ارزانی در «تاناکورا»
میرمحمد طجوزی
آسمان برفی و برودت هوا مردم شهرهای ایران را که بیش از ۲۰سال بود سرمای این طوری ندیده بودند بر آن داشته تا به تهیه لباس‌های گرم زمستانی بپردازند.اما سرمای گرانی که در بوتیک‌های عرضه انواع لباس به استقبال مشتریان می‌آید، بعضی‌ها را به سوی گرمای ارزانی در‌ فروشگاه‌های «تاناکورا» سوق داده است.

عکس ها: دنیای اقتصاد - حمید جانی‌پور
فروشگاه‌های تاناکورا که اسم خود را از سریال قدیمی به نام اوشین به یادگار دارند، همان مراکز عرضه لباس‌های دست دوم خارجی هستند که کار خود را از چیزی حدود ۱۵سال پیش آغاز کرده‌اند.
نمی‌شود از پوشاک، مخصوصا پوشاک زمستانی گفت و نوشت ولی فروشگاه‌های لباس دست دوم یا همان به اصطلاح «تاناکورا» را به حساب نیاورد. اگر در فصل دیگر سال آنها فروش معمولی دارند؛ اما با آغاز اولین بارندگی و شروع دوران سرما، شهروندان بسیاری سرازیر این فروشگاه‌های ارزان‌فروش می‌شوند؛ فروشگاه‌هایی که اجناسشان به طور قطع خارجی است؛ اما همه کهنه و دست‌دوم هستند.
اخیرا با توجه به نیاز مردم به لباس‌های گرم زمستانی این فروشگاه‌ها با استقبال زیاد شهروندان در سراسر کشور روبه‌رو شده‌اند و برخلاف سردی هوا بازار فروش این نوع لباس‌ها بیشتر از همیشه داغ است.
مناسب بودن قیمت و کیفیت نسبتا مطلوب لباس‌های دست دوم موجب رونق بازار خرید و فروش این اجناس شده است.
این فروشگاه‌ها مشتری‌های پروپاقرصی هم دارند؛ مشتری‌هایی که نه فقط به خاطر مشکلات اقتصادی به سمت این لباس‌ها کشیده شده‌اند؛ بلکه عده زیادی از آنها معتقدند به دلیل تنوع و جنس خوب آنها که در مقایسه با قیمت‌شان واقعا می‌ارزد، اقدام به خرید این لباس‌ها می‌‌کنند.
زشت و زیبا
عده‌ای نیز هستند که از وارد کردن و استفاده از لباس‌های تاناکورا به شدت متضرر می‌شوند و با این کار موافق نیستند به طوری که حضور لباس‌های استوک را خطر بسیار جدی برای تولیدکنندگان صنعت پوشاک کشور می‌دانند.
مجتبی گرامی از تولیدکنندگان پوشاک می‌گوید: از زمانی که استفاده از لباس‌های تاناکورا مد شده است، اوضاع بازار خیلی به نفع ما نیست؛ چرا که با توجه به تورمی که در ایران حاکم است و به تبع آن مواد اولیه تولید پوشاک هم گران است،‌ دیگر کمتر کسی توان استفاده از پوشاک تولید داخلی را دارد به همین جهت بعضی از افراد به فکر خرید از فروشگاه‌های تاناکورا افتاده‌اند.
بد نیست بدانید از زمانی که فعالیت چنین فروشگاه‌هایی داغ شده است، حدود صد شغل از شغل‌های مرتبط با صنعت پوشاک رو به نابودی رفته‌اند و جالب‌تر آن که کسانی به دنبال خرید اجناس خارجی می‌روند و سر از فروشگاه‌های تاناکورا در می‌آورند که حتی حاضر به پوشیدن لباس‌های افراد خانواده خود نیز نیستند به همین دلیل است که برخی با ورود هر گونه کالای خارجی موافق نیستند چه رسد به لباس‌های دست‌دومی که هنوز هم بر سر بهداشتی بودن آنها میان صاحبنظران اختلاف‌نظر وجود دارد.
درواقع این روزها استفاده از لباس‌های
دست دوم به قدری طبیعی و عادی شده که حتی استفاده‌کنندگان این نوع لباس‌ها خرید این‌گونه پوشاک را پنهان نمی‌کنند و معتقدند درست است که این لباس‌ها به صورت استوک وارد کشور می‌شود؛ اما کیفیت مناسب و قیمت مطلوب آنها سبب می‌شود تا کمتر کسی به سراغ خرید لباس‌های ایرانی برود.
کمی تا قسمتی غیربهداشتی!
تا به حال به صورت یک نظر کلی هیچ یک از پزشکان و متخصصان نظر به این نداشته‌اند که پوشیدن لباس‌های تاناکورا کاملا غیربهداشتی است؛ بلکه برخی از آنها معتقدند شاید در درازمدت استفاده از این‌گونه پوشاک مصرف‌کنندگان را دچار بیماری‌های پوستی بکند.
غلامرضا هاشمی، یکی از فروشندگان تاناکورا می‌گوید: «الان چیزی حدود هفت سال است که مشغول به خرید و فروش انواع لباس تاناکورایی شده‌ام، علاوه بر لباس‌های خودم تمام خانواده‌ام نیز از این لباس‌ها استفاده می‌کنند. اگر قرار بود این لباس‌ها ناقل بیماری باشند حتما من هم دچار بیماری شده بودم؛ ولی هم‌اکنون دور از هرگونه بیماری به کار خودم ادامه می‌دهم. در ضمن وقتی که لباس‌ها به دست ما می‌رسد آنها را می‌جوشانیم و ضدعفونی می‌کنیم سپس با شست‌وشو و خشکشویی که مراحل نهایی کار ما است، آنها را وارد فروشگاه‌ها می‌کنیم.»
اما آیا بعد از جوشاندن و ضدعفونی کردن دیگر هیچ خطری مصرف‌کنندگان پوشاک تاناکورایی را تهدید نمی‌کند؟ دکتر داوری، متخصص پوست، احتمال انتقال هرگونه بیماری از طریق پوشیدن این لباس‌ها را کم می‌داند و می‌گوید: «اگر این لباس‌ها با شستن، جوشاندن و با اتو کردن، ضدعفونی شوند، هیچ مشکل خاصی پیش نخواهد آمد.»
ولی جواد تهرانی، متخصص بیماری‌های عفونی در این باره می‌گوید: «شاید لباس‌های تاناکورا بعد از جوشاندن، شستن و اتوکردن مشکل جدی بهداشتی نداشته باشد؛ ولی هیچ‌گاه نمی‌توان توصیه به پوشیدن آنها کرد چرا که بسیاری از میکروب‌ها حتی پس از شست‌وشو هم از بین نمی‌روند و تا زمان زیادی دوام دارند.»
وی معتقد است: «درواقع نمی‌توان به مصرف‌کنندگان این لباس‌ها اطمینان داد که پوشیدن این لباس‌ها اگر تا به حال برایشان مشکلی ایجاد نکرده، همیشه همین‌طور خواهد بود، چون بسیاری از ویروس‌ها بعد از مدت طولانی خود را نشان می‌دهند. با وجود این مشکلات، توصیه می‌شود که از این‌گونه لباس‌ها کمتر استفاده شود.»
هنگامی که فروشندگان صحبت از لباس‌های تاناکورایی می‌کنند؛ آنها را عاری از هرگونه بیماری می‌دانند و مردم را تشویق به استفاده از این‌گونه پوشاک می‌کنند اما در نقطه مقابل آنها پزشکان مصرف لباس‌های تاناکورایی را کمتر توصیه می‌کنند و می‌گویند اگر استفاده نشوند، بهتر است. ولی جالب است بدانید که نظر ابوالقاسم شیرازی، رییس اتحادیه پوشاک و لباس دوخته کاملا متفاوت با نظرات فروشندگان است. وی می‌گوید: «پوشاک تاناکورا و استوک اروپایی حامل و ناقل انواع بیماری‌های واگیردار پوستی است.»
وی تصریح می‌کند: وزارت بهداشت بر واردات پوشاک قاچاق هیچ نظارتی ندارد. او واردکنندگان بی نام و نشان و فاقد صلاحیت را مسوول واردات پوشاک تاناکورایی می‌داند و معتقد است: این عده با واردات قاچاق و پخش پوشاک وارداتی در مناطق جنوبی تهران، اقدام به توزیع در بازار می‌کنند.
همین مسئله که هر دست لباس تاناکورائی قیمتی بین دویست تا چهارصد هزار ریال دارند، منبع درآمد بسیار عظیمی برای عده‌ای شده است. به طوری که زمردیان می‌گوید: از زمانی که عرضه لباس‌های تاناکورایی بورس شده است دیگر کمتر کسی سراغ خرید از نوفروشان می‌رود و دردآورتر از عرضه محصولات استوک این است که خیلی از فروشندگان پوشاک نو و داخلی نیز به این کار رو آورده‌اند. چراکه آنها فقط به فکر سود بیشتر هستند؛ اما هیچ‌گاه این فکر را نمی‌کنند که با گسترش مراکز پخش اینگونه پوشاک زمینه اشتغال در کشور پایین آمده و مشکلات اقتصادی بیشتر خواهد شد. البته نباید فراموش کرد که ورود پوشاک تاناکورا جز خارج کردن ارز توسط واردکنندگان این نوع محصول هیچ چیز دیگری ندارد؛ اما متاسفانه کسی نیست که تفکر و تاملی نسبت به این موضوع داشته باشد. همانگونه که شاهد هستید روز به روز نیز بر تعداد فروشگاه‌های این چنینی در سطح شهر افزوده می‌شود و این فروشگاه‌ها دیگر مختص مناطق جنوبی پایتخت نیستند.
شهری به نام تاناکورا
پوشاک تاناکورایی یا همان استوک‌های اروپایی بیشتر از مرزهای غرب کشور وارد می‌شوند. این کار به قدری در مناطقی نظیر ارومیه، بانه، مریوان و... رونق پیدا کرده است که در یکی از شهرهای مرزی غرب کشور یک شهر به نام شهر تاناکورا یا همان بازار عمده تاناکورا تاسیس شده است که مصرف تمام ایران از این نقاط تغذیه می‌شود.
چندی پیش یعنی اوایل مردادماه سال‌جاری قانونی تحت عنوان جمع‌آوری مراکز عرضه پوشاک تاناکورا تصویب شد و قرار شد ماموران بازرسی اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک به شکل دو گروه، اقدام به شناسایی و جمع‌آوری این مراکز کنند؛ اما با گذشت بیش از چهار ماه هنوز هم تمام فروشندگان محصولات تاناکورایی به فعالیت خود ادامه می‌دهند و هیچ‌گونه برخوردی نیز با آنها صورت نگرفته است.
این موضوع در حالی است که هنوز واردات تاناکورا ادامه دارد و هیچ حد و مرزی نیز برای وارد کردن و عرضه این محصولات گذاشته نشده است.
آذربایجان، بورس لباس‌های استوک
اگر روزی هوس خرید لباس‌های تاناکورایی کردید، می‌توانید سری به خیابان آذربایجان بزنید؛ چرا که این خیابان یکی از مراکز عرضه چنین پوشاکی است. در این خیابان به فاصله هر ده مغازه یک فروشگاه تاناکورا وجود دارد که البته با استقبال زیادی هم روبه‌رو است.
اما عبدل‌آباد نیز چند سالی است که از این خیابان سبقت گرفته و کماکان رتبه اول را در اختیار دارد. این موضوع تا جایی است که از تمام نقاط مختلف شهر با سلیقه‌ها و تیپ‌های متفاوتی جهت تهیه و خرید از فروشگاه‌های تاناکورایی که مثل قطار زنجیروار به یکدیگر متصل هستند، مراجعه می‌شود و از این خیابان به عنوان بزرگ‌ترین مرکز خرید و فروش لباس‌های تاناکورایی یاد می‌شود.
اما باغچه، محلی واقعی در بازار سیداسماعیل تهران است که به عنوان اسپانسر بسیار قوی فروشگاه‌های تاناکورای پایتخت شناخته شده است.این محل که حالت یک پاساژ را دارد به فروش عمده این لباس‌ها می‌پردازد و تمام فروشگاه‌های عرضه تاناکورا لباس‌های خود را از این مکان تهیه می‌کنند.
البته باغچه نیز چند فروشگاه که به فروش تکی مشغول هستند را در دل خود جای داده است.
توصیه‌های ایمنی
در پایان به عزیزانی که مایل به استفاده از لباس‌های تاناکورایی هستند، توصیه می‌شود که حتی‌المقدور از لباس‌هایی غیر از لباس زیر اینگونه فروشگاه‌ها استفاده کنند؛ چرا که دکتر اوژند معتقد است، استفاده از لباس‌هایی نظیر کاپشن، کت، شلوار، پالتو، به مراتب خطرات کمتری نسبت به استفاده از سایر این لباس‌ها دارند چرا که کمتر با بدن در تماس هستند و شاید اگر اینگونه لباس‌ها دارای میکروب‌ها و ویروس‌های مختلف باشند، دیرتر به بدن آسیب برساند. توصیه دیگری که به خانواده‌ها می‌شود آن است که در صورت امکان از خرید لباس های تاناکورایی برای سنین ۵ تا ۱۶سال خودداری کنند.کامران فیض‌زاده، روان شناس، معتقد است: خرید لباس‌های دست‌دوم در این سنین کودکان یا نوجوانان را به این نگرش می‌رساند که هم‌سن و سالان آنها با پوشیدن لباس‌های نو از آنها سرترند، به همین دلیل اختلالات روانی نظیر پرخاشگری و بدبینی به پدر و مادر در آنها ایجاد می‌شود.
به هرحال با وجود اینکه بعضی از لباس‌های تاناکورایی صاحب برندهای بنام خارجی هستند؛ اما استفاده از اینگونه لباس‌ها می‌تواند در درازمدت باعث بروز یک سری بیماری‌ها شود و در نتیجه تا جایی که می‌توانید و امکان دارد از لباس‌های نو استفاده کنید.

توضیح: قیمت‌هایی که در تاناکوراها بر روی لباس‌ها زده شده است گاهی اوقات تا حدود یک‌سوم کمتر از قیمت البسه نو گزارش می‌شود و یکی از عمده دلایلی که مردم به سوی خرید این‌گونه لباس‌ها می‌روند همان گرانی است که در بازار نوفروشان مشاهده می‌شود و این مشکل هنگامی مرتفع می‌شود که مسوولان فکری اساسی برای حل این موضوع بکنند.