دنیای اقتصاد- ۲۴ صاحب‌نظر جهانی در نامه‌ای به باراک اوباما، رییس‌جمهور ایالات‌متحده از او خواستند تا مواضعش را در برابر موضوع هسته‌ای ایران تغییر دهد و مذاکره با ایران را جایگزین تحریم‌ها کند؛ این کارشناسان که در بین آنها نام دیپلمات‌های سابق آمریکایی و انگلیسی هم دیده می‌شود در این نامه از اوباما خواسته‌اند که با تلاش برای پیشبرد روند دیپلماتیک در موضوع هسته‌ای ایران، پیشنهادهای بهتری به ایران دهد. این کارشناسان از کاخ سفید درخواست کردند که به دنبال مذاکرات قدرتمند، جدی و واقعی با تهران باشد؛ مذاکراتی که به گفته این کارشناسان در آن واشنگتن موضع خود در قبال گفت‌وگوهای هسته‌ای را تغییر دهد. به عقیده این کارشناسان، تحریم‌ها احتمالا برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نخواهد کرد. ۲۴ کارشناس علاوه بر این پیشنهادهایی هم به اوباما داده‌اند که از آن جمله توقف غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصدی و محدود کردن ذخایر اورانیوم ایران در سطح تامین سوخت هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز در ازای کاسته شدن از تحریم‌های جهانی علیه ایران است. این در شرایطی است که ایران اخیرا تاکید کرده است حاضر نیست از غنی‌سازی اورانیوم خود با غلظت ۲۰ درصد آن هم برای تامین نظرات دیگران بگذرد. ۲۴ صاحبنظر بین‌المللی: «مذاکره با ایران» باید جایگزین «تحریم» شود

نامه به اوباما: تغییر موضع دهید

در نامه کارشناسان به اوباما توقف غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصد در قبال تخفیف تحریم‌های مالی پیشنهاد شده است

دنیای‌اقتصاد- در حالی که ایران به‌تازگی اعلام کرده است که غنی‌سازی اورانیوم خود در سطح ۲۰ درصد را به هیچ وجه تعلیق نخواهد کرد، اما هم روسیه و هم بیش از۲۰ کارشناس آمریکایی در موضوع ایران خواستار از سر گیری گفت‌وگوها با ایران در قالب پیشنهاد‌های بازنگری شده‌ای شده‌اند که اتفاقا پیش شرط آن همچنان توقف غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی البته در ازای تخفیف برخی از تحریم‌های بین‌المللی و مالی است.

این کارشناسان از کاخ سفید درخواست کردند که به دنبال مذاکرات قدرتمند، جدی و واقعی با تهران باشد مذاکراتی که به گفته این کارشناسان در آن واشنگتن موضع خود در قبال گفت‌وگوهای هسته‌ای را تغییر دهد. نامه این ۲۴ کارشناس در شرایطی منتشر شده است که ظاهرا مدیران سیاسی کشورهای عضو گروه «۱+۵» در بروکسل هم نشستی را احتمالا با موضوع برنامه هسته‌ای ایران برگزار کرده‌اند، چرا که ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه پس از این نشست خواستار ازسرگیری گفت‌وگو‌های شش قدرت جهانی با ایران در ژانویه ۲۰۱۳ شده است. البته همزمان وزارت خارجه روسیه هم در بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که مقامات تهران آمادگی خود را برای بررسی مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای این کشور در رابطه با غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۲۰ درصد همچنان حفظ کند. این تاکید بر موضوع غنی‌سازی ۲۰ درصدی به عنوان پایلوتی برای مذاکرات در شرایطی است که فریدون عباسی چندی پیش قاطعانه گفت که ایران از این موضوع به خواست هیچ‌کس صرف نظر نخواهد کرد، هرچند که اتحادیه اروپا در واکنش به این اظهارات از غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۲۰درصد به عنوان یک نگرانی بین‌المللی یاد کرده و خواستار برداشتن گامی اعتماد ساز از سوی ایران شده است. اکنون هم ۲۴ کارشناس مسائل ایران در نامه به اوباما پیشنهادهایی را ارائه داده‌اند که موضوع آن باز هم توقف غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی است، اما در قبال تخفیف بیشتر تحریم‌ها.

جزئیات نامه ۲۴ کارشناس

به گزارش خبرگزاری فارس،‌ روزنامه آمریکایی «کریستین ساینس مانیتور» در گزارشی به لزوم تغییر رویکرد تعامل آمریکا با ایران پرداخت و نوشت: گروهی از کارشناسان موضوع ایران و مقامات ارشد سابق آمریکا تاکید کرده‌اند که «تحریم‌ها احتمالا ادامه برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نخواهد کرد و از کاخ سفید درخواست کردند که به دنبال مذاکرات قدرتمند، جدی و واقعی با تهران باشند که اینگونه مذاکرات بهترین فرصت برای جلوگیری از تجهیز ایران به سلاح هسته‌ای است. طی نامه‌ای به اوباما که در آن امضای ۲۴ کارشناس خبره در موضوع ایران دیده می‌شود، پیشنهاد شده که تعامل دیپلماتیک، می‌تواند بزرگ‌ترین هراس غرب درباره برنامه هسته‌ای ایران را کاهش دهد، اما این در صورتی است که واشنگتن موضع خود را در قبال گفت‌وگوهای هسته‌ای تغییر دهد. این نامه که روز ششم دسامبر به اوباما نوشته شده و هم اکنون رسانه‌ای شده، تاکید دارد: رویکرد میانه دیپلماسی تنها گزینه‌ای است که می‌تواند مانع از جنگ و مسلح شدن ایران به سلاح هسته‌ای شود.بر اساس نامه نوشته شده، موفقیت، نیازمند گام‌های دوجانبه و عقب‌نشینی مناسب و مقتضی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران می‌باشد. در میان امضاکنندگان، نام دیپلمات‌های سابق آمریکایی نظیر «توماس پیگرینگ»، «جیمز دابینز»، «جان لیمبرت» و «چاس فریمن» دیده می‌شود. امضاکنندگان دیگر شامل افرادی نظیر «رولف اکیوس» سوئدی، مدیر سابق «آنسکام» در عراق، «ریچارد دالتون» و «پیتر جنکینز» از دیپلمات‌های سابق انگلیسی و دیگر سفرای اروپایی است.همچنین در این لیست اسامی افراد نظامی و اطلاعاتی بزرگی نظیر ژنرال «جوزف هوار»، ژنرال «جان جانز»، «لری کرب» و «پل پیلار» دیده می‌شود.

پیشنهادهای جدید به اوباما

همچنین به گزارش تابناک به نقل از روزنامه گاردین، این کارشناسان به اوباما پیشنهادهایی هم داده‌اند. در این پیشنهاد‌ها آمده است: هدف کلی مذاکرات ایالات متحده و گروه ۱+۵ باید شامل این موارد باشد: توقف ذخیره‌سازی اورانیوم ۲۰درصدی از سوی ایران، محدود کردن ـ اما نه تعلیق همیشگی ـ غنی‌سازی اورانیوم در سطح مورد نیاز برای رآکتور، محدود کردن ذخایر ایران به میزان واقعی مورد نیاز برای سوخت هسته‌ای و دیگر نیازهای غیرنظامی و صلح آمیز و تضمین بازرسی‌های گسترده‌تر و کارآمد‌تر از سوی آژانس، از جمله به واسطه پایبندی ایران به معاهده منع گسترش و دیگر بازرسی‌های مورد نیاز آژانس.همچنین ایران باید درباره آزمایش تسلیحاتی پیشین خود پاسخگو باشد تا اطمینان به دست آید که این آزمایش‌ها متوقف شده است؛ در مقابل، تحریم‌های جهانی علیه ایران باید به گونه‌ای مقتضی و متناسب کاسته شود.

در ادامه این نامه گزارش آمده است: در نخستین گام، ما از شما و تیم شما می‌خواهیم در پی ارائه یک پیشنهاد بازبینی شده باشید که توقف موثر انباشت اورانیوم ۲۰ درصدی از سوی ایران، از جمله صادرات این ماده یا تبدیل آن به شکل جامد را در ازای تخفیف متقابل برخی تحریم‌های بین‌المللی و مالی وضع شده علیه ایران، مدنظر قرار دهد.چنین کاری می‌تواند به ایجاد اعتماد و نیز حرکت به سوی یک موافقت‌نامه ساختارمند منجر شود که همکاری هسته‌ای و موضوعات امنیتی را پوشش داده و در عین حال، آینده‌ای کاملا شفاف برای برنامه هسته‌ای ایران فراهم نماید که در تطابق کامل و تأیید شده با معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای باشد. با این حال، به نوشته گاردین، در اروپا این باور در حال رشد است که روند مذاکرات ۱+۵ با ایران، ابزاری مناسب برای یک توافق نیست. به باور مقامات اروپایی، این مذاکرات بیش از اندازه سنگین و عمومی است و مهم‌تر آنکه یک ساز و کار ارتباطی مستقیم میان دو مرکز قدرت اصلی ماجرا، یعنی ایران و آمریکا، پدید نمی‌آورد.

تاکید روسیه بر ادامه مذاکرات

در همین حال معاون وزیر خارجه روسیه، ریابکوف هم روز پنج شنبه در پایان ملاقات مدیران سیاسی کشورهای عضو گروه «۱+۵» در بروکسل به خبرنگاران گفت: هم مقامات رسمی تهران و هم کشورهای این گروه (میانجیگران بین‌المللی در حل و فصل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران) بر بدون جایگزین بودن و ضرورت ادامه مذاکرات واقف هستند. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری «نووستی»، «سرگئی ریابکوف» اعلام کرد که این راهی بدون جایگزین است و بسیار خوب است که در حال حاضر چنین درکی در میان همه کشورهای عضو گروه «۱+۵» به‌وجود آمده و آنطور که ما متوجه شده‌ایم مقامات ایران هم بر اهمیت ادامه مذاکرات واقف بوده و از این مساله به‌طور کامل استقبال می‌کنند. وزارت امور خارجه روسیه نیز در بیانیه‌ای که در سایت رسمی این وزارتخانه قرار گرفت، اعلام کرده است که مقامات مسکو امیدوارند که نشست بعدی کشورهای عضو گروه «۱+۵» و ایران در سطح وزرای امور خارجه طرفین در ماه ژانویه سال ۲۰۱۳ برگزار شود.وزارت خارجه روسیه همچنین ابراز امیدواری کرد که مقامات تهران آمادگی خود را برای بررسی مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای این کشور در رابطه با غنی سازی اورانیوم تا سطح ۲۰درصد همچنان حفظ کند.

توافق ایران و آژانس برای تحقیقات از برنامه هسته‌ای

تلاش برای از سرگیری مذاکرات ایران و شش قدرت البته در شکل و شمایلی تغییر یافته در شرایطی صورت می گیرد که برخی دیپلمات‌ها در وین هم گزارش داده‌اند که آژانس و ایران درباره از سرگیری تحقیقات درباره برنامه هسته‌ای ایران به توافقاتی رسیده‌اند. به گزارش ایسنا، خبرگزاری شینهوا با اعلام این خبر به نقل از یک دیپلمات در وین گفت که این توافق اولیه در زمینه یک رویکرد ساختاری بین دو طرف است و پیش‌شرط دور جدید مذاکرات به حساب می‌آید و علاوه بر آن باعث می‌شود آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعتماد بیشتری به تحقق دستاوردی در قبال ایران پیدا کند، گرچه ایران در این مذاکرات با دسترسی آژانس به سایت نظامی پارچین موافقتی نکرده است. شینهوا در ادامه گزارش خود نوشت که در عین حال موضوع پارچین احتمالا مانع کلیدی در مذاکرات خواهد بود، زیرا ایران معتقد است که به همه سوالات پاسخ داده است.

موضوعات اختلافی ایران و آژانس

در همین حال، برخی دیپلمات‌های غربی حاضر در آژانس، طی گفت‌وگوهایی با خبرگزاری «رویترز»، درباره مهم‌ترین موضوعات مورد اختلاف طرفین اظهارنظر کرده اند. به گزارش تابناک یکی از این دیپلمات‌ها در این رابطه گفته: «یک مانع سخت این درخواست ایران است که در هر حوزه‌ای که به سوال‌های آژانس پاسخ داده شد، تحقیق و بازرسی درباره آن متوقف شود. اما آژانس اتمی می‌خواهد اگر مدارک جدیدی به میان آمد، بتواند به مسائل مطرح‌شده قبلی باز گردد».

یکی دیگر از این دیپلمات‌ها نیز اظهار کرده است: «چالش دیگر در مذاکرات ایران و آژانس، درخواست ایران برای دسترسی به مدارکی است که عمدتا از دستگاه‌های اطلاعاتی کشورهای غربی به دست آمده و مبنای نگرانی‌های آژانس درباره ابعاد احتمالی نظامی ممنوعه در برنامه هسته‌ای تهران است». در این رابطه، هرچند «یوکیا آمانو»، مدیرکل آژانس گفته تمایل داشته مدارک را «در زمان مناسب» به ایران ارائه دهد، ولی مقامات غربی می‌گویند چنین کاری برای آژانس دشوار است؛ زیرا این مدارک به شکل محرمانه و سری از سوی دولت‌های دیگر به این نهاد سازمان ملل داده شده‌اند و اگر تهران به اصل مدارک دست پیدا کند، آژانس نگران افشای هویت منابع خود در ایران خواهد بود.رویترز به نقل از یکی دیگر از دیپلمات‌های آژانس نوشته در مذاکرات پیش رو، هنوز جا برای خوشبینی درباره رسیدن به توافق با ایران وجود دارد، اما برای رسیدن به توافق نهایی، هنوز باید کار بیشتری انجام بگیرد.

ادعای مشاور پیشین اوباما درباره برنامه هسته‌ای ایران

نماینده ویژه پیشین آمریکا در خاورمیانه گفت که موضوع هسته‌ای ایران در سال آینده با یک اتفاق بسیار مهم روبه‌رو است.

به گزارش ایسنا، دنیس راس، نزدیک‌ترین مشاور پیشین باراک اوباما در امور خاورمیانه در کنفرانسی در بیت‌المقدس ادعا کرد: اگر دیپلماسی با شکست مواجه شود بدون شک به سمت استفاده از زور حرکت خواهیم کرد. به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل، راس همچنین مدعی شد: قبل از این که دولت اوباما به اقدام نظامی علیه ایران متوسل شود، ابزارهای دیپلماتیک را امتحان خواهد کرد و احتمالا دور جدیدی از تحریم‌های شدید را علیه بخش‌های اقتصادی و مالی ایران اعمال خواهد کرد. راس گفت‌که موضوع هسته‌ای ایران احتمالا در دوره دوم ریاست جمهوری اوباما یک اولویت امنیت ملی بسیار بالا برای اوباما خواهد بود وافزود که واشنگتن و رژیم صهیونیستی در این زمینه کمابیش با یکدیگر هماهنگ‌اند.