برنامه گوردن براون، نخست وزیر این کشور برای عقب‌نشینی نیمی‌‌از نیروهای بریتانیایی تا بهار سال آینده نشان می‌‌دهد که اگر نگوییم بریتانیا به هم‌پیمان خود پشت کرده است دست‌کم همچون زمان صدرات تونی بلر تحت تاثیر کامل ایالات متحده نیز قرار ندارد. گوردن براون، نخست‌وزیر بریتانیا سعی می‌‌کند خود رابا تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین این کشور متفاوت جلوه دهد. آقای بروان بر عکس تونی بلر که هر زمان فشارهای گروه‌های مختلف در بریتانیا بر روی وی افزایش می‌یافت می‌‌دانست که واشنگتن با روی باز از وی استقبال خواهد کرد، ترجیح می‌‌دهد که در خانه خود آرامش و آسایش داشته باشد و البته در صورتی که فشار افکار عمومی ‌‌وی را مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی کرد، حزب کارگز پیروز انتخابات باشد.

خروج نیروهای بریتانیایی از عراق

نیروهای بریتانیایی شانه به شانه سربازان آمریکایی در عراق جنگیده‌اند، اما برنامه گوردن براون، نخست وزیر این کشور برای عقب‌نشینی نیمی‌ ‌از نیروهای بریتانیایی تا بهار سال آینده نشان می‌‌دهد که بریتانیا به هم‌پیمان خود پشت کرده است. نخست وزیر بریتانیا روز دوشنبه ۸اکتبر در پارلمان این کشور اعلام کرد که نیروهای خود را به ۲‌هزار و ۵۰۰ نفر تقلیل خواهد داد.

با چنین اقدامی‌ ‌آینده نیروهای بریتانیایی در عراق تا حدودی قابل پیش بینی است. یکی از مقامات ارشد ارتش بریتانیا اعلام کرد که احتمال اینکه تمام نیروهای بریتانیایی تا پایان سال ۲۰۰۸ عراق را ترک کنند، وجود دارد.

در حال حاضر ۵هزار و ۵۰۰ نیروی بریتانیایی در عراق و ۷هزار سرباز بریتانیایی در افغانستان حضور دارند که تعداد سربازان بریتانیایی در افغانستان به زودی به ۷هزار و هفتصد تن خواهد رسید. ژنرال دیچارد دانات، رییس ارتش بریتانیا اخطار داده است که تعداد نیروهای بریتانیایی در ناتو برای مقابله با نیروهای طالبان نیازمند نیروهای امدادی هستند.

طبق برنامه قرار است تا نیروهای بریتانیایی تا سال نو میلادی به ۴هزار تن کاهش پیدا کند. این در حالی است که برنامه ارتش بریتانیا به دو قسمت تقسیم شده است. انتظار می‌‌رود که در بخش اول نیروهای بریتانیایی در مرز ایران و عراق به کنترل منطقه کمک کنند و مسوولیت آموزش نیروهای امنیتی را در این منطقه بر عهده بگیرند.

در مرحله دوم تعداد سربازان بریتانیایی در عراق به ۲هزار و ۵۰۰تن کاهش خواهد یافت و وظیفه نیروهای بریتانیایی بر نظارت و آموزش نیروهای ارتش عراق متمرکز خواهد شد. در ماه آوریل سال آینده برنامه خروج نیروهای بریتانیایی مورد بررسی قرار می‌‌گیرد تا دولت بریتانیا راه‌حلی برای خروج کامل نیروهای خود از عراق پیدا کند. یکی از مقامات دولتی بریتانیا اعلام کرد که برای خروج کامل نیروهای بریتانیایی از عراق هیچ تضمینی وجود ندارد.

واشنگتن همواره کشورهای درگیر در عراق را بیش از واقعیت اعلام کرده است به طوری که یکباره اعلام کرد که نیروهای ۳۴ کشور جهان در عراق می‌‌جنگند. اما اسپانیا نیروهای خود را در سال ۲۰۰۴ از عراق خارج کرده‌ است. هلند، سنگاپور، اوکراین، نروژ و مجارستان در سال ۲۰۰۵ عراق را ترک کردند و در سال ۲۰۰۶ ایتالیا و ژاپن نیز از این میدان جنگ خارج شدند.

گرجستان و لهستان نیز که نیازمند حمایت‌های آمریکا در مقابل روسیه بودند، به حضور نمادین خود در این کشور ادامه دادند.

تحلیلگران معتقدند که براون با این اقدام خود دست به قمار بزرگی زده است چرا که از آینده امنیتی بصره بی‌خبر است.

بریتانیا و آمریکا جنگ علیه عراق را در سال۲۰۰۳ آغاز کردند و در آن زمان گوردن براون به عنوان وزیر دارایی بریتانیا برای تامین بودجه جنگ رای داد اما به نظر می‌‌رسد آنچه امروز در سیاست خارجی بریتانیا نقش مهمی‌‌ بازی می‌‌کند، این است که آقای براون درصدد است تا به مردم بریتانیا و جهان نشان دهد که تفاوت‌های زیادی با تونی بلر، نخست وزیر پیشین بریتانیا دارد.

توبی دادج از موسسه مطالعات استراتژیک بین‌المللی در خصوص تصمیم گوردن بروان اعلام کرد که عقب نشینی نیروهای بریتانیایی از عراق در این موقعیت زمانی زود است چراکه این عقب‌نشینی از طرف نیروهای شبه‌نظامی ‌‌شمال عراق، به‌عنوان یک پیروزی تلقی می‌‌شود و می‌‌‌تواند خشونت‌ها را در منطقه افزایش دهد. وی همچنین معتقد است که گوردن براون در مورد پیروزی و عقب‌نشینی نیروهای بریتانیایی حقیقت را نمی‌‌گوید.

وی که یکی از متخصصان مسائل عراق و خاورمیانه است، گفت: به عقیده من این اقدام براون برای نشان دادن سیاست‌های متفاوت خود در مقابل آمریکا است تا بتواند برگ برنده انتخابات بعدی را در دست داشته باشد. واقعیت امر این است که نیروهای بریتانیایی دارند از عراق فرار می‌‌کنند.

باب استوارد، سرهنگ بازنشسته ارتش بریتانیا که فرمانده ارتش بریتانیا در بوسنی بود نیز معتقد است که عقب‌نشینی نیروهای بریتانیایی از عراق یک فاجعه است. اگر ما بصره را در این شرایط رها کنیم درست همان کاری را کرده ایم که آمریکایی‌ها در ویتنام انجام دادند.

اما به نظر می‌‌رسد که گوردن بروان در صدد است برای پیروزی در انتخابات بعدی که بعید است پیش از سال ۲۰۰۹ برگزار شود پیروز شود و بنابراین حاضر است که اکنون این پیروزی را فدای رابطه با آمریکا کند.

نخست وزیر بریتانیا در صدد است تا با رابرت گیت، وزیر دفاع آمریکا دیدار کند. منابع خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت اعلام کرده‌اند که آمریکا با خروج سریع نیروهای بریتانیایی از عراق مخالف نیست، اما برخی از تحلیلگران آمریکایی با شک و تردید به گزارش‌‌های بریتانیا از عراق می‌‌نگرند. ژنرال جک کین، نماینده پنتاگون در عراق در ماه آگوست طی مصاحبه با یکی از شبکه‌های بریتانیایی اعلام کرده بود که ارتش آمریکا هرگز نیروهای زیادی برای کنترل در عراق نداشته است.

آرامش نسبی با ایران

گوردن براون روز گذشته در خصوص برنامه هسته ای ایران اعلام کرد که هیچ برنامه ای برای حمله به ایران ندارد و ترجیح می‌‌دهد تا مساله ایران از طریق یک راه‌حل دیپلماتیک به نتیجه برسد.

نخست‌وزیر بریتانیا که در یک کنفرانس خبری شرکت کرده بود، اعلام کرد که هر چند مساله هسته‌ای ایران موضوعی بدون چالش نخواهد بود اما من بر این باور هستم که می‌‌توانیم این مساله را ازطریق دیپلماتیک به نتیجه برسانیم.

آقای بروان با اعلام اینکه اگر سازمان ملل تشخیص دهد که تحریم‌ها بر ایران اعمال شود، در صورت نیاز این تحریم‌ها اعمال خواهد شد، گفت که اقدامات بیشتر را برای ایران ضروری نمی‌‌دانم.

به نظر می‌‌رسد که گوردن بروان خواهان یک روند آرام در سیاست خارجی خود است. وی پیش از این نیز در جلسه حزب کارگر اعلام کرده بود که تمام نیروی خود را برای افزایش رفاه مردم بریتانیا انجام خواهد داد و مسائل داخلی کشورش را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده بود. وی در سخنرانی سالانه حزب کارگر که ماه پیش برگزار شده بود، با تمرکز بیشتر بر روی موارد نقض حقوق بشر نشان داد که خواهان یک سیاست صلح‌جویانه در روابط خارجی خود است.

شاید از نظر مخالفان عقب‌نشینی نیروهای بریتانیایی از عراق، اقدامات اخیر آقای براون کمی‌‌عجولانه و خارج از چارچوب سیاست خارجی بریتانیا باشد اما گوردن براون این واقعیت را می‌‌داند که حمله نظامی‌‌ به عراق شکست خورده است و حضور بیشتر نیروهای نظامی ‌‌در این کشور تنها ایجاد آرامش و ثبات را در این کشور به تعویق می‌‌اندازد.

وی که اکنون طعم ناکامی‌‌در عراق را به خوبی درک می‌‌‌کند، می‌‌داند که حمله به ایران در هر شرایطی کارساز نخواهد بود و تنها بی ثباتی را در منطقه افزایش خواهد داد.