هشدار درباره آینده صنعت کشور
اسحاق جهانگیری، وزیر صنایع دولت خاتمی
انتقاد از آمارهای صنعتی رییس‌جمهور

در نامه سرگشاده وزیر سابق صنایع و معادن به رییس جمهور مطرح شد
هشدار درباره آینده صنعت کشور
دنیای اقتصاد- اسحاق جهانگیری وزیر صنایع و معادن دولت خاتمی نامه‌ای هشدار آمیز خطاب به محمود احمدی‌نژاد نوشته است.
جهانگیری در این نامه به تحلیل آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی احمدی‌نژاد درباره اوضاع اقتصادی پرداخته و در عین حال نسبت به آینده نامطمئن صنعت کشور به احمدی‌نژاد هشدار داده است. همچنین نسخه‌هایی از این نامه به دفتر مقام معظم رهبری، ریاست مجلس و رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم نوشته شده است. وزیر صنایع دولت خاتمی در این نامه با اشاره به اینکه طی چند سال اخیر از اظهار نظر کارشناسانه درباره برخی سیاست‌ها اجتناب کرده است دلیل ارایه این نامه را مطالب دور از واقعیت عنوان شده در گفت‌وگوی تلویزیونی مورخ ٢٩/١١/١٣٨٧ رییس‌جمهور عنوان کرده و خطاب به رییس‌جمهور آورده است: حضرتعالی در سخنان خود همانند دفعات قبل در سال جاری آمار و اطلاعاتی به مردم دادید که گویا عملکرد و دستاوردهای اقتصادی دولت شما‌،‌ چندین برابر دستاورد دولت‌های قبلی و حتی احتمالا از اول تاریخ بوده است. متن کامل این نامه که نسخه‌ای از آن در اختیار روزنامه دنیای اقتصاد قرار گرفت به شرح زیر است:
جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
با سلام و احترام
اکنون ۴۲ ماه است که دولت جنابعالی استقرار پیدا کرده است و در این مدت سخنان پرشماری به مناسبت‌‏های گوناگون درباره موضوع‌‏های متفاوت بیان کرده‌‏اید. دقت در آنچه بر زبان شما جاری شده موید این داوری است که جنابعالی دولت خود را اصولگراترین دولت پس از انقلاب دانسته و یا دست کم دولت را در این تراز می‌‏دانید. طبیعت و سرشت اصولگرایی حکم می‌‏کند دولتی که خود را به آن متصف می‌‏کند به‌‏ویژه رییس‌محترم آن، اخلاق اسلامی و به‌‏ویژه صداقت در گفتار و عمل را پاس بدارد.
جناب آقای احمدی‌نژاد
پایه نظام جمهوری اسلامی و سرمایه حاکمان آن، ‌اعتماد ملی است و این اعتماد همه چیز نظام است و همه تصمیم‌‏ها، اقدام‌‏ها و رفتارهای حکمرانان باید در مسیر صیانت از این عنصر صورت پذیرد. ‌اعتماد پدیدار شده به حاکمان در این نظام به آسانی به دست نیامده است. سال‌‏های زیادی سپری شده و خون‌‏های بسیاری ریخته شده تا اعتماد گسترده شهروندان به مسوولان نظام فراهم شده است. جفاکارانه‌‏ترین کار این خواهد بود که مسوولان با بی‌اعتنایی یا خدای ناخواسته خودپسندی، ‌پایه‌‏های استوانه نیرومند این اعتماد را با بیان سخنانی که با حقیقت سازگار نیست، ‌سست و لرزان کنند. راز ماندگاری همراه با سربلندی و افتخار هر جامعه‌‏ای این است که حاکمان و مسوولان و همچنین رهبران احزاب خود را مقید به صیانت از ارزش‌‏های اخلاقی دانسته و در مناسبات جاری میان خود و مردم این ارزش‌‏ها را به کار گرفته و به الزام‌‏های آن پایبند باشند.
جناب آقای رییس‌جمهور
در چند سال گذشته تلاش کرده‌‏ام ضمن اظهارنظر کارشناسانه درباره برخی سیاست‌‏ها که تشخیص می‌‏دادم برای ایران و شهروندان ایرانی مفید است،‌ از ورود به بحث‌‏هایی که جنابعالی و وزیران محترم مطرح کرده‌‏اند، اجتناب کنم، اما مطالب شما در گفت‌‏وگوی تلویزیونی مورخ ۲۹/۱۱/۱۳۸۷ مانع از ادامه رویکرد قبلی‌ام شد. حضرتعالی در سخنان خود همانند دفعات قبل در سال جاری آمار و اطلاعاتی به مردم دادید که گویا عملکرد و دستاوردهای اقتصادی دولت شما، ‌چندین برابر دستاورد دولت‌‏های قبلی و حتی احتمالا از اول تاریخ بوده است. انگیزه نوشتن این مطلب صرفا این نیست که چرا چنین آمار و اطلاعاتی به شهروندان می‌‏دهید، ‌بلکه انگیزه‌‏ام از بیان آنچه در سطور بعدی می‌آید درباره نتیجه‌‏گیری عجیب شما بود و من به عنوان یک شهروند که اطلاعاتی از وضعیت اقتصادی و مدیریتی کشور دارم، تمایل دارم نکاتی را به اطلاع رییس‌‏جمهورمحترم برسانم. اگر با دقت و از سر انصاف به این تذکر دلسوزانه توجه شود، مفید فایده برای نظام و کشور خواهد بود.
جناب آقای رییس‌جمهور
علاقه‌مندم پیش از اینکه به بررسی برخی آمارهای ارائه شده توسط جنابعالی در گفت‌‏وگوی تلویزیونی فوق‌‏الذکر بپردازم و آن را با واقعیت‌‏ها مقایسه کنم، ‌چند نکته را یادآور شوم: ۱ - شما ضمن برشمردن دستاوردهای اقتصادی و صنعتی در دولت نهم آنها را ناشی از روحیه آرمانی در این ۵/۳ سال دانستید و آنگاه در مقایسه با پیشرفت‌‏های زمان جنگ چنین نتیجه‌‏گیری کردید که «وقتی جنگ آغاز شد کسانی تا سال ۱۳۶۰ فضا را تخریب می‌‏کردند، ‌بنابراین تا آن زمان پیشرفت نداشتیم، ‌اما وقتی عوامل تخریب از صحنه سیاسی کشور کنار گذاشته شد فضا برای پیروزی‌‏ها مهیا شد.»
جناب آقای رییس‌جمهور
اطلاع‌‏رسانی درباره دستاوردهای دوران مسوولیت جنابعالی به مناسبت‌‏های گوناگون و مقایسه این دستاوردها با سال‌‏های قبل، در صورتی که با هدف امیدوار کردن مردم به نظام و همچنین تقدیر از مسوولان فعلی باشد، ‌امری پسندیده است، ‌اما این اقدام موقعی در جهت هدف‌‏های یاد شده خواهد بود که واجد دو ویژگی باشد؛ نخست آن که ‌این آمار و اطلاعات بر پایه واقعیات استوار باشد. واقعیت این است که تقویت اعتماد شهروندان و ایجاد امید در آنها بیش از آنکه به ارائه آمار و ارقام معطوف باشد، ‌به صادقانه و کارشناسانه بودن این اطلاعات بستگی دارد. دیگر اینکه تقدیر رییس‌‏جمهور از تلاش مدیران و مسوولان دولت خود، نباید موجب توهین و تخریب غیرمنصفانه مسوولان قبلی شود ‌که در فرآیند ایجاد کارهایی که اکنون به عنوان دستاورد دولت نهم معرفی می‌‏شود، سهم و نقش بسزایی داشته‌‏اند. احتمالا قبول دارید که توهین و تحقیر کسانی که اکنون در دولت فعالیت ندارند با هیچ‌‏کدام از آموزه‌‏های دینی و با هیچ معیار اخلاقی سازگار نیست و تصدیق می‌‏کنید که این کار با شعار مهرورزی و عدالت‌‏خواهی که شما مدعی آن هستید در تناقض کامل قرار دارد. از این داوری غریب شما که گروه پرشماری از مدیران و مسوولان دولت‌‏های قبلی را با عوامل تخریب سال‌‏های قبل از ۱۳۶۰ مقایسه کردید، ‌باید به خدا پناه برد. آن هم درباره کسانی که در فرآیند ایجاد آنچه که شما دستاوردهای دولت نهم می‏دانید، ‌قطعا نقش کمتری از مسوولان دولت فعلی نداشته‌‏اند.
جناب آقای احمدی‌نژاد
ضرورتی نمی‌‏بینم که از خود دفاع کنم اما لازم می‌‏دانم از همکاران گرانقدر خود در وزارتخانه‌‏های معادن و فلزات و صنایع‌ومعادن دفاع کنم. این دفاع از کسانی است که سال‌‏ها مسوولیت مستقیم فعالیت‌‏هایی را برعهده داشتند که نتیجه بخشی از فعالیت آنها را شما به عنوان دستاورد دولت نهم ارائه می‌‏کنید. این گروه از مدیران دولت‌‏های سابق از زمره پاک‌‏ترین و آرمان‌‏گراترین مدیران ایران بوده و هستند و سابقه مبارزات آنها در دوران دانشجویی در سال‌‏های قبل از انقلاب آشکار است. اکثر آنها در دفاع مقدس حضوری فعال و مستمر داشته‌‏اند و افتخار در اختیار داشتن مسوولیت‌‏های گوناگون از بسیجی تا قائم‌مقام لشکر را داشته و افتخار دارند که جانباز و از اعضای خانواده معزز شهدا هستند. این مدیران که من خود را موظف به دفاع از آنها می‌‏دانم، پله‌‏به‌‏پله مسوولیت پذیرفته و با کسب تجربه‌‏های ارزشمند به معاونت وزارتخانه رسیده‌‏اند. این گروه کسانی هستند که هرگز براساس رفاقت به مناصب و مقام‌‏های اجرایی دست نیافته و زمانی در مسوولیت‌‏های مهم قرار گرفتند که کوهی از تجربه و دانش ذخیره کرده بودند. به همین دلایل است که آنها با تکیه بر علم و تجربه، کارآمدترین تصمیم‌‏ها را در زمان مسوولیت خود در بخش صنعت ومعدن اتخاذ و دوره پرافتخاری را در این عرصه رقم زدند.
2 - احتمالا پس از 5/3 سال فعالیت در منصب بالاترین مقام اجرایی کشور، ‌جنابعالی با روند اجرایی شدن طرح‌های بزرگ صنعتی آشنا شده‌‏اید. در این صورت اکنون می‌‏دانید برای اجرایی شدن طرح‌های بزرگ در صنعت ومعدن مثل طرح‌های فولاد، ‌مس، ‌آلومینیوم، پالایشگاه، ‌نیروگاه، ‌سد و ... حتی اگر مدیران شرایط محیطی مهیایی داشته باشند، ‌آینده‌‏نگر باشند و نیز جسارت تصمیم‌‏گیری داشته باشند. از زمان تصمیم به اجرای طرح تا رسیدن به بهره‌‏برداری و استفاده از همه ظرفیت‌‏های تولیدی باید یک فرایند نسبتا طولانی سپری شود. واقعیت این است که طرح‌های بزرگ صنعتی نیازمند مطالعات فنی و اقتصادی است. احتیاج به برگزاری مناقصه‌‏های بین‌‏المللی دارد، ‌باید قراردادهای متعددی با طرف‌‏های خارجی اعم از شرکت‌‏های مجری و بانک‌‏های تامین‌کننده منابع منعقد شود و این قراردادها باید به تایید و تصویب مراجع قانونی مثل سازمان مدیریت و برنامه‌‏ریزی (سابق) و شورای اقتصاد برسد و سپس به مرحله عملیات ساخت تجهیزات رسیده و طی یک مدت مقرر ساخته و به بهره‌‏برداری برسد.
اگر مدعی قدرت خلق‌‏الساعه برای دولت نباشید، باید بپذیرید که واحدهای بزرگ صنعتی ومعدنی، ‌نفت و پتروشیمی در یک چشم برهم زدن به وجود نمی‌آیند و بنابراین هیچ دولتی نمی‌‏تواند و نباید ادعا کند که طرح‌های بزرگ را بدون فعالیت دولت‌‏های قبلی انجام داده است. (آن هم در کمتر از یک دوره) هر فردی که چنین ادعایی کند تنها موجبات تعجب و بهت کارشناسان و متخصصان را فراهم کرده است.
پیشنهاد می‌‏کنم گزارشی از پیشرفت طرح‌های بزرگ نظیر فولاد، آلومینیوم، پتروشیمی و پالایشگاه که در دور اول سفرهای استانی به عنوان ایده‌‏های جدید به مردم وعده اجرای آنها داده شده از مسوولان دریافت شود، میزان پیشرفت آنها خیلی از مسائل را روشن خواهد کرد.
۳ - درباره اجرای طرح‌های بزرگ صنعتی توجه به نحوه تامین منابع مالی ضروری است. از اواخر فعالیت دولت آقای هاشمی رفسنجانی تصمیم گرفته شد که توسعه طرح‌های فولاد، ‌مس و آلومینیوم از منابع داخلی شرکت‌‏ها تامین شده ومسوولیت باز پرداخت وام‌‏های ریالی و ارزی نیز به عهده شرکت‌‏ها باشد. در اواسط فعالیت دولت قبلی بود که تاسیس بورس فلزات با هدف خارج کردن کالاهای یاد شده از سبد حمایتی به مثابه یک روش کارآمد انجام شد. این اقدام منطقی و مبتنی‌بر رفتار اقتصادی راه را برای تامین منابع مالی طرح‌های توسعه فولاد، ‌آلومینیوم ومس هموار کرد. مزید اطلاع جنابعالی یادآور می‌‏شوم متوسط قیمت فولاد، مس و آلومینیوم در دولت فعلی نسبت به دولت قبل از رشد چشمگیری برخوردار بوده است. لذا در دوره فعالیت دولت نهم حتی اگر رشد تولید اتفاق نمی‌افتاد، ‌رشد منابع مالی به شرکت‌‏ها تنها از طریق افزایش قیمت‌‏ها، ‌قابل‌توجه بوده است. علاوه‌بر این فروش ۸۰‌درصد سهام فولاد مبارکه، ‌صنایع مس و فولاد خوزستان و ‌آلومینیوم اراک در دولت جنابعالی، ‌منابع مالی بیشتری برای تزریق به واحدها فراهم کرده است که در دولت‌‏های قبلی چنین امکانی وجود نداشت. اکنون می‌‏توان پرسید که افزایش ورودی منابع مالی جدید به شرکت‌‏های عهده‌‏دار تولید وتوسعه فولاد، مس و آلومینیوم که از دو محل افزایش قیمت این محصولات و فروش سهام به دست آمده در این مدت به چه کاری اختصاص یافته است؟ درصورتی که بخواهیم رشد ظرفیت در تولید کالاهای یاد شده در دولت فعلی و دولت‌‏های قبلی را به‌‏صورت واقعی و منصفانه مقایسه کنیم، ‌ضرورت دارد که میزان و چگونگی تامین منابع مالی طرح‌ها را لحاظ کنیم تا مقایسه‌‏ای دقیق صورت پذیرد.
جناب آقای احمدی‌نژاد
پس از یادآوری ۳ نکته مهم یاد شده اکنون به بررسی آمار اعلام شده توسط شما در سیمای جمهوری اسلامی می‌‏پردازم.
شما اعلام کردید «هر زمان که ما آرمانی حرکت کردیم سرعت پیشرفت بیشتر شده است، ‌برخی این را باور نمی‌‏کنند اما من این را در زمین نشان می‌‏دهم. ما در بخش تولید آلومینیوم، ‌قبل از انقلاب 25‌هزار تن تولید می‌‏کردیم، ‌این رقم در سال 1383 به 218‌هزار تن رسیده و در دولت نهم به 457‌هزار تن رسید. می‌‏بینید وقتی فضا انقلابی می‌‏شود چگونه پیشرفت شتاب می‌‏گیرد.» شما درست می‌‏گویید که تولیدات صنعتی روی زمین انجام می‌‏شود و قابل‌شمارش است. بنابراین لازم است که هم‌‏میهنان گرامی در جریان میزان صحت و دقت آمار ارائه شده توسط جنابعالی قرار گیرند. در شرایط حاضر دو کارخانه مهم و بزرگ تولید آلومینیوم در کشور فعال است که تولید آنها در سال 1383 معادل 218‌هزار تن، ‌و در سال‌‏های 1385 و 1386 به ترتیب معادل 205‌هزار تن و 202‌هزار تن بوده است. بنابراین جنابعالی باید توضیح دهید که عدد 457‌هزار تن که مغایرت فاحشی با واقعیات دارد متعلق به کدام سال است؟ و از کجا و با چه منطقی تهیه شده است؟ احتمالا از مسوولین سوال خواهید کرد که چرا چنین اشتباهاتی را به زبان رییس‌جمهور محترم جاری می‌‏سازند.
بحث در مورد طرح‌های در دست اجرا که از دولت قبل فعالیت اجرایی آنها شروع شده بود و در این دولت به بهره‌‏برداری رسیده و یا در دست اجرا می‌‏باشد به فرصتی دیگری واگذار می‌‏کنم.
جنابعالی در گفت‌‏وگوی تلویزیونی اعلام کردید: «در مس قبل از انقلاب تولید نداشتیم، ‌قبل از دولت نهم تولید مس به 178‌هزار تن و در دولت نهم به 260‌هزار تن رسیده است». برای اطلاع هم‌‏میهنان گرامی و رییس‌‏جمهور محترم، ‌یادآور می‌‏شوم عملیات اجرایی برای بهره‌‏برداری از مس سرچشمه در کرمان، ‌پیش از پیروزی انقلاب شروع و پس از پیروزی انقلاب اسلامی کارخانه آن تکمیل و راه‌‏اندازی شد. مطالعه و اجرای «احداث و توسعه» کارخانه مس سرچشمه، ‌کارخانه تغلیظ سرچشمه، ‌کارخانه تغلیظ مس میدوک و کارخانه تغلیظ مس سونگون از دولت اول آقای خاتمی آغاز و به همراه کارخانه مس خاتون آباد در یک روز ماندگار در تاریخ صنعت مس کشور در سال 1383 با حضور آقای خاتمی به بهره‌‏برداری رسید. تنها کارخانه تغلیظ سونگون با تاخیر در اوایل دولت نهم افتتاح شد.
ملاحظه می‌‏کنید که با طرح‌های یاد شده به اضافه چندین طرح زیربنایی موردنیاز برای صنعت مس، ‌ظرفیت تولید مس کشور در سال ۱۳۸۳ به ۲۸۰‌هزار تن در سال افزایش یافت و تولید این محصول پس از گذشت ۴ سال از افتتاح طرح‌های مذکور باید بیشتر از رقمی می‌‏شد که اعلام کردید. به علاوه می‌‏توان سوال کرد که با وجود مطالعات مقدماتی در این حوزه دولت نهم کدام طرح جدید برای افزایش ظرفیت تولید مس را اجرا نموده یا در دست اجرا دارد؟
جناب آقای احمدی‌نژاد
درباره موضوع مهم فولاد نکات پرشماری وجود دارد که برخی از آنها را به اختصار یادآور می‌‏شوم. شما در مصاحبه تلویزیونی به مردم گفتید: «در تولید فولاد قبل از انقلاب ۳۷۰‌هزار تن تولید می‌‏کردیم، قبل از دولت نهم ۹‌میلیون تن، ‌در این دولت به ۱۵‌میلیون تن رسیدیم». با توجه به اینکه معیار سنجش میزان تولید فولاد در همه کشورهای جهان و از جمله ایران «فولاد خام» است و انستیتوی بین‌‏المللی فولاد، تولید فولاد ایران را در سال ۲۰۰۸ معادل ۹۶۴/۹‌تن اعلام کرده که فقط ۵۰۰‌هزار تن بیشتر از رقم تولید سال ۲۰۰۵ است، ‌این پرسش مطرح است که جنابعالی عدد ۱۵‌میلیون تن فولاد را از کجا آورده‌‏اید. با توجه به اینکه شما در اوایل امسال نیز همین عدد را اعلام کرده بودید، ‌بهتر است از کسانی که این رقم را برای اطلاع‌‏رسانی به شما ارائه کرده‌‏اند بپرسید که این میزان تفاوت تولید (از ۱۰‌میلیون تن تولید واقعی تا ۱۵‌میلیون تن اعلام شده توسط حضرتعالی) از کجا حاصل شده است؟
انتظار می‌‏رود اگر کسانی به اشتباه میزان فولاد تولیدی کشور را با فولاد وارداتی (که درکشور نورد می‌‏شود) به عنوان فولاد تولید کشور مطرح می‌‏کنند مسوولین آن را اصلاح نمایند نه اینکه در گزارش‌‏های رسمی بازگو کنند.
یادآور می‌‏شوم مطابق مصوبه شورای اقتصاد، ‌مقرر شده بود با اجرای طرح‌های توسعه فولاد، ‌ظرفیت تولید این محصول در پایان برنامه سوم به ۱۴‌میلیون تن برسد که به دلیل پیمان‌‏شکنی شرکت‌‏های ژاپنی در ساخت کارخانه فولاد هرمزگان در حد ۹/۱۱‌میلیون تن متوقف شد. همچنین در برنامه چهارم پیش‌‏بینی شده بود که ۱۲‌میلیون تن به ظرفیت تولید فولاد اضافه شود و با سازمان مدیریت و برنامه‌‏ریزی (سابق) نیز به توافق رسیده بودیم. ملاحظه خواهید فرمود که ظرفیت فولاد کشور با هدف برنامه چهارم فاصله زیادی دارد.
متاسفانه آمارهای اعلام شده توسط جنابعالی درباره رشد تولید زغال‌سنگ و کک حاوی همان اشتباهات اشاره شده است که از تکرار آنها صرف‌‏نظر می‌‏نمایم. اگر علاقه‌مند باشید می‌‏توانید از مسوولان این بخش‌‏ها توضیح بخواهید تا حداقل خودتان اطلاع دقیقی از آمار واقعی تولید سالانه این محصولات پیدا کنید. در شرایط فعلی میزان کک وارداتی افزایش یافته و معادن زغال‌سنگ کشور با مشکل فروش روبه‌‏رو شده‌‏اند.
آقای رییس‌جمهور
شما و همه کارشناسان و متخصصان و دست‌اندرکاران از اهمیت صنعت سیمان برای پیشبرد طرح‌های توسعه‌‏ای- عمرانی اطلاع کافی دارید. جنابعالی در همان سخنرانی در مورد سیمان گفتید «در تولید سیمان قبل از انقلاب 2/6‌میلیون تن، قبل از دولت نهم به 34‌میلیون تن و هم اکنون به 64‌میلیون تن رسیده است». پس از انقلاب در دو زمان دو تصمیم مهم برای توسعه سیمان کشور
گرفته شد.
در برنامه اول توسعه که نیاز شدید به سیمان احساس شد، توسعه این صنعت در دستور کار قرار گرفت. با اختصاص سهمیه قابل‌توجهی از اعتبارات فاینانس ارزی به شرکت احداث صنعت سیمان و نیز سایر تولیدکنندگان، ‌ساخت و بهره‌‏برداری از چند کارخانه سیمان انجام شد. در اوایل برنامه سوم توسعه، ‌کمبود ظرفیت تولید سیمان با توجه به طرح‌های عمرانی پیش‌‏بینی شده به‌‏صورت یک نیاز جدی مطرح شد. لازم بود اقدام مهمتری برای توسعه سیمان انجام می‌‏گرفت. برای ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای و نیز افزایش صادرات سیمان، ‌وزارت صنایع‌ومعادن، ‌مصوبه‌‏ای را در سال 1380 به تصویب هیات امنای حساب ذخیره ارزی رساند که براساس آن بخش خصوصی ترغیب شد که در این صنعت سرمایه‌‏گذاری کند و این حرکت ماندگار که نتیجه تدبیر برای توسعه صنعت سیمان با استفاده کارآمد از حساب ذخیره ارزی و توان بالقوه بخش خصوصی بود. مصوبه یادشده و اطلاع‌‏رسانی شفاف درباره چگونگی استفاده از تسهیلات حساب ذخیره ارزی راه را برای ورود ده‌‏ها متقاضی سرمایه‌‏گذاری در بخش سیمان هموار کرد. آمار موجود نشان می‌‏دهد تا پایان خرداد 1384 ساخت 51 طرح جدید تولید سیمان با ظرفیت حدود 50‌میلیون تن در سال در بانک‌‏ها تصویب شده بود.
در این مسیر بود که پرداخت وام ارزی به میزان ۱۳۵۰‌میلیون دلار برای طرح‌های سیمان به تصویب بانک‌‏ها رسید و برای شروع به کار ۴۰ کارخانه سیمان به ظرفیت حدود ۴۰‌میلیون تن در سال گشایش اعتبار شد. عملیات اجرایی کارخانه‌‏های سیمان از ۱۳۸۰ آغاز و سیمان کویر کاشان به عنوان نخستین کارخانه کارش را با این روش آغاز کرد. پیش‌‏بینی شده بود که متقاضیان و دریافت کنندگان وام ارزی و سرمایه‌‏گذاران چهار سال پس از گشایش اعتبار، ‌کارخانه‌‏های سیمان را راه‌‏اندازی کنند، در صورتی که منابع ریالی طرح‌های گشایش اعتبار شده سیمان به موقع تامین می‌‏شد، با راه‌‏اندازی طرح‌های مذکور در سال‌‏های برنامه چهارم باید ظرفیت تولید سیمان کشور در سال ۱۳۸۸ به حدود ۷۰‌میلیون تن در سال می‌‏رسید که قادر بود علاوه‌بر نیاز داخلی، بازارهای عراق و افغانستان را نیز تامین کند.
جناب آقای احمدی‌نژاد
‌باید با کمال تاسف به اطلاع برسانم، ‌اعضای دولت شما با بازگرداندن سیمان به سبد حمایتی که پیامد آن در بورس سهام آشکار شد و ارزش سهام این شرکت‌‏ها از ۲۵۰‌میلیارد تومان به کمتر از ۱۰۰‌میلیارد تومان کاهش یافت و از طرف دیگر بانک‌‏ها در تامین منابع ریالی موردنیاز طرح‌ها سخت‌‏گیری کردند و این عوامل اجازه نداد تولید سیمان رشد شتابان را تجربه کند، به‌‏طوری‌‏که مطابق گزارش‌‏های رسمی تولید سیمان در ۱۰ ماهه منتهی به پایان دی ماه امسال حدود ۵/۳۷‌میلیون تن بوده است. مشخص نیست عدد ۵/۶۴‌میلیون تن که جنابعالی اعلام کردید از کجا آمده است؟
یادآور می‌‏شوم که تجربه موفق سیاست‌‏گذاری کارآمد در توسعه صنعت سیمان می‌‏توانست مدل مناسبی برای توسعه سایر رشته‌‏های صنعتی باشد و حساب ذخیره ارزی رشد و توسعه صنعتی را تحرک بخشد و کانونی برای افزایش سهم بخش خصوصی در اقتصاد باشد، ‌اما صد افسوس که این تجربه موفق نیز به عمد یا به سهو تداوم نیافت و‌هزار افسوس که منابع حساب ذخیره ارزی به شکل‌‏های دیگری هزینه شد و به جای فایده رساندن به تولید کشور حتی در مواردی به زیان مردم عمل کرد.
جناب آقای رییس‌جمهور
ضمن پوزش از طولانی شدن مطالب امیدوارم فرصت کافی برای خواندن و دقت در آنچه نگاشته شد داشته باشید و شخصا به این نکات توجه کنید. از فرصت استفاده کرده و حرف پایانی را برای روشنگری یادآور می‌‏شوم.
‌واقعیت این است که ابلاغ سیاست‌‏های کلی اصل۴۴ قانون اساسی از سوی مقام معظم رهبری وحمایت همه‌‏جانبه مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام، قوه قضائیه و سایر نهادهای نظام از اجرای این سیاست‌‏ها که با رشد شتابان قیمت نفت در بازارهای جهانی و کسب درآمد ارزی افسانه‌‏ای مقارن شد، ‌فرصت طلایی در اختیار دولت نهم قرار داد که نهضت اصیل و سترگی برای کشاندن پای بخش خصوصی به صحنه سرمایه‌‏گذاری در اقتصاد را بر پا کند. با این همه و با کمال تاسف واقعیت برخلاف آن شد و ماهیت هزینه کردن منابع ارزی گرانبهای حاصل از فروش ثروت ملی در ۵/۳ سال گذشته نه تنها به رشد سرمایه‌‏گذاری منجر نشد، ‌بلکه متوسط رشد سرمایه‌‏گذاری طی سال‌‏های اخیر به کمتر از نصف عملکرد برنامه سوم (۶/۹‌درصد) محدود شد. علاوه‌بر این،‌ متاسفانه شیوه و ماهیت هزینه کردن درآمدهای ارزی به رشد حیرت‌انگیز نقدینگی در جامعه منجر و به این دلیل تورم نیز افزایش یافت.
جناب آقای احمدی‌نژاد
حتما می‌‏دانید که ایجاد فضا و محیط مناسب سیاسی، ‌اقتصادی و اجتماعی مهمترین عامل محقق شدن رشد سرمایه‌‏گذاری است و وظیفه شخص رییس‌‏جمهور و دولت ایجاد چنین فضای مناسبی است. مطمئن باشید در صورت فراهم کردن فضای مناسب و اطمینان بخش، ‌هزاران سرمایه‌‏گذار و کارآفرین توانا، ‌در صحنه عمل اقتصادی حاضر شده و راه رشد و توسعه را هموار می‌‏کنند. با این توضیح کلی و برای حسن ختام، ‌چند مشکل اساسی موجود تولید صنعتی را یادآور شده و توصیه می‌‏کنم که راه‌‏حل‌‏های ارائه شده مورد توجه قرار گیرد. اگر قصد و اراده‌‏ای وجود دارد که مشکل تولید صنعتی برطرف شود، ‌گام اول باید در جهت بهبود فضای کسب‌وکار باشد که متاسفانه به اذعان برخی از مدیران ارشد دولت شما در سال‌‏های اخیر وضع بدتر شده است. اقدام دیگر مربوط به حوزه مسکن و ساختمان است که باید رکود این بخش برطرف و رونق به آن بازگردانده شود. رونق بخش مسکن، اهرم رشد تولید ده‌‏ها رشته صنعتی است. ادامه وضعیت فعلی می‌‏تواند بخش صنعت را با مشکلات جدی‌‏تر مواجه کند. گام دیگر تامین نقدینگی واحدهای تولیدی است که در حال حاضر به مشکل اصلی تبدیل شده است. این معضل با توجه به فشار ظالمانه قدرت‌‏های جهانی در اعمال تحریم بانک‌‏های ایرانی بیشتر از هر بخشی، ‌فعالیت‌‏های صنعتی را متاثر کرده است و باید در این باره چاره‌‏اندیشی شود تا صنعت را زمین‌‏گیر نکند. مساله مهم دیگر رشد واردات با پایین نگه داشتن اداری نرخ ارز به‌‌‏رغم نرخ بالای تورم در کشور است که موجب کاهش قدرت رقابت تولیدات داخلی شده و فعالیت‌‏های صنعتی را در تنگنای اساسی قرار داده است.
آقای رییس‌جمهور
امیدوارم به اهمیت بخش صنعت و معدن به عنوان موتور محرک رشد اقتصادی و توسعه کشور توجه کافی مبذول و تدبیرهای کارآمد برای تسریع و شتاب بخشی به این فعالیت‌‏ها اتخاذ فرمائید.
با پوزش مجدد و آرزوی توفیق
اسحاق جهانگیری
عکس: دنیای اقتصاد، حمیدجانی‌پور