راحتی انجام میشود. باور کنید، مسیحی ماندن در آمریکا بسیار سخت تر از مسیحی بودن در دیگر کشورها است.
اما من باید خودم را جای هم کیشان خود بگذارم. اگر یک خانواده ایرانی نمیتوانند اجاره بهای خود را بپردازند، اگر بیکارند چگونه میتوانم آنها را از مهاجرت منع کنم؟
بت کلیا توضیح میدهد که در قانون ایران دو قانون برای اقلیتهای مذهبی مساله ساز است. اگر یکی از اعضای خانوادهای غیر مسلمان، مسلمان شود، آن فرد میراث دار تمامی دارایی خانواده خواهد بود. دومین قانون این است که در صورتی که یک مسلمان یک
غیر مسلمانی را به قتل برساند، آن مسلمان قصاص نخواهد شد. این قوانین ۷۰ سال است که در ایران اجرا میشود. این درحالی است که قانون دیه شش سال پیش تغییر کرد. سایر قوانین نیز میتواند قدم به قدم اصلاح شود. یکی از مقامات سابق آمریکایی گفت که واقعیت این است که دولت آمریکا میخواهد نشان دهد ایران اقلیتهای مذهبی را تهدید میکند و آنها به عنوان شهروندان درجه دو هستند.
وی که به دلیل حساس بودن موضوع نخواست نامش فاش شود گفت که شاید مردم با این شرایط بزرگ میشوند و میآموزند که در چنین شرایطی چگونه زندگی کنند، اما اینکه بگوییم آنها زندگی خوبی دارند و تنها به دلیل مسائل اقتصادی مهاجرت میکنند غلط است. اگر ایرانیها از روند این مهاجرت ناراضی هستند میتوانند در اجرایی شدن این برنامه مشکلاتی به وجود آورند.
اما با توجه به منابع ایرانی چنین اتفاقی نخواهد افتاد. محمد علی ابطحی، معاون سابق رییس جمهور ایران در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی، معتقد است که هیچ راهی وجود ندارد که دولت بتواند جلوی کسانی را که از این راه میخواهند از ایران بروند بگیرد. چنین اتفاقی به یک فاجعه بینالمللی تبدیل میشود.
آقای ابطحی میگوید: اگر هیاس درهای خود را به سوی مسلمانان نیز باز کند بسیاری از ایرانیها به آمریکا خواهند رفت. من فکر میکنم چنین اتفاقی در پاکستان و عربستان سعودی نیز میتواند بیافتد. من ناراحتم که ایرانیهای غیر مسلمان ایران را ترک میکنند، اما برای اینکه بتوانیم این روند را تغییر دهیم باید با مشکلاتی مبارزه کنیم که همه با آن مواجه هستند.
منبع: www.irdiplomacy.ir
ارسال نظر