بازتاب مذاکرات دوروزه ایران و آژانس

آمریکا: ناامید و دلسرد شدیم

ایران: غنی‌سازی ادامه می یابد

دنیای‌اقتصاد- «دلسرد کننده و ناامیدکننده» عباراتی است که ایالات متحده در توصیف نتایج دور جدید مذاکرات ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کار برده است. چین اما بار دیگر طرفین مذاکره را به همکاری تشویق کرده است. با این حال علی‌اصغر سلطانیه ضمن آنکه همچنان مذاکرات را سازنده خوانده، تاکید کرده است که ایران از حق غنی سازی خود عدول نخواهد کرد. این مثلتی است که در نخستین روزهای پس از پایان هفتمین دور مذاکرات ایران و آژانس انرژی اتمی شکل گرفته است. مثلثی که به استثنای ایران که موضوع مذاکرات است، چین و ایالات متحده به عنوان دو عضو از اعضای گروه ۱+۵ درباره آن به ابراز نظر پرداخته‌اند. صرف نظر از موضع چین، ایالات متحده نه‌تنها از به نتیجه نرسیدن مذاکرات ابراز تاسف کرده بلکه مدعی شده است که ایران مقصر عدم رسیدن طرفین مذاکرات ایران و آژانس به نتیجه است. پس از دور روز مذاکره فشرده بین نمایندگان ایران و آژانس در تهران، هرمان ناکارتس، نماینده آژانس ضمن اینکه تاکید کرد هنوز اختلافات با ایران پابرجاست؛ گفت که نمایندگان آژانس اجازه دسترسی به سایت پارچین را که مدت‌ها در پی آن بودند، پیدا نکردند. برخی تحلیلگران غربی همین موضوع را مستند قرار داده و اعلام کردند که مذاکرات نتیجه بخش نبوده است. سلطانیه اما تاکید کرده بود که «ما قرار نداشتیم که در قالب مذاکرات در تهران بازدیدی صورت گیرد و آژانس هم از این مساله مطلع بود. نشست دو روزه ایران و آژانس برای مذاکرات بود و هدف دیگری نداشت.»

به‌رغم تاکیدات سلطانیه، اما آمریکا همین موضوع را دستاویزی قرار داده و دلیل ناامیدی از مذاکرات خوانده است. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری فرانسه، ویکتوریا نولاند، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که از پاسخ ایران به تیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شدت ناامید شده و ایران را متهم کرد که تمایل ندارد به آژانس اجازه دسترسی به سایت پارچین را بدهد. او گفت: ما آشکارا، عمیقا متاسف شدیم که ایران بار دیگر فرصت همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از دست داد.

نولاند در ادامه سخنانش گفت: ایران این شانس را داشت که با شفافیت، تمامی آن چیزی را که ما به دنبال آن هستیم تا نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران برطرف شود، فراهم کند. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا همچنین ایران را مقصر حاصل نشدن توافق میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره «رویکرد ساختارمند» درباره دیپلماسی هسته‌ای دانست.

اما وزارت خارجه چین هم از ایران و هم از آژانس خواست تا همکاری‌های خود را تقویت کنند. به گزارش شینهوا، هونگ لی سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین گفت: پکن امیدوار است ایران و گروه ۱+۵ طی روزهای آینده با یکدیگر گفت‌وگو و مذاکره کنند.

در کنار نخستین واکنش چین و آمریکا، علی‌اصغر سلطانیه هم بار دیگر پس از مذاکرات تاکید کرد که ایران غنی‌سازی را هرگز متوقف نمی‌کند. او در گفت‌وگو با شبکه خبری العالم افزود: مذاکرات با آژانس در زمینه نزدیک‌سازی دیدگاه‌ها و رفع برخی اختلافات موفقیت‌آمیز بود، اما راهکار عملی پس از رفع همه اختلافات دوجانبه امضا خواهد شد. نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به اینکه موضوع بازدید هیات آژانس از پارچین پس از توافق درباره طرح کاری بررسی خواهد شد، ادامه داد: درباره برخی موضوعات با آژانس توافق حاصل شد، اما هنوز سندی امضا نشده است.

از سوی دیگر در شرایطی که خبری از فحوای مذاکرات منتشر نشده است، برخی از دیپلمات‌ها گفته‌اند که موضوع دریافت اسناد اتهامی آژانس از سوی ایران باز هم مهم ترین بحث بین طرفین مذاکره بوده است. بر همین اساس ایسنا به نقل از آسوشیتدپرس گزارش داد: دو دیپلمات آشنا با تیم مذاکراتی آژانس گفتند که از نکات مهم مطرح در مذاکرات اصرار ایران بر داشتن اجازه دیدن اطلاعات جاسوسی بود که آمریکا، اسرائیل و دیگر اعضای آژانس ارائه کرده‌اند و آژانس از آنها برای تحقیقاتش استفاده می‌کند و همچنین درخواست‌های ایران مبنی بر اینکه تحقیقات نباید بی‌انتها باشد، از نکات مهم بود.

آسوشیتدپرس افزود: اما آژانس نمی‌تواند بدون اجازه دولتی که اطلاعاتی را ارائه کرده چنین کاری را انجام دهد و می‌گوید که نمی‌تواند محدودیت‌ها را در انجام تحقیقات بپذیرد؛ زیرا یک مدرک ممکن است منجر به سری جدیدی از سوالات شود که سایت‌ها، اسناد و مقامات جدید را شامل ‌شود.