صورت خود را باری به هر جهت نتراشید

اصـلاح مکانیکی

علی آذرنوش
در گذشته‌های نه چندان دور که هنوز انرژی الکتریکی، توسعه نیافته و تکنولوژی ماشینی وارد زندگی انسان نشده بود آدمی اصلاح صورت خود را به سلمانی می‌سپرد و او، این کار را با ماشین‌های دستی انجام می‌داد.

علی آذرنوش
در گذشته‌های نه چندان دور که هنوز انرژی الکتریکی، توسعه نیافته و تکنولوژی ماشینی وارد زندگی انسان نشده بود آدمی اصلاح صورت خود را به سلمانی می‌سپرد و او، این کار را با ماشین‌های دستی انجام می‌داد.

گرچه امروز هم این امر در برخی موارد انجام می‌شود اما؛ ورود ماشین‌های ریش‌تراش برقی که از 16هزار تومان شروع می‌شود و به حدود 200هزار تومان هم می‌رسد کاربرد استفاده از خود‌تراش‌های دستی رو به کاهش گذاشته است.
البته نسل دیگری از خود‌تراش‌های دستی یکبار مصرف تحت عنوان «ژیلت» وارد بازار شده که با قیمت حدود ۳۰۰‌تومان عرضه می‌شود و همان کار ماشین ریش‌تراش ۲۰۰هزار تومانی را انجام می‌دهد. با این حال، امتیازهای مطرح در ماشین ریش‌تراش برقی همچون استفاده بدون آب، نداشتن زحمت و .... را نباید نادیده گرفت. بد نیست نگاهی بیاندازیم به کارکرد انواع خود‌تراش‌ها و در واقع نکات مطرح در آن را بررسی کنیم:
انواع خودتراش:
۱ - خودتراش دستی
2 - خودتراش برقی
خودتراش‌های دستی(manual razor):
1 - تیغ سلمانی (straight/cut throat razor): آرایشگرها و به ندرت افراد معمولی از آنها استفاده می‌کنند. نکته مهم در استفاده از این خودتراش‌ها آن است که خودتراش را هنگام اصلاح باید با زاویه 30 درجه و در جهت رویش موها حرکت دهیم.
۲ - خودتراش‌های معمولی(safety razor)
3 - خودتراش‌های یکبار مصرف (disposable): شامل خودتراش‌های یکبار مصرف و خودتراش با تیغ‌ها یا کارتریج‌های یکبار مصرف (disposable cartridge) است. خودتراش‌های یکبار مصرف در انواع یک تیغه، دو تیغه و سه تیغه موجود هستند که محصولات ژیلت معروف‌ترین آنها است. برندهای جدید این شرکت به نام‌های fusion - m3power - mach3 turbo عرضه شده‌اند (و خودتراش venus ویژه خانم‌ها است).
ویژگی‌های این خودتراش‌ها: ۱ - اندیکاتورهای لغزنده: پس از اینکه رنگشان از آبی به سفید تغییر کرد، نشانه اتمام عمر مفید تیغ خودتراش است. ۲- تیغ‌های ضد اصطکاک. ۳ - تکنولوژی جدیدی که دارای یک موتور کوچک مرتعش شونده بوده و میکرو پالس‌هایی را به تیغه‌ها ارسال می‌کند. شرکت ژیلت مدعی است این تکنولوژی باعث برخاستن و سیخ شدن موها شده و اصلاح صورت بهتر انجام می پذیرد.
خودتراش‌های برقی یا ماشین اصلاح (electric shaver/razor):
خودتراش های برقی، بسته به نوع تکنولوژی سر اصلاح شان به دو دوسته تقسیم می‌شوند:
1 - فویل دار و یا نوسانی(foil razor/oscillating): دارای یک تیغه برنده (cutter) هستند که توسط یک ورقه نازک فلزی مشبک و قابل‌انعطاف موسوم به فویل (توری) پوشیده شده‌اند. تیغه با حرکات سریع رفت و برگشتی موها را می‌تراشند.
انواع ماشین اصلاح نوسانی:
1 - تک کاتر(single): دارای یک کاتر(تیغه برنده) بوده که توسط یک فویل پوشیده شده است (برای افرادی که رشد موهای صورتشان کند است ایده آل می‌باشد).
۲ - کاتر دوبل (double):دارای دو کاتر و دو فویل پوشاننده است. اثربخش تر و سریعترازنوع تک کاتر است.
3 - سه کاتر (triple):دارای 3 آلت برنده و 3 فویل پوشاننده مجزا است.
۴ - کاتر دوبل+ کاتر میانی (double+integrated cutter):مشابه ریش‌تراش برقی با کاتر دوبل است، اما یک کاتر در بین دو کاتر اصلی تعبیه شده که وظیفه تراشیدن موهای بلند را به عهده دارد.
2 - روتاری و یا دوار (rotary razor): دارای 3 تیغه برنده بوده که در پشت شبکه‌های فلزی معلق(گارد) با حرکت چرخشی موها را می‌تراشد. تیغه‌های برنده به فرم مثلث روی دستگاه تعبیه می‌شود.
تقسیم‌بندی شیورهای برقی از نظر منبع نیرو:
1 - معمولی(mains):مستقیما به جریان برق متصل می‌شوند.
۲ - باطری خور(battery):تنها با نیروی باطری کار می‌کنند.
3 - شارژی(rechargeable): قابلیت شارژ دارند و برای مسافرت ایده آل هستند. برخی از مدل‌های پیشرفته با هر بار شارژ تا 3 هفته شما را از شارژ مجدد بی‌نیاز می‌کنند.
نکته: برخی شیورهای برقی کاملا ضد آب هستند که به اصطلاح(wet and dry) نامیده می‌شوند.
نکته: برخی ریش‌تراش‌های برقی دارای سیستم شستشوی اتوماتیک می‌شوند.
نکته: سعی کنید ریش‌تراش فویل داری که خریداری می‌کنید حتما دارای سر متحرک (pivoting head) باشد. با این قابلیت خودتراش‌های برقی قدرت مانور شما روی پستی بلندی‌ها و فرم صورتتان بیشتر خواهد بود.
مقایسه ریش‌تراش‌های فویل دار و دوار:
۱ - نوع نوسانی و فویل دار اصلاحی یکدست تر و بهتری ارائه می‌دهد، اما در تراشیدن موهای بلند کارآیی لازم را ندارد.
2 - نوع روتاری موهای بلند را بهتر می‌تراشد و قدرت مانور دادن با آن در نواحی دردسرساز (مثل چانه و گردن) آسان‌تر است.
۳ - سر نوع فویل‌دار شکننده‌تر و حساس‌تر است. بنابراین آسیب‌پذیرتر بوده و زود‌تر فرسوده یا سوراخ می‌شود.
4 - ریش‌تراش‌های فویل دار تحریک پوستی کمتری ایجاد می‌کنند.
۵ - کسانی که عادت دارند به طور مرتب و روزانه ریش صورت خود را بتراشند، بهتر است نوع فویل دار و افرادی که یک روز در میان یا بیشتر موهای صورت خود را می‌تراشند، بهتر است از شیورهای دوار استفاده کنند.
نکته
نگهداری، تمیز کاری و روغن کاری ریش‌تراش‌های برقی بسیار حایز اهمیت است. سر و آلتهای برنده شیورها پس از مدتی فرسوده، معیوب و کند می‌شوند. بهتر است سالی یک مرتبه سر و آلت‌های برنده (تیغه‌ها) شیور خود را تعویض کنید. پس از هر بار اصلاح نیز سر شیور را گشوده و درون آن را کاملا تمیز کنید و سپس بوسیله روان‌کننده‌های مخصوص تیغه‌ها را روغن کاری کنید.
شیورهای شارژی را ابتدا کاملا شارژ کنید و سپس تا موقعی که شارژ شیور کاملا خالی نشده از شارژ کردن مجدد آنها خودداری کنید.
ابزارهای دیگر:
* پیرایشگر ریش(beard trimmer): تریمرهای (مرتب‌کننده‌ها) ریش برای مرتب کردن ریش‌ها و سبیل‌های بلند و همچنین تنظیم خط ریش بکار می‌روند. البته برخی ماشین‌های ریش‌تراش دارای تریمر نیز هستند.
* موزن‌های سر برقی (hair clippers):موزن‌ها همان ماشین‌های موزنی سلمانی هستند.
انواع اصلاح:
۱ - اصلاح تر(wet): همان اصلاح با خودتراش دستی است.
2 - اصلاح خشک(dry):همان اصلاح با ماشین ریش‌تراش است.
لوازم کمکی اصلاح:
1 - خمیر، ژل، کف (فوم) و صابون اصلاح.
۲ - فرچه اصلاح.
3 - لوسین‌های پس از اصلاح یا همان افترشیو (aftershave): حاوی مواد ضدعفونی‌کننده، معطر و مرطوب‌کننده هستند.
۴ - لوسیون‌های قبل از اصلاح(pre - shave): حاوی مرطوب‌کننده و روغن هستند.
5 - مرطوب‌کننده‌ها.
عوارض جانبی اصلاح صورت:
1 - بریدگی‌ها: ممکن است تا 15 دقیقه خونریزی آنها ادامه داشته باشد. برای متوقف کردن خونریزی یک پنبه را به الکل آغشته کرده و روی محل بریدگی قرار دهید یا از قلم‌های (styptic) که حاوی ماده فعال زاج سفید(alum) هستند، استفاده کنید. زاج سفید یک نوع قابض است.
۲ - خراشیدگی و ساییدگی‌ها.
3 - تحریک پوست صورت.
۴ - سوزش خودتراش (razor burn): به قرمزی، التهاب و احساس سوزش و تحریک‌پذیری پس از اصلاح اطلاق می‌شود. علت آن فشار بیش از حد تیغ و ماشین ریش‌تراش بر روی پوست هنگام اصلاح است. علل دیگر آن اصلاح با تیغ کند، اصلاح خشک، خیلی سریع تراشیدن موهای صورت، و تراشیدن مکرر یک ناحیه از صورت هستند. در قسمت‌های از صورت و گردن که دارای پوست حساس تر و موهای زبرتر هستند احتمال این عارضه بیشتر است. برای پیشگیری
از، آن قبل و بعد از اصلاح از لوسیون‌های مخصوص اصلاح استفاده کنید. برای درمان آن نیز به صورت آب و یا ژل آلوئه ورا (aloe vera) یا محلول رقیق اسید سالیسیلیک بزنید. هرگز روی پوست آزرده ادکلن یا الکل نزنید.
۵ - جوش‌های اصلاح (shaving rash/razor bumps): علت آن موهای درون روییده می‌باشد (فرو رفتن سر موها درون پوست) و علایم آن برآمدگی‌های قرمز، ملتهب، دردناک و چرکین است. موهای درون روییده اغلب در افرادی که موهای مجعد دارند، بروز می‌کند. علل آن از ته تراشیدن زیاد موها، تراشیدن موها خلاف جهت رویششان و کشیدن زیاد پوست صورت حین اصلاح است. پوست را حین اصلاح بیش از اندازه نکشید؛ چرا که احتمال رویش موهای درون روییده افزایش می‌یابد.
هنگامی که پوست را زیاد از حد می‌کشید موها از فولیکول (مجرای خروجی مو) بیرون زده می‌شوند و پس از اینکه نوک مو تراشیده و پوست به حالت نخست بر می‌شود، مو بدرون فولیکول گیر افتاده و پس از رشد درون فولیکل فر می‌خورد. برای خارج ساختن موی درون روییده چند دقیقه حوله داغ روی صورت قرار دهید تا موی درون روییده نرم شود. سپس می‌توانید مو را توسط یک موچین استریل بیرون بکشید.
همچنین می‌توانید لوسیون‌های حاوی اسید گلیگولیک روی موضع بمالید. اسید گلیگولیک سلول‌های مرده پوست را برمی‌دارد یا می‌توانید توسط یک مسواک تمیز و با موهای نرم به ملایمت روی موی درون روییده بکشید تا خارج شود.
نحوه اصلاح صورت:
۱ - تیغ باید تیز و تمیز و صورت نیز گرم، تمیز و مرطوب باشد.
2 - خود تراش یک تیغه بهتر است؛ اما نوع دو تیغه و یا بیشتر آن اصلاح بهتر و تمیزتری را ارائه می‌دهد.
۳ - صورت را کاملا با آب و صابون بشویید.
4 - یا یک حوله را با آب خیلی گرم (نه داغ آب داغ پوست صورت را خشک می‌کند) مرطوب کنید یا حوله را با آب مرطوب کرده و آن را به مدت 30‌ثانیه درون مایکروویو قرار دهید. سپس حوله گرم را به مدت چند دقیقه روی صورت قرار دهید. این کار موها را نرم و پوست صورت را نرم و قابل انعطاف می‌کند. به همین خاطر بهتراست پس از استحمام اقدام به تراشیدن ریش کنید.
۵ - خمیر و یا ژل ریش را توسط فرچه با حرکات دوار روی صورت پخش کنید.بیش از حد کف ریش به صورت نزنید؛ چراکه باعث کاهش کارایی خود تراش می‌شود. خمیر اصلاح به قطر یک ۵‌تومانی کافی است.
6 - تیغ را زیر آب داغ بگیرید و سپس سینک دستشویی را تا یک سوم از آب خیلی گرم پر کنید.
۷ - توسط خود تراش و با حرکات ملایم و کوتاه شروع به تراشیدن موها کنید. موها را فقط در جهت رویششان بتراشید.
8 - هر از چند گاهی خود تراش را درون آب گرم فرو کرده و تمیز کنید.
۹ - برای اصلاح خشک پس از شستن صورت آن را کاملا خشک کنید.
10 - ترتیب تراشیدن موی صورت: 1 - خط ریش و نواحی گونه‌ها.2 - استخوان آرواره. 3- گردن. 4 - چانه. 5 - بالای لب بالا (سبیل‌ها). این به این خاطر است که تراکم مو در چانه و قسمت فوقانی لب بیشتر بوده و هر چه بیشتر کف اصلاح روی آنها باقی بماند نرم‌تر می‌شوند.
۱۱ - افرادی که دارای پوست حساس بوده و با ماشین اصلاح می‌کنند نیز بهتر است ابتدا قسمت‌های حساس صورت مانند گردن و گونه‌ها و سپس دیگر قسمت‌ها را اصلاح کنند.
چراکه هرچه سر ماشین اصلاح گرم‌تر باشد تحریک پوستی نیز بیشتر خواهد بود.
۱۲ - در اصلاح خشک ریش را در خلاف جهت رویش موها بتراشید (اما بیش از حد فشار اعمال نکنید). اگر از نوع تیغه‌های دوار استفاده می‌کنید با حرکات چرخشی و چنانچه از نوع فویل‌دار استفاده می‌کنید با حرکات مکرر و فواصل کوتاه موها را بتراشید.
13 - صورت را آب بکشید و قسمت‌هایی را که جا انداخته‌اید دوباره اندکی کف بزنید و بتراشید.
۱۴ - در انتها صورت را با آب سرد بشویید تا منافذ پوست بسته گردند.
نکته:
برای جلوگیری از بریدگی پوست، خودتراش را به‌طور افقی روی صورت حرکت نداده و هنگام تغییر موقعیت آن را به مقدار ۲‌سانتی‌متر از پوست بلند کرده و در موقعیت جدید قراردهید.
هنگام تراشیدن ریش (هم تر و هم خشک) با دست دیگر اندکی پوست صورت را بکشید.
چنانچه می‌خواهید صورت خود را کاملا از ته بتراشید قبل از خمیر ریش زدن روغن‌های قبل از اصلاح به پوست صورت خود بزنید تا پوست صورتتان نرم و لغزنده شود.
هنگامی که با تیغ خودتراش اقدام به اصلاح صورت می‌کنید، همواره مقداری از پوست صورت نیز همراه با مو کنده می‌شود به ویژه اگر از تیغ کند استفاده کنید.
حداقل ۲۰‌دقیقه پس از برخاستن از خواب اقدام به اصلاح صورت کنید تا پف و ورم صورت بخوابد.
اگر پوست صورتتان زیاد جوش می‌زند بهتر است از ماشین ریش‌تراشی به‌جای تیغ خودتراش استفاده کنید.
(برگرفته از سایت مردمان)

چند مطلب جالب:
1 - یک مرد معمولی 30‌هزار موی ریش در صورت خود دارد. بیشترین تراکم موی صورت در نواحی چانه و بالای لب بالا است.
۲ - مو روزانه در حدود ۸/۰میلی‌متر رشد می‌کند که این سرعت در طی روز بیشتر از شب است.
3 - بر خلاف تصور، تعداد دفعات تراشیدن موهای صورت در سرعت و ضخامت موهای تازه روییده تاثیری ندارد.
۴ - ایده‌آل‌ترین زاویه اصلاح با خودتراش دستی ۳۲ - ۲۸‌درجه است.
5 - موهای گردن موازی با پوست گردن رشد می‌کنند.
۶ - ۴۲‌درصد مردان یا کاملا فاقد موی صورت هستند یا از کم‌پشت بودن موهای صورت خود ابراز نارضایتی می‌کنند.
7 - چنانچه یک اصلاح معمولی تنها 5/3 دقیقه به‌طول انجامد، یک مرد با تراکم موهای صورت معمولی سالانه 15 - 10‌ساعت را صرف اصلاح موهای صورت خود می‌کند.
۸ - مصریان باستان نخستین کسانی بودند که از تیغ‌های خودتراش استفاده می‌کرده‌اند. جنس تیغ‌ها در آن عهد از برنز بوده است. خودتراش‌های دستی کنونی توسط (c.gillette) در سال ۱۹۰۳ ابداع شد.