محمد رحمانیان اجرا می‌کند
سینمایش هامون‌بازان
محمد رحمانیان بعد از دیدن مستند «هامون‌بازان» از شبکه ۴ سیما با مانی حقیقی تماس گرفت و درباره این فیلم با او سخن گفت و با این اتفاق بود که نخستین گام برای اجرای نمایش «هامون‌بازان» برداشته شد.
ندا آل‌طیب
محمد رحمانیان بعد از دیدن مستند «هامون‌بازان» از شبکه ۴ سیما با مانی حقیقی تماس گرفت و درباره این فیلم با او سخن گفت و با این اتفاق بود که نخستین گام برای اجرای نمایش «هامون‌بازان» برداشته شد. رحمانیان در آغاز نسخه کوتاه شده این فیلم را از تلویزیون دید و در تماس با مانی حقیقی به این موضوع پی برد و از او خواست نسخه اصلی مستند «هامون‌بازان» را در اختیار او بگذارد. نسخه‌ای که به گفته رحمانیان ۲۵ دقیقه بلندتر بود و نکات بسیار جذاب دیگری داشت. بعد از دیدن چندین باره فیلم بود که رحمانیان تصمیم گرفت، نمایش را براساس این مستند اجرا کند.
حقیقی با این پیشنهاد موافقت کرد و از آرشیو خصوصی‌اش مدارک بسیار بیشتری مانند مصاحبه با عوامل فیلم، پژوهش‌ها و نامه‌نگاری‌های گوناگون را در اختیار رحمانیان گذاشت و کلید نگارش نمایش «هامون‌بازان» زده شد.
به گفته رحمانیان، ویژگی خاص مستند «هامون‌بازان» بود که او را بر آن داشت تا براساس این فیلم، نمایشی را اجرا کند.
درست ۱۷ سال پس از ساخت «هامون» داریوش مهرجویی بود که مانی حقیقی با انتشار فراخوانی با عنوان «هامون‌بازان جهان کجایید» در رسانه‌ها، شرایط را برای ساخت مستندی درباره فیلم ماندگار مهرجویی فراهم کرد. ۸ روز بعد از انتشار این فراخوان، ۱۶۰ نفر از طریق دورنگار (فکس) و پست الکترونیک (ایمیل) به مانی حقیقی پاسخ دادند. او از میان این تعداد ۵ نفر را در نظر گرفت. وجه انتخاب آنان شخصی بودن مناسباتشان با فیلم «هامون» بود. در میان این افراد جوانانی بودند که هنگام ساخته شدن فیلم «هامون» بسیارکم‌سن و سال بودند.
رحمانیان که این روزها سرگرم تمرین نمایش جدیدش است، «هامون» را نمونه یک فیلم کالت «film cult» می‌دادند. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «موضوع این است که یک اثر هنری تا ۲۰ سال بعد از ساخته‌شدنش چگونه هنوز زنده است و با نسل‌های بعد از خود ارتباط برقرار می‌کند. این موضوعی است که مرا به این اثر علاقه‌مند کرد. این‌که چه‌طور گروهی از مردم، خود را در قالب یک اثر هنری می‌بینند»
حمید هامون مرد سرگشتگی‌های بزرگ است، او در تمام وجوه زندگی‌اش این آشفتگی‌ها را دارد. این مرد سال‌های سال است که همذات‌پنداری افراد بسیاری را با خود داشته است، داریوش مهرجویی جزو هنرمندانی است که همواره سفارش اجتماع خود را احساس و به آن توجه می‌کند. آثاری همچون «گاو»، «اجاره‌نشین‌ها»، «هامون»، «سنتوری» و.... به خوبی حساسیت این فیلم‌ساز را نسبت به جامعه‌اش باز می‌نمایانند.
رحمانیان در این‌باره می‌گوید: «در این‌جا این پرسش مطرح می‌شود که فیلمی‌مانند «هامون» ساخته مهرجویی است یا این‌که او تاثیر یک جامعه مغشوش، بیمار و پر از مشکل راگرفته و آن را در قالب فیلم باز نموده است؟ تاثیر جامعه در نخستین رمان مهرجویی «به خاطر یک فیلم بلند لعنتی» هم به خوبی مشهود است. شاید همین حساسیت‌های بالای اوست که فیلمی‌مانند «سنتوری» را غیرقابل پخش اعلام می‌کنند. مهرجویی مسائلی را منتقل می‌کند که دیگران نمی‌توانند یا نمی‌خواهند آن‌ها را منتقل کنند. در جامعه ما افراد بسیاری عاشق فیلم «هامون» هستند. این افراد شامل سنین و اقشار گوناگون می‌شوند. این نشان می‌دهد که اثر فرهنگی می‌تواند جلوتر از زمان خود حرکت کند و نبض جامعه را در دست بگیرد.»
رحمانیان البته این نمایش را جزو آثار گروه تئاتر «پرچین» نمی‌داند: «این نمایش نخستین تجربه از مجموعه کارهایی است که به اجرای آن‌ها علاقه‌مندم. این مجموعه را «سینمایش» می‌نامم که ترکیب سینما و نمایش است. بر همین اساس طرح‌های دیگری دارم در مورد فیلم‌های دیگری که مانند «هامون» جلوتر از جامعه ما حرکت کرده و به نوعی وارد فرهنگ عمومی‌مردم شده‌اند. «هامون‌بازان» اولین سینمایش ما است.»
«هامون» همان‌گونه که به یکی از آثار ماندگار سینمای ایران تبدیل شد، به ماندنی‌ترین نقش خسرو شکیبایی هم بدل گشت. نقشی که با همه شیفتگی‌ها و آشفتگی‌هایش لقب «هامون سینمای ایران» را برای شکیبایی به ارمغان آورد. مهرجویی که شکیبایی را از صحنه تئاتر برای فیلم «هامون» انتخاب کرد، با این فیلم یکی از بزرگ‌ترین بازیگران را به سینمای ایران هدیه کرد. بازیگری که همواره در ذهن تماشاگران سینما نماد همه شوریدگی‌ها و عشق‌ها است و حالا درست در آستانه نخستین درگذشت این بازیگر است که رحمانیان نمایش «هامون‌بازان» را در فرهنگسرای نیاوران به صحنه می‌آورد، رحمانیان می‌گوید: «هرچند این نمایش هنوز اجرا نشده اما با تمام ایرادها و نواقصش متعلق به خسرو شکیبایی است و به او تقدیم می‌شود.»
گروه اجرایی این نمایش، تمرینات اولیه «هامون‌بازان» را در یکی از آژانس‌های هواپیمایی آغاز کردند! رحمانیان در این‌باره توضیح می‌دهد: «با هزاران مشکل سالن ارسباران را از ۲۰ خرداد به ما داده‌اند. اما فعلا تا ۲۰ خرداد سرگردانیم. همه‌چیز مشکل‌ساز است. دیگر از این مشکلات خسته شده‌ام آیا سهم من از تئاتر مملکت یک سالن تمرین نباید می‌بود؟! نمی‌دانم به هرحال تلاش می‌کنیم کم‌کم روی غلتک بیفتیم.»
نمایش «هامون‌بازان» با حضور بازیگرانی همچون علی عمرانی، مهتاب نصیرپور، اشکان خطیبی، بهنوش بختیاری، حمید پاک‌سرشت، عرفان ملکوتی و مونا احمدی از تاریخ ۲۱ تیرماه راس ساعت ۳۰/۱۹ در فرهنگسرای نیاوران اجرا می‌شود.
ارسال نظر