پول بد است، برای همسایه!

۱

کانال تلویزیون را تنظیم می‌کنیم، روی ماهواره و می‌زنیم روی یکی از کانال‌های ایرانی که دست‌کم همین فارسی سلیس خودمان را بفهمیم و نزنیم روی کانال‌های زبان‌های اجنبی که از ده جمله‌اش یکی را به زور با کمک دیکشنری، بخواهیم ترجمه کنیم. این شبکه‌های فارسی زبان هم که از یک ساعت، ۴۵دقیقه‌اش آگهی بازرگانی است و تبلیغات مشاوران املاک در کشور حاشیه خلیج فارس یعنی امارات و شهر معروفش دبی، ناگهان چشممان مثل جیم کری در فیلم ماسک از حدقه می‌زند بیرون، چرا؟ چون مرد چاقی را می‌بینیم که برای یکی از همین مشاوران املاک به عنوان نقش اول وارد تصویر می‌شود. نیاز به دقت زیادی ندارد، او حسین رضازاده است که معروف است به جهان پهلوان رضازاده و ظاهرا قوی‌ترین مرد جهان است، چون در نبرد با پولاد سرد، ۲۶۵کیلو را بالای سر برده است و قهرمان جهان و المپیک است و خلاصه مظهر مرام و مردانگی (!) و این جور حرف‌ها است. کسی که در تبلیغات رسمی کشور خودمان به وفور او را خرج می‌کنند، زمان ازدواجش از او در کنار خانه خدا فیلم می‌گیرند و نوشته «یا ابوالفضل» روی سینه‌اش را به عنوان نماد اعتقاد دینی به رخ جهان می‌کشند. حالا او آمده در یک تبلیغ بازرگانی دارد خود را خرج می‌کند. در آخر هم این جمله را می‌گوید: من به شما املاک (...) دبی را معرفی می‌کنم. با من همراه شوید. در این صحبت زمخت و مستقیم رو به‌ دوربین اثری از جهان‌پهلوان هست، نه اعتقاد دینی و نه کاملا هم واضح است. حسین رضازاده این کار را برای پول انجام داده. مگر به پهلوان جهان آن قدر نمی‌رسند که او مجبور به این کار شده است.

۲

پس از گذشت مدت‌ها از آن تبلیغ و تبلیغات مشابهی که ناصر حجازی و مهرداد میناوند و آتیلا حجازی در آن حضور داشتند، دیروز دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خبری که روی تلکس خبرگزاری‌ها فرستاد، حضور چهره‌های فرهنگی، ورزشی و هنرمندان را در آگهی‌های بازرگانی ممنوع کرد. در این خبر چنین آمده است: «با ابلاغ بخشنامه دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی، چاپ و پخش تصاویر هنرمندان، ورزشکاران و شخصیت‌های فرهنگی به منظور تبلیغ و معرفی کالا و خدمات ممنوع است.»

علیرضا کریمی، مدیرکل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این مطلب و با اشاره به جایگاه ویژه و ارزش و اعتبار ورزشکاران و هنرمندان گفت: الگوهای فرهنگی و ورزشی کشور از افتخارات ایران اسلامی هستند و باید مروج روحیه جوانمردی باشند و نه مشوق فرهنگ مصرف‌گرایی.

وی ادامه داد: با استناد به موارد و ضوابط قانونی موجود، استفاده از هر نوع تصویر شخصیت‌های ملی، ورزشی و فرهنگی در آگهی‌های بازرگانی ممنوع است که این موضوع شامل شبکه‌های ماهواره‌ای غیرمجاز فارسی زبان نیز می‌شود.

کریمی از تمام فدراسیون‌های ورزشی، چهره‌های فرهنگی، ورزشی و فعالان عرصه تبلیغات کشور خواست تا با رعایت قوانین و ضوابط نسبت به صیانت از حریم فرهنگی و ورزشی کشور کوشا و جدی باشند.»

مدیرکل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت ارشاد که تلفن دفترشان به علت قطع برق از کار افتاده بود و نشد با ایشان در این مورد گپ و گفتی داشته باشیم، به جایگاه ویژه و ارزش و اعتبار ورزشکاران و هنرمندان اشاره کرده است و اینکه این افراد الگوهای فرهنگی و ورزشی کشورند. به هر حال اینکه ما در این جور مواقع که آدم‌ها با توانمندی خودشان دارند پول درمی‌آورند، یاد الگو بودن آنها می‌افتیم و باید مروج روحیه جوانمردی باشیم، تعجب چندانی ندارد، اما اینکه این موضوع شامل شبکه‌های غیرمجاز فارسی‌‌زبان هم می‌شود، از عجایبی است که جوابش را حتما باید از آقای مدیر کل دفتر تبلیغات ارشاد پرسید. حتما بعدا روی این بخشنامه قیدی می‌گذارند. که کسانی که در این تبلیغات حاضر می‌شوند حق فعالیت در حرفه خودشان در داخل کشور را ندارند، با کدام ضابطه این قواعد در اینجا ایجاد می‌شود. با هیچ معیاری و در هیچ کجای جهان نمی‌توان سراغ گرفت که این قوانین وضع شده باشد. مگر اینکه، ما از پول درآوردن آدم‌های دیگر ناراحت بشویم. آن هم در زمانی که اصول محکم اصل ۴۴ که پایه‌اش بر اساس پول درآوردن بخش خصوصی است، دارد در کشور حاکم می‌شود. این را هم به دوستان باید یادآوری کرد که کوچک‌ترین عضو بخش خصوصی، وجود تک‌تک افراد جامعه است که می‌توانند به طرق مختلف پول در بیاورند.

۳

در یکی دیگر از همین تبلیغات ماهواره‌ای ناصر حجازی، دروازه‌بان و مربی سابق تیم فوتبال استقلال حضور دارد که به هر حال خوش‌تیپی‌اش بر خلاف رضازاده شهره خاص و عام است. حجازی وقتی این خبر را شنید به خبرنگار ما گفت: «من نه مربی‌ام، نه بازیکن. یک شهروند عادی‌ام که حق دارم پول دربیاورم. اگر تبلیغات موردی که من در آن حضور داشتم ممنوع است، چرا خودشان در پشت دروازه‌های استادیوم آزادی همان تبلیغات را گذاشته‌اند؟

آقایان فقط حرف می‌زنند، پای عمل که وسط می‌آید فقط بلدند ممنوع کنند. وضعیت همایون بهزادی و حمید جاسمیان را که از پیشکسوتان من هستند، بروید ببینید. ببینید در چه وضعیت بدی دارند زندگی می‌کنند. به اینها کی کمک کرده‌ که من بگویم به من هم کمک خواهند کرد. آقایان اگر آمدند یک آپارتمان به من دادند، حق دارند بیایند بگویند من نروم در آن تبلیغ که هیچ کجایش منافی عفت اسلامی نبود. حتی همان چند خانم محجبه را هم که به استقبال من آمدند، گفتم در تصویرها حذف کنند که خدای ناکرده سوءتفاهم نشود. اگر این بده‌بستان را ایجاد کردند ما هم نمی‌رویم در آن تبلیغات، اگر هم ناراحتند که ما داریم پول درمی‌آوریم.»