شارژ ساختمان یا کرایه خانه!
پگاه گودرزی
خانه می‌تواند کوچک یا بزرگ، نوساز یا کلنگی باشد. در شمال شهر یا جنوب شهر باشد، لوکس یا کم امکانات باشد، در یک برج بلند و یا یک طبقه در پس یک کوچه کم‌عرض باشد، می‌تواند شیشه‌ای یا آجری باشد، قرمز یا به قول سریال تلویزیونی معروف سال‌های گذشته سبزسبز باشد.

گاه مبلغ شارژ یک آپارتمان در یک منطقه از تهران برابر است باهزینه کرایه ۲ماه یک آپارتمان در منطقه دیگر
اما چه قرمز باشد وچه سبز، کوتاه یا بلند، حتما مشکلاتی هم دارد، مشکلاتی از قبیل سر و صدای همسایه‌ها، رفت و آمد‌های دیروقت، صدای بلند تلویزیون و ضبط‌صوت و یا مشکلات دیگری مانند کثیف بودن راه‌پله‌ها و شیشه‌های ساختمان، خراب بودن موتورخانه، خراب شدن آنتن مرکزی و مشکلاتی از این دست.
برای حل این معضلات هر فرد یا هر خانواده به تنهایی قادر به رفع‌ آن نیست، چرا که آپارتمان به مثابه جامعه کوچکی است که اگر هرکس بخواهد برطبق میل خود رفتار کند نتیجه به جز هرج و مرج و بی‌قانونی نخواهد بود. از این رو، در هر ساختمان یا آپارتمانی خواه چند طبقه یا برج بلند باشد، گروه یا فردی به نمایندگی از دیگر افراد ساختمان عهده‌دار مسوولیت آپارتمان خواهند شد، به طوری که تمام هزینه‌هایی که در آپارتمان خرج می‌شود در آخر هر ماه یا چند ماه یک‌بار تحت عنوان شارژ ساختمان از مالکان مطالبه خواهد شد. طوماری همانند نامه عمل، از ریز تا درشت خرج ساختمان در آن قید شده فاکتورهایی مانند هزینه نظافت راه‌پله‌ها، هزینه برق عمومی، هزینه تعمیر و سرویس موتورخانه، هزینه لوله‌بازکنی، هزینه نقاشی دیوارها، هزینه نگهبان یا سرایدار و در برخی مناطق هزینه تمیز کردن استخر و سونا یا گل و گل‌کاری آپارتمان.
باید این شارژ را پرداخت کرد چه روزانه در آپارتمانتان باشید یا اینکه کل روز در محل کار خود باشید، چه یک نفر باشید یا خانواده چهارنفره، چه صاحبخانه باشید یا مستاجر.
مبلغ این هزینه‌ها در هر ساختمان بسته به میزان و امکانات واحدها و همچنین محل جغرافیایی قرار گرفتن آپارتمان متفاوت است. هرچه امکانات رفاهی ساختمان بیشتر باشد، هزینه شارژ نیز بالاتر است تا جایی که هزینه شارژ بعضی از آپارتمان‌های واقع در برج‌های شمال شهر برابر است با هزینه ۲ماه اجاره یک خانه در وسط یا پایین شهر که البته این نیز نشانگر اختلاف طبقاتی موجود و سطح زندگی متفاوت افراد در کلانشهری مانند تهران است. یک شهر با دو چهره کاملا متفاوت. تراژدی معروف بالای شهر و پایین‌شهر... .
اما هزینه شارژ در مناطق مختلف با توجه به امکانات ساختمان‌های مختلف متفاوت است وحتی این تفاوت نیز در بسیاری از موارد چشمگیر است. برای مثال یک آپارتمان 4 طبقه، 9 واحدی در خیابان امیریه تهران ماهانه 10هزار تومان هزینه شارژ پرداخت می‌کند- که این هزینه شامل هزینه گاز عمومی، برق عمومی و هزینه نظافت که دو مرتبه در ماه است- می‌شود یا در منطقه دهکده المپیک هزینه شارژ یک ساختمان 6طبقه 24 واحدی حدود 30هزار تومان که شامل هزینه موتورخانه، نظافت و سایر هزینه‌های عمومی ساختمان است.
آپارتمان ۵ طبقه ۱۰ واحدی در منطقه ستارخان هزینه شارژ ماهیانه آن حدود ۲۰هزار تومان است، اما مجتمعی واقع در پاسداران که شارژ ماهیانه آن حدود ۱۰۰هزار تومان است که البته این شارژ به علت وجود امکانات رفاهی این مجتمع از قبیل استخر- سونا، باشگاه بدنسازی چیلر، دوربین مدار بسته و وجود سوپرمارکت در ساختمان است که اداره و مسوولیت این سوپر مارکت به صورت سالانه و از طریق مزایده و مناقصه به اعضای ساختمان واگذار می‌شود. هزینه شارژ این ساختمان به صورت مساوی و بدون در نظر گرفتن تعداد افراد ساکن در هر واحد به طور ثابت (فیکس) در نظر گرفته می‌شود، به جز هزینه آب مصرفی که براساس متراژ تقسیم‌بندی می‌شود.
این نوع تقسیم هزینه شارژ به تعداد واحدها تقسیم می‌شوند نه براساس متراژ یا افراد ساکن در هر واحد، به‌طوری که در بعضی از موارد از دید ساکنان آپارتمان‌ها ‌بی‌عدالتی محض به شمار می‌رود. چرا که برای مثال خانواده‌ای که دو نفره است و از صبح تا شب در بیرون از خانه و در محل کار به سر می‌برند استفاده خاصی از آب یا گاز و سایر امکانات رفاهی ساختمان ندارند یا مصرف خانواده‌ای که 2 یا 3 بچه دارد از آب و سایر امکانات بیشتر است. بعضی از ساکنان ساختمان‌ها اظهار می‌دارند، چرا هزینه‌ نظافت ساختمان برای آنها که یک نفر هستند با یک خانواده پنج نفری باید یکسان باشد یا هزینه تعمیر آسانسور برای فردی که در طبقه اول یک مجتمع ساکن است و استفاده‌ای از آسانسور ندارد باید با فردی که در طبقه 8 یا 9 ساختمان است به طور مساوی تقسیم می‌شود.
این عوامل و اختلاف‌نظرها گاه ‌آن قدر زیاد و آزاردهنده می‌شود که حتی بعضی از افراد به تغییر محل سکونت خود اقدام می‌کنند یا شکایت و اعتراض خود را به مراجع صلاحیت‌دار قضایی اعلام می‌دارند و البته بعضی از افراد هم به علت گرفتاری و مشغله زیاد بیرون از خانه حاضر به پرداخت هرگونه هزینه‌ای بدون توجه به جزئیات آن هستند، مکانی آرام برای استراحت البته به هر قیمتی.