نگاهی به بازار مبلمان
منیژه انواری- شاید اولین صندلی‌ها، صندلی‌های تخت‌جمشید بودند که بزرگان قوم آریا بر آنها تکیه می‌زدند.

اما طی گذشت سال‌ها، صندلی‌های سنگی، چوبی شدند و کم‌کم کارکرد آنها از شکل کارکرد مصرفی خارج و به نوعی هم زینتی و هم مصنوعی تبدیل شد.
هر چند استفاده از صندلی از دوره‌های باستان در کشور ما مرسوم بوده است، اما استفاده از مبلمان قدمتی بسیار کوتاه‌تر دارد.
ردپای این صندلی‌های بزرگ را در اتاق‌های نشیمن و پذیرایی منازل باید در دهه‌های گذشته جست‌وجو کرد. حدودا در سال‌های دهه ۵۰ بود که مبل از خانه اعیان و اشراف خارج شد و تقریبا در تمام خانه‌ها حداقل یک ست مبل پیدا می‌شد.
حالا و در سال 86 کمتر صندلی‌های دست‌ساز و چوبی قهوه‌ای سوخته و مبل‌های لویی می‌شود پیدا کرد و اگر از این دست کالاها باشد، باید سراغ آنها را از عتیقه بازهای خیابان منوچهری گرفت. امروزه با ورود هنر جدید و طراحی صنعتی به صنعت مبل‌سازی دیگر ماده اولیه همه کالاهای از این دست چوب، پارچه و پنبه نیست.
به هر حال مبلمان یکی از اجزای جدایی‌ناپذیر از دکوراسیون منازل امروزی است که به هر نحو نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
صرف‌نظر از شکل ظاهری یک مبل یا صندلی، کارآیی و مشخصات فنی آن هم باید متناسب با استانداردهای رایج باشد. هر چند از نظر پزشکی استفاده از مبل و صندلی در حالت نشسته فشار کمتری را بر ستون فقرات وارد می‌کند، اما بعضی از انواع مبل و صندلی می‌توانند آسیب های جبران‌ناپذیری را به بدن وارد کنند.
مبل‌های با کیفیت کم و ارزان‌قیمت که معمولا با مارک و نام‌های متفرقه به فروش می‌رسند، از این دست هستند.
مبل استیل: بیشترین تنوع قیمت در انواع مبل استیل به چشم می‌خورد. گران‌ترین مبل‌های استیل از چوب راش درست می‌شوند. خاصیت خاص این چوب ماندگاری در مدت زمان بالا است. با توجه به اینکه در ساخت مبل استیل قطعات چوب در اتصالات متعدد به هم وصل شده‌اند، نوع چوب در استحکام این اتصالات و نوع اتصال بسیار قابل توجه است.
در مرحله بعد از اسکلت مبل، نوع فنر استفاده‌شده در مبل و پشتی در راحتی مبل تاثیرگذار است. همچنین استفاده از اسفنج، پنبه و کاه برای پر کردن مبل روی قیمت آن تاثیرگذار است.
هر چه مواد مصرفی در این قسمت‌ها با کیفیت‌تر باشد، قیمت مبل بالاتر است.
اما در مورد ظاهر مبل، مهم‌ترین فاکتورها نوع پارچه برای روکش مبل و در انواع منبت‌کاری شده نوع منبت‌کاری است. در سال‌های اخیر با ورود تکنولوژی به صنعت مبل‌سازی نقش عامل انسانی کمرنگ‌تر شده است. اما همچنان کاردست صنعتگران منبت‌کاری‌ بهای خود را حفظ کرده است، آنچه موجب اختلاف قیمت‌های بسیار چشم‌گیر میان ست ظاهرا یکسان مبل استیل می‌شود، همان کار دست استادکار بودن، یا کار ماشین بودن است.
مبل‌نشیمن: مبل‌نشیمن در کشور ما فعلا تعریف خاصی ندارد. بسته به متراژ خانه مبل‌های نشیمن که در کشور ما اکثرا از انواع مبل لویی هستند، در اتاق نشیمن یا پذیرایی استفاده می‌شوند. استاندارد رایج برای مبل‌های نشیمن که تا حد زیادی در راحتی مبل تاثیرگذار است، در کشورهای مختلف می‌تواند بسته به آناتومی قالب مردم آن منطقه متفاوت باشد. مشکل اصلی در استفاده از مبلمان خارجی در کشور ما بدون توجه به استانداردها همین امر است. ارتفاع سطح یک مبل نشیمن مناسب باید 40 تا 45سانتیمتر، ارتفاع پشتی 65 تا 75سانتیمتر، عمق مبل 52 تا 62سانتیمتر و عرض آن 53 تا 62سانتی‌متر باشد.
مبل‌های غذاخوری: مبل‌های غذاخوری امروزه در انواع مختلف ساخته می‌شوند. انواع سنتی و لوکس، مبل‌های غذاخوری همان ست‌های استیل یا سلطنتی هستند. در حال حاضر انواع جدیدتر با طراحی‌های مدرن به بازار عرضه شده‌اند و با توجه به نو بودن طرح‌ها و راحتی و آسایش بیشتر در استفاده، همچنین قیمت‌ مناسب‌تر مورد استفاده‌ مصرف‌کنندگان قرار گرفته‌اند.
به‌طور کلی میز و صندلی غذاخوری مناسب باید طوری طراحی شود که فرد در هنگام نشستن روی آن طوری متقابل میز قرار بگیرد که با خم کردن دست از آرنج، این قسمت دست دقیقا فاصله بین چانه تا سطح میز را پر کند که البته این استاندارد در انواع استیل زیاد رعایت نمی‌شود.
از یافت‌آباد تا پارک ملت
تقاضا برای خرید میز و صندلی، مبلمان، سرویس‌های خواب و به طور کلی آنچه با عنوان صنایع چوبی مشهور است، موجب شده است تا در مناطق خاصی از شهرهای بزرگ بازارهای تخصصی این اقلام ایجاد شوند. در تهران به عنوان پایتخت کشور دو مرکز عمده و سنتی یعنی یافت‌آباد و حسن‌آباد از شهرت بیشتری برخوردار هستند.
یافت‌آباد به عنوان قطب تولیدکننده صنایع چوبی که بیشتر در منازل مورداستفاده هستند و حسن‌آباد به عنوان مرکز عمده ارائه کالاهای مورداستفاده در ادارات.
البته در تمام نقاط تهران فروشگاه‌‌ها و گالری‌های فروش این دست کالاها به چشم می‌خورند، اما مراکز اصلی آن در تهران، غرب و جنوب غرب یافت‌آباد در مرکز شهر حسن‌آباد و در شرق جاده تهران- رودهن و منطقه کمرد است.
البته در مناطقی مثل کمرد و گاهی یافت‌آباد به خاطر خرید مستقیم از تولیدکننده‌ها قیمت به مراتب پایین‌تری از گالری‌ها ارائه می‌شود.
اما در شمال تهران مرکز خاصی وجود ندارد و فقط در بعضی از مناطق مثل خیابان ولی عصر روبه‌روی پارک ملت و به طور جسته و گریخته حاشیه خیابان شریعتی منطقه پل رومی فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌های فروش این دست کالاها در کنار هم تجمع کرده‌اند.
البته قیمت کالاهای چوبی در این نمایشگاه‌ها با بازارهایی مثل یافت‌آباد قابل مقایسه نیست. اکثر آنها با طراحی‌های جدید و بعضا گارانتی ارائه می‌شوند. سرویس خواب (بزرگسال و کودک)، مبلمان اداری، میز و صندلی اداری و... سایر اقلامی هستند که در این بازار به فروش می‌رسند.
سیر تحول صندلی
ساخت صندلی در اروپا در اواخر قرن نوزدهم، زمانی که صندلی‌های دست‌ساز لویی شانزدهم فرانسه و صندلی‌های دوره ویکتوریای انگلستان عمرشان به پایان رسیده بود، معمول شد و به تدریج جنبش‌های هنری در طراحی آنها شکل گرفت. در کارها از مواد طبیعی روش‌های صنعتی و تهی کردن سطوح از تزئینات استفاده می‌شد. این زمان اولین گام در رشد صنعتی اروپا، در این زمینه، به شمار می‌رود.
امروزه در تمام دنیا انواع مبلمان و میز و صندلی‌های دست‌ساز به عنوان یک کالای هنری کاربرد دارند تا نوع مصرفی.
با افزایش استفاده از انواع فلز و آلیاژ و پلاستیک، سهولت استفاده از آنها در این صنعت و همزمان بحران کمبود چوب که پیش‌روی جهان قرار گرفته است، شکل ظاهری این کالاها متحول شد، تا امروز که لااقل پیدا کردن مبل و صندلی و میز چوبی در ادارات مشکل است.
به هر حال فیبرگلس، پلاستیک، فلز و... آمده‌اند تا اگر نه به طور کلی صنعت مبل را از آن خود کنند، حداقل با آن شریک بشوند.