دنیای اقتصاد - دولت و مجلس در تلاش برای رفع اختلافاتشان بر سر نحوه و زمان اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، دور تازه‌ای از جلسات مشترک را آغاز کرده‌اند؛ جلساتی که البته با حضور مقامات ارشد دو قوه (از جمله رییس‌جمهور و رییس مجلس) برگزار می‌شود و همه نمایندگان مجلس در آن حضور ندارند؛ آن گونه که برخی نمایندگان مجلس گفته‌اند، این جلسات از هفته گذشته آغاز شده و در نخستین رایزنی‌ها در سطوح عالی تصمیم‌سازی مقرر شده است که نه نمایندگان بر مطالبه «صفر» خود مبنی بر توقف فاز دوم هدفمندی اصرار کنند و نه دولت پیگیر مطالبه «صد» خود مبنی بر پنج برابر کردن یارانه نقدی باشد. همچنین توافق شده است که راهی برای «جبران فشارهای اقتصادی ماه‌های اخیر و به‌ویژه در روزهای پایانی سال نسبت به اقشار ضعیف و آسیب پذیر» جست‌وجو شود. به همین دلیل به نظر می‌رسد طرفین در حال رایزنی برای یافتن راهی میانه درباره فاز دوم هدفمندی هستند؛ راهی که ممکن است به افزایش قیمت برخی حامل‌های انرژی در مقابل رشد میزان یارانه پرداختی به خانوارها بینجامد، هرچند گفته شده که ممکن است افزایش یارانه نقدی فقط برای دهک‌های پایین درآمد در نظر گرفته شود تا هدف «کمک به اقشار ضعیف و آسیب‌پذیر» را محقق کند. در جلسات مشترک مجلس و دولت در حال بررسی است

راه حل میانه برای فاز دوم هدفمندی

دنیای اقتصاد- ملیحه ابراهیمی: اختلاف نظرهای مجلس و دولت درباره نحوه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها با توافق بر سر راه حلی «میانه» و «حد وسط» رو به پایان است؛ نه مطالبه «صفر» مجلس، نه مطالبه «صد» دولت.

حمید رسایی، مدیرمسوول هفته نامه ۹ دی روز گذشته در سرمقاله نشریه یادشده، با اشاره به دیدار سه‌شنبه شب روسای قوا و جمعی از دولتمردان ونمایندگان (شب قبل از حضور احمدی‌نژاد در مجلس) با رهبر معظم انقلاب به نقل از برخی روسای کمیسیون‌های مجلس نوشت که در این دیدار، رهبری بر استمرار اجرای هدفمندی یارانه‌ها در راهکاری مشترک و توافقی بین مجلس و دولت تاکید کرده‌اند؛ به طوری که نه مطالبه «صفر» برخی نمایندگان مورد نظر باشد و نه مطالبه «صد» دولت.

ایشان همچنین از مسوولان خواسته‌اند که در صدد جبران فشارهای اقتصادی ماه‌های اخیر و ماه‌های بعدی سال، نسبت به اقشار ضعیف و آسیب‌پذیر باشند.

انتشار این خبر در حالی صورت گرفته که دولت مجدانه در تلاش برای رفع موانع اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه است؛ به طوری که چند روز پیش لطف‌الله فروزنده معاون پارلمانی رییس‌جمهور خبرداد که محمود احمدی‌نژاد رییس‌جمهور، دو قانون اخیر مجلس درباره هدفمندی یارانه را به هیات عالی حل اختلاف قوا فرستاده است.

فروزنده در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که قوانین «الحاق یک تبصره به بند ۴۴ و یک تبصره به بند ۴۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۱» و «حمایت از سرمایه‌گذاری‌های عمرانی و تولید ملی و اصلاح قانون بودجه سال ۱۳۹۱» به هیات عالی حل اختلاف قوا ارجاع شده است؛ این دو قانون در واقع همان مصوبات مجلس مبنی بر «ممنوعیت اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در سال ۹۱» و «ممنوعیت پرداخت یارانه ارزی» هستند.

به این ترتیب به نظر می‌رسد تصمیم اخیر برای «یافتن راه حل مشترک» و حد وسط خواسته‌های دو قوه، برای اجرای سریع‌تر فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، در پی ارجاع دو مصوبه اخیر مجلس به شورای عالی حل اختلاف قوا صورت گرفته است.

تصمیم جدید دو قوه برای تفاهم

بررسی گزارش‌های غیررسمی منتشر شده طی روز گذشته در خبرگزاری‌های داخلی نیز خبر از تلاش دو قوه مقننه و مجریه برای توافق بر سر یک راه حل «مشترک و میانه» می‌دهد، به طوری که خبرگزاری مهر، روز گذشته خبرداد که جلسات مشترکی بین مقامات مجلس و دولت به صورت مستمر در حال برگزاری است تا همفکری‌ها و اقدامات لازم در خصوص ساماندهی وضعیت اقتصادی کشور و معیشت مردم صورت گیرد.

حال باید دید با توجه به پافشاری‌های پیشین هر یک از طرفین بر خواسته‌های خویش، چه سناریویی برای اجرای فاز دوم هدفمندی چیده می‌شود؛ چرا که بهارستان‌نشینان که تا چندی پیش اجرای فاز دوم را در سال ۹۲ هم بعید می‌دانستند، اکنون پای میز مذاکره و تفاهم با دولت بر سر چگونگی اجرا نشسته‌اند. از سوی دیگر رییس دولت نیز که تا چندی پیش از یارانه ۵ برابری و اجرای فاز دوم هدفمندی در سال جاری به اراده قوه مجریه سخن می‌گفت، اکنون اجرای این فاز را منوط به توافق مجلس می‌داند.

سناریوهای مطرح برای فاز دوم چیست؟

با برگزاری جلسات مشترک اخیر مجلس و دولت که البته در سایه توصیه‌های مقام معظم رهبری به دو قوه انجام می‌شود، باید در انتظار راه حل مشترکی باشیم که شاید از میان سناریوهایی که تاکنون از سوی نمایندگان هر یک از طرفین مطرح شده است، بیرون آید.

دولتمردان در سال ۹۰ سناریویی مبنی بر تعدیل ۱۰ میلیون یارانه بگیر را ارائه دادند که بر اساس آن دهک‌های بالا از دریافت یارانه فاز دوم یارانه‌ها حذف می‌شدند.

در همین راستا، سایت خبری جهان‌نیوز نیز روز جمعه خبر داد که «دولت تصمیم دارد در راستای اجرای فاز دوم هدفمندی، پرداخت نقدی یارانه‌ها به ازای هر نفر در ماه به ۱۲۰ هزار تومان افزایش یابد. با این حال هنوز مشخص نیست که پرداخت یارانه نقدی قرار است به همه دهک‌ها باشد یا اینکه دولت بنا دارد چند دهک پایین را مشمول این طرح قرار دهد.»

موضوعی که از یک سو به معنای عقب‌نشینی دولت از پرداخت یارانه ۵ برابری و شاید همان حد وسط خواسته‌ها باشد و از سوی دیگر معنای «کمک به اقشار ضعیف و آسیب‌پذیر» را توضیح دهد.

بر پایه گزارش جهان نیوز، «بر اساس تصمیم دولت قرار است قیمت تمام شده بنزین را معادل ۹۰ درصد قیمت فوب خلیج فارس یعنی حدودا لیتری ۲۲۵۰ تومان تعیین کند که با احتساب هزینه‌های مالیاتی به ۲۵۰۰ تومان می‌رسد. پیشنهاد دولت برای قیمت گازوئیل حدود ۸۰۰ تومان است.»

این در حالی است که خبرگزاری تسنیم نیز روز جمعه خبر از سناریوی جدید دولت برای افزایش قیمت حامل انرژی داده بود که بر اساس آن قیمت بنزین به لیتری ۲۲۰۰ تومان و قیمت گازوئیل به لیتری ۱۹۰۰ تومان می‌رسد. این نرخ‌ها البته در ساعات پایانی روز جمعه از سوی محمدرضا فرزین سخنگوی طرح تحول اقتصادی دولت تکذیب شد.

اما درباره سناریوهای بهارستان نشینان اگر موضوع مخالفت‌های شدید آنان در سالجاری را نادیده بگیریم باید از سناریوی «تخصیص کوپن» هم یاد کنیم. سناریویی که از سوی احمد توکلی و برای کمک به اقشار کم درآمد مطرح شده بود.

جلسات «شبانه» با حضور بزرگان دو قوه

براساس گزارش خبرگزاری مهر، جلسات مشترک دولت و مجلس از سه شنبه شب هفته گذشته با هدف بهبود مشکلات معیشتی مردم و تدوین راهکار جدید برای ادامه اجرای هدفمندی یارانه‌ها برگزار می‌شود.

خبرگزاری مهر می‌نویسد: گویا مقامات ارشد دولت و مجلس به این نتیجه رسیده‌اند که در شرایط فعلی بهترین استراتژی برای پیشبرد امور، مفاهمه و تعامل است. در این جلسات منظم شبانه، به غیر از روسای دو قوه مجریه و مقننه، محمدرضا باهنر و محمدحسن ابوترابی فرد نواب رییس مجلس، سید شمس‌الدین حسینی، مهدی غضنفری، عبدالرضا شیخ‌الاسلامی، مجید نامجو و صادق خلیلیان وزرای اقتصادی دولت به همراه بهروز مرادی و محمدرضا فرزین سخنگوی طرح تحول، غلامرضا مصباحی‌مقدم، کاظم جلالی، حمیدرضا فولادگر، رضا رحمانی، ارسلان فتحی‌پور و عبدالرضا عزیزی روسای کمیسیون‌های اقتصادی مرتبط با موضوع هدفمندی یارانه‌ها و احمد توکلی و الیاس نادران دو تن از اقتصاددانان برجسته مجلس، حضور دارند.

غلامرضا مصباحی‌مقدم رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس روز گذشته در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر اعلام کرد که شنبه شب (دیشب) نیز این جلسه مشترک میان مجلس و دولت درباره بررسی مسائل اقتصادی و مشکلات معیشت مردم برگزار می‌شود.

روایت رسایی از توصیه‌های رهبری

حمید رسایی مدیرمسوول هفته نامه ۹ دی، در سرمقاله روز شنبه این نشریه نوشت: «براساس آنچه روسای برخی کمیسیون‌های اقتصادی نقل کرده‌اند، یک شب قبل از جلسه علنی هفته گذشته مجلس، رهبر معظم انقلاب که یکی از دغدغه‌هایشان کاهش تنش میان قوای سه گانه است، در جلسه مذکور از مجلس و دولت می‌خواهند که یکدیگر را تحمل کنند و روند همکاری بین دو قوه را به سمت و سوی تعامل بیشتر ببرند.

همچنین ایشان بر استمرار اجرای هدفمندی یارانه‌ها در راهکاری مشترک و توافقی بین مجلس و دولت تاکید می‌کنند، به طوری که نه مطالبه «صفر» برخی نمایندگان باشد و نه مطالبه «صد» دولت، در حقیقت ایشان نه سیاه‌نمایی برخی نمایندگان را درست می‌دانستند و نه اصرار دولت بر پنج برابر کردن یارانه‌ها و البته در کنار این دو تذکر مهم از همه مسوولان می‌خواهند که با برنامه‌ریزی و پیگیری مجدانه در صدد جبران فشارهای اقتصادی ماه‌های اخیر و ماه‌های بعدی به ویژه در روزهای پایانی سال نسبت به اقشار ضعیف و آسیب‌پذیر باشند.»