نگاه سوم- تبلیغات به عنوان ابزاری مهم برای معرفی کالا یا خدمات همه جا و اطراف ما را فرا گرفته است و خواسته یا ناخواسته در زندگی روزمره با صدها نوع تبلیغات روبه‌رو می‌شویم. در بازار رقاتبی امروز شرکت‌ها هیچ فرصتی را برای مطرح کردن نام خود از دست نمی‌دهند. به نظر برخی، تبلیغات به جای ارائه اطلاعات به مخاطب، سعی در فریب او را دارد ولی نباید منکر تاثیر تبلیغات برای جذب مخاطب شد.

این مقوله در سینمای ایران که از نظر اقتصادی دچار مشکل است نیز می‌گنجد. اشتیاق اولیه بینندگان احتمالی و واکنش آنها نسبت به تماشای فیلم از عوامل مهم فروش برای فیلم است.برای افزایش اشتیاق اولیه در بینندگان احتمالی میزان تبلیغات اهمیت بسیاری دارد و در مورد دوم نیز تبلیغات به صورت چهره به چهره که می‌گویند بهترین و تاثیرگذارترین نوع تبلیغات است به کمک فیلم می‌آید. شرکت‌های پخش‌کننده که با صاحبان فیلم‌ها قرارداد امضا می‌کنند، باید فیلم را معروف و مشهور کند و این اتفاق از راه تبلیغات رخ می‌دهد.

تبلیغات شامل طراحی و چاپ پوستر، آگهی در روزنامه‌ها، بیلبوردهای تبلیغاتی، تیزر و تلویزیونی و... می‌شود.

روز گذشته خبرگزاری ایسنا، خبر از تحریم پخش‌کنندگان فیلم‌های سینمایی به صورت تبلیغات شهری داد. پخش‌کنندگان فیلم‌های سینمایی ویژه اکران عید فطر، «دست‌های خالی»، «پسران آجری»، «در شهر خبری هست نیست» و «کلاغ‌پر» به علت بالا رفتن هزینه تبلیغات شهری از سوی سازمان زیباسازی شهرداری تهران که به گفته آ‌نها از ماهی ۵۰۰هزار تومان به ۸۵۰هزار تومان افزایش یافته است، تبلیغات فیلم‌هایشان را در این بخش تحریم کردند.

تبلیغات شهری خارج از توان سینمای خصوصی

علی سرتیپی یکی از این پخش‌کنندگان که دو فیلم «دست‌های خالی» و «پسران آجری» را در حال اکران دارد با تایید این مطلب به خبرگزاری ایسنا گفت:‌ سازمان زیباسازی شهرداری یک دفعه قیمت تابلوهای تبلیغات شهری را از ماهی ۵۰۰هزار تومان به ۸۵۰هزار تومان افزایش داد که با توجه به فروش پایین فیلم‌ها اصلا قابل پرداخت نیست. وی با بیان اینکه شهردار تهران همه‌گونه حمایت را تاکنون از سینما داشته است، ادامه داد: این در حالی است که سازمان زیباسازی همکاری لازم را ندارد و در حال حاضر تنها یک فیلم که مربوط به تهیه‌کننده دولتی است، از این تبلیغات استفاده می‌کند و بقیه فیلم‌ها منتظر مشخص شدن وضعیت هستند. مصطفی شایسته نیز که فیلم «در شهر خبری هست، نیست» را در اکران دارد، رقم مطالبه شده از سوی سازمان زیباسازی را برای تبلیغات شهری خارج از توان سینما دانست و گفت:‌ در معادلات اقتصادی سینما حتی احتیاج به در اختیار داشتن حداقل ۵۰بیلبورد مجانی برای هر فیلم است و به خاطر بنیه ضعیف اقتصادی که دارد پرداخت چنین مبالغی از توانش خارج است و این بالا رفتن مبلغ تابلوهای تبلیغاتی نمی‌تواند قابل قبول باشد. وی تصریح کرد: مسوولین سازمان زیباسازی در نهایت از تحریم تهیه‌کنندگان سینما خیلی هم ناراحت نیستند و قلبا خوشحال هم می‌شوند، چون همان تابلوهایی که از نظر آنها بی‌دلیل و بی‌مصرف به اشغال سینما در آمده بود، چندین برابر قیمت به کالاهای مصرفی خارجی اختصاص پیدا خواهد کرد. عبدا... علیخانی، تهیه‌کننده «کلاغ‌پر» هم سزای گرانفروش را نخریدن می‌داند گفت: در حالی‌که یک‌سال و نیم است که بلیط سینما گران نشده است، اما هزینه‌های دیگر از قبیل پزتیو، نگاتیو و حتی قیمت کاغذ برای پوستر بالا می‌رود و دیگر توانی برای پرداخت قیمت بالای تبلیغات شهری نمی‌ماند بنابراین ناچاریم از آن استفاده نکنیم. علیخانی ادامه داد: چون این تابلوها انحصار دولت است و رقیبی در کار نیست چنین ارقامی را مطرح می‌کنند، اما ظاهرا این تابلوها خالی بمانند بهتر است، در حالی‌که ما کالای فرهنگی عرضه می‌کنیم و نباید این گونه برخورد شود.

اما فیلم «خدا نزدیک است» تنها فیلمی است که در حال حاضر از تبلیغات شهری استفاده می‌کند، فرجی مسوول امور سینمایی حوزه هنری که پخش این فیلم را برعهده دارد، با بیان اینکه استفاده از تبلیغات شهری پیش از گران شدن در برنامه کاری‌ این سازمان وجود داشت به ایسنا می‌گوید: سه روز قبل از اکران به ما اعلام کردند، هزینه هر تابلو ۸۰۰هزار تومان شده است و گفتند اگر سازمان فرهنگی هنری شهرداری به فیلم تخفیف بدهد، ما هم قیمت را پایین می‌آوریم.

فضای تبلیغات برای سینما محدود می‌شود

سینمای ایران از نظر تبلیغات به دلیل انحصاری که در مورد فضاهای تبلیغاتی وجود دارد در مضیغه قرار دارد. صداوسیما در مورد پخش تیزرهای تبلیغاتی فیلم‌‌‌‌ها سلیقه‌ای عمل می‌کند و تسهیلات خاصی نیز به صاحبان فیلم نمی‌دهد و همچنین بیلبوردهای تبلیغاتی که فرصتی برای تبلیغ فیلم بود نیز از پخش‌کنندگان گرفته شد. هزینه تبلیغات توسط شرکت پخش‌کننده و صاحبان سینماهایی که قرار است فیلم را اکران کنند، پرداخت می‌شود. اگر شرکت پخش‌کننده در تبلیغات موفق عمل کند و سالن های سینمایی پرمخاطب را برای اکران فیلم به دست آورد می‌تواند به وضعیت اقتصاد نابسامان سینمای ایران کمک بسیاری داشته باشد.