تضمین فروش با ستاره‌ها
امیر میلانی
عکس: اخراجی‌ها،پرفروش‌ترین فیلم سال گذشته

زمانی که در اواخر سال گذشته خبر دستمزد هفتاد میلیون تومانی یک ستاره بازیگری ایران (که بعدا مشخص شد نام این بازیگر/ستاره، محمدرضا گلزار است) منتشر شد، همه صدایشان درآمد؛ هم در له و هم علیه این بازیگر و دستمزدش. این رقم دستمزد البته در مقایسه با میزان فروش فیلم‌هایی که محمدرضا گلزار بازی کرد هیچ‌گاه بررسی نشد و نیاز به این مقایسه به شدت حس می‌شد. این قیاس البته با شاخص دیگری نیز قابل رقابت است و آن رقم دستمزد بازیگران در سینمای جهان است که بسیار شفاف‌تر از سینمای ایران عمل می‌کنند، یعنی میزان دستمزد کاملا شفاف به رسانه‌ها اعلام می‌شود و همچنین رقم فروش فیلم‌های بازیگران.پس می‌شود فهمید بازیگران چقدر می‌ارزند و ارزش این رقم دستمزدها را دارند یا نه.
در هالیوود رقم دستمزدها چگونه است؟
در سینمای آمریکا، عنوان گیشه‌‌سازترین بازیگر به هیچ وجه ارتباطی با افتخار، شهرت یا محبوبیت مردمی ندارد. به طوری که نشریه پرنفوذ اقتصادی فوربس، مت‌دیمون را به عنوان گیشه‌سازترین بازیگر هالیوود و به عبارت دیگر کسی که به ازای هر یک دلار دستمزد دریافتی بیشترین فروش سینمایی را نصیب گیشه‌ها می‌کند معرفی کرد. در این فهرست براد پیت که چهره‌ای بسیار محبوب است و به واسطه ازدواجش با آنجلینا جولی، خبرسازترین بازیگر هالیوود محسوب می‌شود در رده دوم قرار دارد. معرفی مت ‌دیمون به عنوان پولسازترین بازیگر هالیوود به هیچ عنوان به این معنا نیست که او همچون بسیاری دیگر از بازیگران معروف نظیر تام کروز، ویل اسمیت یا لئوناردو دی‌کاپریو جزو گران‌ترین بازیگران هالیوود باشد. از نظر اقتصادی مت دیمون این روزها بهترین سرمایه‌گذار هالیوود است و گنجی است که استودیوهای بزرگ فیلمسازی باید قدر او را بدانند. به نوشته فوربس یک فیلم با بازی این هنرپیشه می‌تواند به ازای هر یک دلار دستمزد پرداختی به وی، چیزی در حدود 29دلار به گیشه سرازیر کند و این رقم فروش تقریبا دو برابر قدرت پولسازترین بازیگر، نصیب جنیفر آنیستون و به دنبال او آنجلینا جولی، رنه زلوگر، بن استیلر و ساندرا بولاک شده است. در حالی که هیچ‌کدام از این بازیگران جزو گران‌ترین بازیگران هالیوود نیستند. این روزها دی‌کاپریو با دریافت 20میلیون دلار در یک فیلم بازی می‌کند، حال آنکه دستمزد دیمون به 10میلیون دلار نمی‌رسد و این یقینا تنها دلیل راه یافتن نام دیمون به فهرست پولسازترین بازیگر هالیوود و عقب ماندن دی‌کاپریو از این قافله است.
در سینمای ایران چه خبر است؟
در سال گذشته عنوان پولسازترین بازیگر سینمای ایران بر حسب میانگین فروش نصیب بازیگر فیلم‌های توفیق اجباری و آتش‌بس یعنی محمدرضا گلزار شد. این دو فیلم دومیلیارد و 390میلیون تومان فروش کرد که به طور میانگین رقم فروش هر فیلم در تهران و شهرستان‌ها به یک‌میلیارد و 170میلیون تومان رسید. در مجموع برای فیلم آتش‌بس هر میلیون دستمزد گلزار حدود 192میلیون تومان نصیب گیشه‌ها کرد. البته این رقم به واسطه‌ گمانه‌زنی‌هایی که وجود دارد شاید چندان دقیق نباشد، چون در سینمای ایران مثل همه رشته‌های دیگر اقتصادی کسی حاضر نیست رقم دقیق را با شفافیت اعلام کند. اما به هر حال این ارقام با وجود حرف و حدیث‌های پیش آمده دور از ذهن نیست. در میان بازیگران زن نیز مهناز افشار با مجموع فروش دومیلیارد و 540میلیون تومان برای سه فیلم آتش‌بس، تله و چه کسی امیر را کشت عنوان پولسازترین بازیگر زن سینمای ایران را یدک می‌کشد. افشار برای فیلم آتش‌بس هر میلیون دستمزدش، 300میلیون پول را روانه گیشه‌ها کرد. البته این رقم برای فیلم‌های دیگر این بازیگر صادق نیست. مثلا افشار برای هر یک‌میلیون تومان دستمزد در فیلم چه کسی امیر را کشت، تنها 50میلیون تومان نصیب گیشه‌ها کرده است.
البته در اکران سال گذشته این عنوان به نیوشا ضیغمی رسید که با فیلم‌های اخراجی‌ها، پارک وی و توفیق اجباری در اکران سینماها حضور داشت. در میان بازیگران مرد سینمای ایران محمد رضا گلزار همچنان پیشتاز است. او با میانگین بالای ۵۰۰میلیون تومانی فیلم‌هایش این پیشتازی را همچنان حفظ کرده است. رضا عطاران بازیگر نقش مکمل گلزار در فیلم توفیق اجباری که در فیلم کلاهی برای باران در نقش اصلی مطرح است پس از گلزار قرار دارد. در این میان اکبر عبدی که چند سالی بود از راس هرم پولسازترین بازیگران پایین آمده بود، سال گذشته با اخراجی‌ها به این فهرست بازگشت. میانگین فروش قابل‌توجه فیلم‌های اکبر عبدی، از او رقیبی جدی برای گلزار و عطاران ساخته است. البته همبازی عبدی در اخراجی‌ها یعنی امین حیایی که از پرکارترین بازیگران سینمای ایران نیز هست در جدول پولسازترین‌ها قرار دارد. در این میان حضور یک بازیگر همه‌کاره را هم نباید از نظر دور داشت. او کسی نیست جز محمدرضا شریفی‌نیا که هم بازی می‌کند، هم دستیاری می‌کند هم عکاسی می‌کند و هم ... شریفی‌نیا سال گذشته با هفت فیلم در سینمای ایران حضور داشته و فیلم‌هایش نزدیک به سه میلیارد تومان فروختند. این نشان می‌دهد شریفی‌نیا را نیز باید یکی از عوامل فروش فیلم‌ها لحاظ کرد. در میان بازیگران زن نیز باران کوثری با توفیق اجباری، خون بازی و روز سوم جایگاه خود را در میان پولسازترین بازیگران زن سینمای ایران ثبت کرد و رقیبی جدی برای نیکی کریمی، هدیه تهرانی، لیلا حاتمی و گلشیفته فراهانی شد.
امسال جایگاه‌ها تغییر می‌کند
با روندی که از ابتدای امسال به وجود آمده، به نظر می‌رسد جایگاه محمدرضا گلزار در صدر جدول کمی تغییر کند و به جای او مهران مدیری قرار بگیرد. بازیگری که امسال با دو فیلم دایره زنگی و همیشه پای یک زن در میان است توانسته است توانایی‌های گیشه‌پسند خود را بروز دهد. با این روال و با وجود ممنوع‌الکار شدن گلزار جا برای ستاره‌های دیگر بازیگری ایران هم باز شده است.

محمدرضا گلزار
بـرای فــیــلم آتش‌بس هر میلیون دستمزد گلزار حدود 192میلیون تومــان نـصیب گیشه‌ها کرد.

مهناز افشار
با مجموع فروش دومیلیارد و 540میلیون تومان برای سه فیلم عنوان پولسازترین بازیگر زن سینمای ایران را یدک می‌کشد.

محمدرضا شریفی‌نیا
سال گذشته با هفت فیلم در سینمای ایران حضور داشته و فیلم‌هایش نزدیک به سه میلیارد تومان فروختند