افزایش قیمت مشکل‌ساز شد

دنیای اقتصاد- در روزهای اخیر بازار زعفران شاهد رشد بیش از پیش قیمت گل زعفران شده،‌ به طوری که این روزها گل زعفران هرکیلو با قیمت یک‌میلیون و ۷۰۰‌هزار تا ۸۰۰هزار تومان معامله می‌شود.

رشد نامعقول قیمت زعفران برای سومین بار است که در سال‌جاری فعالان تولید و بازار را شوکه می‌کند. اوایل سال ۸۶ قیمت هر کیلو گل زعفران ۵۰۰ تا ۵۶۰هزار تومان بود. در روزهای آخر بهار این رقم به یک‌میلیون و ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان رسید. این رشد در ابتدا باعث شادمانی زعفران‌کاران شد ولی به تدریج و با کاهش تقاضای بازار موجب نگرانی کشاورزان و بازرگانان زعفران شد. زیرا رشد ناگهانی قیمت به واسطه حضور صاحبان سرمایه‌های سرگردان نمایان شده بود. در نتیجه صندوق توسعه صادرات زعفران و سایر اتحادیه‌های تولیدی از دولت خواستند بازار را ساماندهی کند. در مقابل دولت هم به زعفران‌کاران و بازرگانان وعده ساماندهی بازار را داده ولی عملا هیچ اقدامی از جانب دولت صورت نگرفت. وزارت بازرگانی مدعی بود «باید تا فصل برداشت- آبان‌ماه- صبر کرد تا بازار از زعفران اشباع شود و قیمت‌ها شکسته شود». ولی تابستان به دلیل افت تقاضا بازار جهانی، قیمت‌ها کاهش یافت ولی این کاهش در حدی نبود که بازگشت قیمت به روزهای آغازین سال را باعث شود. به همین دلیل بعد از مدت کوتاهی قیمت گل زعفران دوباره به سطح یک‌میلیون و ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان بازگشت. اکنون نیز بازار با سپری کردن یک دوره کوتاه که در آن کاهش نه چندان چشمگیر داشت مجددا رشد کرده و به گفته رییس هیات‌مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران قیمت هر کیلو گل زعفران در بازار یک‌میلیون و ۷۰۰هزار تا ۸۰۰هزار تومان است. البته مدیرعامل اتحادیه شرکت‌های تعاونی کشاورزی زعفران‌کاران ایرانی معتقد است که در بازار قیمت این محصول به ۲میلیون تومان هم رسیده است. این قیمت نسبت به قیمت مشابه سال قبل ۵۰درصد افزایش داشته است.

در حالی که هم‌اکنون برداشت گل زعفران در تربت حیدریه در حال انجام است و کمتر از ۱۵ روز دیگر فصل برداشت در خراسان آغاز می‌شود و از دید کارشناسان به طور طبیعی باید قیمت‌ها کاهش می‌یافت. با این حال علی شریعتی‌مقدم رییس هیات‌مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران به دنیای اقتصاد می‌گوید: اگر دولت طبق پیشنهاد صندوق صادرات بسته‌بندی زعفران را در اولویت‌ قرار داده و صادرکنندگان هم زعفران بسته‌بندی را در اولویت قرار دهند این قیمت‌ها به تدریج کاهش می‌یابد و در بلندمدت این حرکت به نفع کشور می‌شود.

او ادامه می‌دهد که دولت باید ردیابی محصول از مزرعه را به جد دنبال کند تا بتوان به ساماندهی زعفران امیدوارتر شد. شریعتی‌مقدم با وجود شرایط کنونی امیدوار است در جشنواره قائم که چند روز دیگر برگزار می‌شود وزیر بازرگانی و رییس سازمان توسعه تجارت برای زعفران تصمیم منطقی بگیرند.

او تاکید می‌کند: اگر قیمت زعفران منطقی نشود به قطع یقین حجم صادرات زعفران ایران کاهش می‌یابد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی نیز در این خصوص می‌گوید: برخی حرکت‌ها توسط دلالان صورت گرفت که قیمت زعفران را به بیش از دو میلیون تومان رساند و کسانی که در صدد کسب سودهای لحظه‌ای بودند و حتی به آینده خود نیز فکر نمی‌کردند به کشور خیانت کردند.

او از بازرگانان زعفران خواست تا به استمرار سود فکر کنند و به درصد منطقی از سود قناعت ورزند. رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌گوید: در سال‌جاری وضعیت عرضه زعفران معلوم نیست و از آن جایی که هنوز گل زعفران‌ چیده نشده نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از میزان محصول داشت.

او می‌افزاید: از آنجایی که گرما یا سرمای ناهماهنگ در میزان تولید زعفران اثرگذار است، بنابراین از هم‌اکنون نمی‌توان درباره بازار آینده زعفران پیش‌بینی دقیقی ارائه داد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح می‌کند: اگر بخش‌خصوصی به وسیله تشکل‌ها توان برقراری تعادل در بازار را داشته باشد، دولت به هیچ وجه در بازار دخالت نخواهد کرد. اگر بازار در تعادل باشد و آسیبی به کشاورزان و وضع محصول از نظر قیمت، تجارت و استاندارد نرسد هیچ ضروررتی به دخالت دولت نیست و تشکل‌ها کار خودشان را انجام خواهند داد.

اسماعیل‌نیا در پاسخ به درخواست صادرکنندگان می‌گوید: اگر به صورت ناگهانی به سراغ صدور زعفران بسته‌بندی شده برویم، امکان دارد به بازار شوک وارد شود، بنابراین باید مرحله به مرحله به سمت آن حرکت کنیم.

او پیشنهاد می‌دهد: باید زعفران بسته‌بندی شده با اندازه‌‌های مختلف و استانداردهای ملی و آرم مشخص به خارج صادر شود اما مرحله به مرحله این کار صورت بگیرد تا با معرفی زعفران به خارج از کشور تمام زعفران ایران به صورت بسته‌بندی و با آرم ایران به فروش برود.

ایران زعفران تقلبی صادر نمی‌کند

مدت‌ها است اخبار غیررسمی در خصوص صادرات زعفران تقلبی شنیده می‌شود ولی برخی فعالان تولید آن را رد می‌کنند.

غلامحسین میری، رییس اتحادیه فروشندگان زعفران خراسان‌رضوی، می‌گوید: زعفران ایران هیچ‌گاه به صورت تقلبی فروخته و صادر نمی‌شود، چرا که فروشندگان ایرانی با توجه به مازاد تولید، نیازی به این کار ندارند. زعفران ما از کانال اداره استاندارد و گمرک عبور کرده و بعد از چند مرحله نمونه برداری صادرات آن انجام شود که به نظر با توجه به دلایل مطرح شده اصلا امکان فروش زعفران تقلبی توسط فروشندگان داخلی به خارج از کشور وجود ندارد.

او ادامه می‌دهد: زعفران از ایران با کیفیتی بالا خارج می شود و در خارج از مرزهای ایران از سوی عده‌ای افراد سود‌جو با نام دیگر کشورها به فروش می‌رسد که مقابله با این معضل با حمایت و پیگیری جدی مسوولان می‌تواند عملی شود.

رییس اتحادیه فروشندگان زعفران خراسان رضوی با بیان اینکه با طرح خرید توافقی زعفران مخالفتی ندارد، می‌افزاید: مخالف اجرای طرح خرید توافقی توسط سازمان تعاون روستایی هستم چرا که به نظر من باید این کار به دست بخش‌خصوصی انجام شود، البته شاید عده‌ای ادعا کنند که سازمان تعاون روستایی جزو بخش‌خصوصی محسوب می‌شود. در صورتی که به نظر من به دلیل حمایت‌های شدید دولت، نظیر اعطای تسهیلات ۴۰میلیارد تومانی بدون دریافت وثیقه و همچنین بازاریابی در سطح بین‌المللی توسط مسوولان وزارت متبوع برای آنها این ادعا کاملا اشتباه است.

میری بیان می‌کند: سازمان تعاون روستایی در فصل برداشت زعفران با خرید این محصول و جمع‌آوری آن، مشکلات بسیاری را برای فروشندگان و صادرکنندگان زعفران ایجاد می‌کند به این صورت که در هر بار مراجعه فروشندگان برای خرید زعفران و صادرات آن با اعمال محدودیت در فروش زعفران موجبات بروز بی ثباتی در بازار زعفران کشور را فراهم کرده است.