حکایت سفره عقد
مهدیس فرقانی
یه سفره رنگین، یه سفره خوش آب و رنگ، سفره‌ای که برای شروع یک زندگی مشترک تنها یکبار پهن می‌شود.

سفره‌ای یادگار از دوران باستان و آیین زرتشت و در این حین که بسیار پرمعنا هم است.
رنگ‌آمیزی اجزای سفره و نوع چیدمان آنها زینت‌بخش سفره است. سفره‌ای به نام سفره عقد، سفره عقد به گواهی تاریخ، یکی از آداب و رسوم پیشینیان ما بوده که اجزای آن نماد آرزوهای خوب برای یک زندگی مشترک است.
این سفره متناسب با تعداد اجزایش، پر از معناهای ویژه و زیبا است که هرکدام پیامی را به همراه خود دارند.
سفره عقد در مراسم عقد پهن می‌شود و عروس و داماد بر سر آن می‌نشینند و به خطبه عقد گوش می‌دهند.
سفره عقد: معمولا شامل پارچه ترمه‌ای است که به روی یک پارچه سفید پهن می‌شود و تمامی اجزا بر روی آن قرار می‌گیرند.
آینه و شمعدان: آینه در بالای سفره، روبه‌روی عروس و داماد قرار داده می‌شود تا آنها یکدیگر را در آینه ببینند تا دل‌هایشان نسبت به هم مانند آینه صاف و زلال باشد و یک جفت شمعدان که در دو طرف آینه قرار می‌گیرند که شمع‌های روشن شمعدان‌ها نمایانگر روشنایی و گرمی پیوند عقد بین عروس و داماد است.
قرآن مجید و جانماز: قرآن مجید نشانه‌ای از تایید وصلت از سوی خدا و جانماز گواهی برای پایبند بودن عروس و داماد به اصول دینی است.
نبات: به عنوان شیرینی دوران زندگی است و اغلب از نوع زعفران و اعلا در یک ظرف بسیار زیبا و یا در یک ظرف چندطبقه چیدمان می‌شود و گاهی اوقات از روبان و یا تورهای زیبا برای تزئین آن استفاده می‌کنند.
نان و پنیر و سبزی: برای برکت زندگی در سفره استفاده می‌شود و اغلب اوقات در کنار نان، پنیر می‌گذارند و آن را نشانه وسعت روزی می‌دانند و سبزی هم نشانه سرسبزی و سلامتی است. امروزه برای ایجاد جلوه زیباتر، نان و پنیر و سبزی را به صورت لقمه‌های کوچک و با اشکال مختلف تزئین می‌کنند.
عسل: مراسم عسل در دهان یکدیگر گذاشتند مانند قولی است که عروس و داماد به یکدیگر می‌دهند تا در آینده مایه شیرین‌کامی یکدیگر باشند و معمولا عسل را در جامی کوچک می‌ریزند.
تخم‌مرغ: نمادی از تولید و تداوم نسل است و تعداد آن بستگی به سلیقه و اعتقادات افراد دارد. تخم‌مرغ‌ها به هر نحوی تزئین می‌شوند (رنگ‌آمیزی، چسباندن گل‌چینی و پولک و...)
سکه: ممکن است از سکه طلا یا سکه‌هایی با رنگ مجازی طلایی در سفره استفاده شود، بدین معنا که سکه نمادی است برای افزایش رزق و روزی عروس و داماد.
گردو: به علت آنکه درخت گردو از عمر طولانی برخوردار است، نماد افزایش بقای عمر عروس و داماد را به همراه خواهد داشت.
بادام: بادام را به نیت نوه‌دار شدن بر سر سفره می‌گذارند که البته آن را یک اعتقاد قدیمی می‌دانند.
وجود گردو، بادام و فندق را نیز نشان گسترده بودن سفره عقد به علت خوراکی‌های مقوی الهی می‌دانند و اعتقاداتی بیان‌کننده این مساله است که این خوراکی‌ها باید بدون شکاف باشند تا خللی با نام جدایی در زندگی عروس و داماد پیش نیاید.
سیب‌سرخ: میوه‌های رنگینی مانند انار و سیب‌سرخ یا میوه‌های دیگر به منزله برخورداری عروس و داماد از همه مواهب رنگارنگ و نعمت‌های طبیعی خداوند است.
گل: گل نشانی از طراوت و شادابی است و اکثر افراد برای گل‌آرایی سفره‌های عقد از رز قرمز که نماد عشق و محبت است استفاده می‌کنند و گاهی اوقات هم گل‌های زیبای دیگری در کنار این گل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
حلقه: حلقه عضو رسمی و اولیه یک سفره عقد به حساب می‌آید که معمولا حلقه عروس و داماد یک شکل هستند و در جعبه‌ای زیبا قرار می‌گیرند و در سفر یک جایگاه خاص را به او می‌دهند که جایگاه آنها را می‌توان به طرق مختلفی تزئین کرد. حلقه را فقط در انگشت دست چپ می‌کنند زیرا تنها انگشتی است که یک رگ مستقیم به قلب دارد.
اسپند: البته دود کردن اسپند در منقل کوچک و فانتزی آتش یک افتتاحیه برای نشستن عروس و داماد بر سر سفره عقد است و هدف از آن دور شدن چشم بد و حسود از این وصلت برای تازه عروس و داماد است تا آنها از گزندی در امان باشند.
کله قند: ساییدن دو کله قند کوچک و هم اندازه به روی تور قند که در بالای سر عروس و داماد گرفته شده نمایانگر باریدن شادی و شیرینی بر سر آنها است.
قو: همیشه دو قو بر سر سفره عقد ایرانیان دیده می‌شود. دلیل وجود این پرنده بر سر سفره عقد این است که قو تنها حیوانی است که پس از مرگ جفتش با جفت دیگری هم‌نشین نمی‌شود.
خلاصه یک سفره عقد هست و چندین حرف و حدیث که البته بهتر است بگوییم اعتقادات زیبایی که پشت پرده هر یک از اجزای سفره پنهان شده‌اند. در خانواده‌های ایرانی این سفره بیشتر بنا به اعتقاداتش پهن می‌شود تا زیبایی‌اش چرا که اعتقادات بسیار شکیل‌تر از نما هستند.
اما شما از این جشن دست خالی بر نمی‌گردید زیرا عروس و داماد به رسم یادگاری تحفه‌ای ناقابل به شما هدیه می‌دهند.
مقداری نقل رنگی، سکه طلایی رنگ و حتی قندهای مخروطی شکل داخل بسته‌های کوچک که با تورها و شکوفه‌های زیبا تزیین شده‌اند به شما هدیه می‌دهند.
امروزه سفره عقد که بیشتر معروف است به خنچه عقد در طرح‌های گوناگونی در بازار برای فروش عرضه می‌شوند که در برگیرنده مدل‌های کلاسیک، سنتی، مدرن و با قیمت‌های متفاوت هستند.