محمد صادق جنان صفت

هر روز که به پایان سال نزدیک می‌شویم، برشدت تمایل و اصرار رییس جمهور محمود احمدی‌نژاد و همکارانش در دولت برای اجرایی کردن طرح هدفمند (نقدی) کردن یارانه‌ سوخت افزوده می‌شود. تقریباً روزی نیست که یکی از مسوولان دولتی درباره تسریع در اجرای این طرح خبری ندهد. مشاور اقتصادی رییس جمهور نیز روزگذشته درهمین باره با خبرگزاری مهر گفت و گو و چند نکته را بیان کرده که جای تامل دارد. مهمترین نکته‌ای که وی برآن انگشت گذارده، این است که «نقدی کردن یارانه‌ها در نیمه دوم امسال اجرایی خواهد شد». نکته بسیار مهم دیگر در سخنان مشاور اقتصادی رییس جمهور این است که «کسانی که درباره اجرای طرح تحول اقتصادی پیش‌داوری می‌کنند، از جزییات آن خبر ندارند». اظهارات قاطع مشاور رییس جمهور مبنی بر اینکه نقدی کردن یارانه‌ها در نیمه دوم امسال- در ۴ماه باقی مانده - اجرایی می‌شود، دو استنباط را در ذهن ایجاد می‌کند. یکم اینکه مشاور اقتصادی رییس جمهور از رای مثبت مجلس به لایحه پیش‌بینی شده کاملا اطمینان دارد که این خود جای بحث دارد. دومین برداشت از سخن وی این است که دولت شاید قصد دارد بخشی از طرح نقدی کردن یارانه‌ها را بدون توجه به تصویب مجلس اجرا کند؛ به این معنی که پیش از آزادسازی قیمت حامل‌های سوخت و با استفاده از منابع مالی دیگری، نوعی پیش‌پرداخت به ثبت‌نام‌کنندگان استفاده از یارانه پرداخت کند که این نیز جای تردید دارد.مشاور اقتصادی رییس‌جمهور تصریح می‌کند که منتقدان از جزئیات طرح تحول خبر دقیق ندارند و یا طرح را با دقت مطالعه نکرده‌اند.با توجه به اینکه بحث درباره جزئیات نقدی کردن یارانه از تیرماه امسال آغاز شده و سخنگو و رییس‌ کارگروه تحول اقتصادی بارها در این باره گفت‌و‌گو کرده‌اند و منتقدان - که عمدتا از میان اعضای مجلس قانونگذاری کشورند- هنوز دراین خصوص متقاعد نشده‌اند، باید پرسید این «جزئیات» شامل چه موارد مشخص دیگری می‌شود. با توجه به اینکه کلیات طرح هدفمند کردن یارانه سوخت با آزادسازی قیمت‌ها و کنار گذاردن دست آهنین دولت‌ها از قیمت‌گذاری دستوری مورد تایید است، می‌توان پرسید چرا همه جزئیات طرح دست‌کم به نمایندگان مجلس و به‌ویژه مرکز پژوهش‌های مجلس ارائه نمی‌شود؟ این جزئیات شامل چه مواردی‌اند و در کدام‌یک از بخش‌های سه‌گانه نقدی کردن یارانه جای دارند؟ اگر نمایندگان مجلس از جزئیات طرح اطلاع ندارند، چگونه مشاور اقتصادی رییس‌جمهور مطمئن است که آنها طرح را تصویب خواهند کرد تا در روزهای منتهی به پایان سال اجرایی شود، انتقادهایی که درخصوص طرح تحول مطرح شده، اتفاقا این است که چرا درباره «جزئیات» شفاف‌سازی نمی‌شود؟