اوضاع کسب و کار از مهر 90 تا مهر 91

کاهش ۴۰ درصدی تولید، افزایش ۱۱۲ درصدی هزینه مواد اولیه و کاهش ۳۶ درصدی اشتغال در بازه زمانی یک ساله

خبرگزاری مهر بخشی از یک گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس را منتشر کرده است که نشان می دهد در بازه زمانی یکساله مهر ۹۰ تا مهر ۹۱، میزان تولید و اشتغال در ۹۸ تشکل اقتصادی سراسر کشور به ترتیب با ۴۰ و ۳۶ درصد کاهش روبه‌رو بوده است. مهم‌ترین موانع تولید در این بازه زمانی نیز «تامین مواد اولیه و تجهیزات تولید»، «تامین نقدینگی و منابع مالی برای سرمایه در گردش» و «موانع دسترسی به ارز» معرفی شده‌اند. این گزارش که به نظر می‌رسد از مجموعه گزارش‌های «پایش محیط کسب و کار» مرکز پژوهش‌های مجلس باشد، در سایت رسمی این مرکز منتشر نشده است و گفته می‌شود متن کامل آن به‌طور غیر رسمی در اختیار نمایندگان مجلس قرار گرفته است.

افزایش قیمت مواد اولیه و محصولات تولیدی

با این حال، خبرگزاری مهر بخش‌هایی از این گزارش را منتشر کرده و نوشته است: آمارگیری مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از ۹۸ تشکل اقتصادی سراسری نشان می‌دهد از مهر۹۰ تا مهر۹۱ تولید و اشتغال در این تشکل‌ها به ترتیب تا ۴۰ درصد و ۳۶ درصد کاهش و قیمت محصولات و مواد اولیه به ترتیب بیش از ۸۷ درصد و ۱۱۲ درصد افزایش یافته است.

بر اساس این گزارش، گروه مطالعات محیط کسب و کار در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با هدف ارائه تصویری کلی و اطلاعاتی صحیح و دست اول از وضعیت واحدهای تولیدی در سراسر کشور، در تاریخ ۱۲ تا ۱۵ مهرماه سال جاری، در پی انتشار اخبار و شایعاتی درباره تعطیلی برخی واحدهای تولیدی در اثر تحریم‌ها، مسائل ارزی، کمبود مواد اولیه، نوسانات بازارها و دیگر موانع تولید و سرمایه‌گذاری در ماه‌های اخیر، پرسشنامه‌ای با ۷ سوال تهیه و برای ۹۸ تشکل اقتصادی سراسری ارسال کرد. منظور از تشکل‌های سراسری آن دسته از تشکل‌های اقتصادی است که در چندین استان کشور شعبه و عضو دارند.

ظرفیت خالی؛ بیش از ۵۰ درصد

بر پایه این گزارش، میانگین پاسخ‌ها به این سوال که «در حال حاضر( مهرماه ۱۳۹۱) واحدهای تولیدی تشکل شما به طور متوسط با چند درصد از ظرفیت بالقوه تولید کار می‌کنند؟» ۵/۴۲ درصد بوده است. تشکل‌های شرکت‌کننده در این کار مطالعاتی، ظرفیت بالقوه ایجاد اشتغال واحد تولیدی خود در مهرماه ۹۱، را به طور متوسط ۲/۵۰درصد اعلام کرده‌اند.

بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در این طرح از فعالان اقتصادی پرسیده شده که میزان تولید در واحدهای تولیدی عضو تشکل شما نسبت به سال گذشته (مهر ماه ۱۳۹۰) مجموعا چند درصد تغییر کرده است؟ که میانگین پاسخ‌ها ۳/۴۰ درصد کاهش تولید بوده است. همچنین درخصوص میزان اشتغال در واحدهای تولیدی نسبت به سال گذشته (مهرماه ۱۳۹۰) ۵/۳۶ درصد کاهش اشتغال پاسخ میانگین بوده است.

تشکل‌های اقتصادی، در پاسخ به این سوال که قیمت محصولات و قیمت مواد اولیه در واحدهای تولیدی اعضای شما نسبت به ابتدای سال ۱۳۹۱ مجموعا چند درصد تغییر کرده است؟ میانگین پاسخ‌دهندگان نشان می‌دهد محصولات ۹/۸۷ درصد افزایش و قیمت مواد اولیه ۱/۱۱۲ درصد افزایش داشته است.

تعطیلی ۵۰۰ واحد تولیدی و خدماتی در سال ۹۱

طبق اظهارات تشکل‌های اقتصادی سراسری از ابتدای سال جاری ۵۰ واحد تولیدی یا خدماتی در حوزه فعالیت تشکل‌های سراسری مشارکت کننده در این نظرسنجی تاسیس شده و ۵۶۶ واحد به دلایل مختلف تعطیل شده اند. پاسخ دهندگان در خصوص مشکلات بر سر راه تولید به ترتیب تامین مواد اولیه و تجهیزات تولید (گرانی، نوسانات قیمت، موجود نبودن در بازار و محدودیت در واردات)، تامین نقدینگی و منابع مالی برای سرمایه در گردش، موانع دسترسی به ارز (عدم تثبیت، نوسان سیاست‌ها و...)، مشکلات و موانع ناشی از اثر مستقیم تحریم‌ها، بی‌ثباتی و نارسایی‌ها در برنامه‌ریزی و اجرای قوانین و مقررات را ذکر کرده‌اند.