منابع انرژی در دو کشور چین و هند

مترجم: افسانه نوری

توافق دوستانه دیپلمات‌های دو کشور چین و هند در طی پیمان اخیر تنها به منظور تقویت اقتصاد، تجارت و ... نیست، بلکه بحث افزایش عرضه انرژی را نیزدر برمی‌گیرد. طی پانزده سال گذشته، کشور چین به هیچ میزان واردات نفت‌وگاز نداشته است. این گونه پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۳۰ واردات روزانه کشور چین همپای واردات روزانه کشور آمریکا شود و واردات روزانه نفت‌وگاز در کشور هند نیز بیشتر از اتحادیه اروپا و کشور ژاپن خواهد شد.

مدیر آژانس بین‌المللی انرژی آقای فتیح بیرول می‌گوید: وضعیت بازار نفت‌وگاز بحرانی خواهد شد. او معتقد است که دهه آینده دوران بحرانی در مورد چالش‌های محیطی و امنیتی برای کشورهای نیازمند نفت‌وگاز خواهد بود. رقابت بازارهای نفت‌وگاز برای هر دو شهر پکن و دهلی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که بازار تجاری چین رشد سریع‌تری نسبت به کشورهای آفریقایی و آسیایی و ... دارد.

بنا بر گفته شیرنگ چن سردبیر از کشور چین در بی‌بی‌سی، چین جایگاهی فراتر از هند در عرضه انرژی دارد؛ ولی به‌دلیل تمرکز چین روی تولیدات کارخانه ها و هند بر روی خدمات رسانی، نیاز انرژی در چین بیشتر از هند می‌باشد.

لارنس سایز محقق آفریقایی در لندن معتقد است که یکی از دلایل پیشرفت در کشور چین رواج همکاری با کشورهای غربی و در کشور هند به‌کارگیری سیاست خارجی مستقل می‌باشد تا از این طریق بتواند جوابگوی اهداف دموکراتیک کشورهای دیگر باشد.

همچنین سیستم سیاسی کشور هند باید در مورد انرژی هسته‌ای که منجر به اختلافات زیادی بین دولت‌ها و انجمن‌های متفق در پارلمان‌ها خواهد شد، به تدریج تصمیماتی را اتخاذ نماید. مزایای استفاده از انرژی و تلاش در جهت رواج به‌کارگیری انرژی هسته‌ای و منابع تجدید شدنی انرژی از اهداف آژانس بین‌المللی انرژی خواهد بود. مدیریت برق و شبکه کشور هند احتیاج به بازنگری قابل‌توجهی دارند. سالانه میزان قابل‌توجهی کابل‌های برق در هند مفقود یا دزدیده می‌شوند.

نیاز بیش از حد هند و چین به زغال به منظور تولید الکتریسیته، منجر به مشکلاتی شده که چین در سال گذشته به‌رغم ذخایر هنگفت زغال، اقدام به وارد نمودن میزان قابل‌توجهی زغال نموده است. چین همچنین در نظر دارد از تکنولوژی تولید زغال نیز بهره‌برداری نماید، ولی با مخالفت شرکت‌های غربی به‌دلیل اینکه تصمیمات قطعی برای این منظور اتخاذ نشده، روبه‌رو شده است.

انرژی هسته‌ای مورد دیگری است که هر دو کشور از آن بهره‌مند هستند و برنامه‌ریزی‌های کلان در جهت گسترش تشکیلات و حتی ایجاد همکاری‌هایی در این زمینه با یکدیگر دارند. ولیکن نکته‌ای که در مورد انتقال تکنولوژی نظر ما را به خود جلب می‌نماید، گسترش امنیت جهانی است که به عنوان یک موضوع امنیتی مطرح می‌شود.

در کشور چین با توجه به توسعه برنامه انرژی هسته‌ای، پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۰ تنها ۴‌درصد رشد انرژی داشته باشد، البته برخی از مقامات چینی معتقدند که ممکن است هدف در نظر گرفته شده از مقدار پیش‌بینی شده فراتر رود. چین در نظر دارد تا سال ۲۰۲۰، ۱۵‌درصد از انرژی مورد نظر خود را از منابع تجدید شدنی به‌دست آورد و هند نیز در نظر دارد، ۱۲‌درصد از این انرژی (انرژی هسته‌ای) را تا سال ۲۰۱۲ به ‌دست آورد و به این ترتیب رهبر انرژی جهان در این بازار پیچیده خواهد شد.

سلمان زهیر که در بانک جهانی مشغول به کار است، می‌گوید: این گونه به نظر می‌رسد که هند می‌تواند با تلاش بیشتر از انرژی الکتریکی هیدروژنی نیز بهره‌برداری نماید. انرژی هیدروژنی در شمال آمریکا ۸۰‌درصد و در اروپا ۷۰-۶۰‌درصد و در هند تنها ۱۰‌درصد به بهره‌برداری رسیده است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند که افزایش رشد اقتصادی یکی از مهم‌ترین اهداف دو کشور چین و هند است و باقی جهان نیز در تکاپو با این دو کشور در جهان عرضه انرژی خواهند بود. هند و چین نمی‌خواهند آزمایشگاه‌هایی در قسمت‌های غربی کشورشان ایجاد کنند؛ زیرا در نظر آنان قسمت‌های غربی توسعه لازم را در این جهت داشته اند و این موضوع را نیز در نظر دارند که هر گونه کاهشی می‌تواند مشکلات اقتصادی جبران ناپذیری را برای آنان فراهم آورد.

پیش‌بینی می‌شود، طی دو دهه آینده نیز رقابت بین کشورها برای به‌دست آوردن نفت وگاز و زغال ادامه خواهد داشت.