علی لاریجانی بدون هیچ مخالفی رییس مجلس هشتم شد
برنامه‌های چهارگانه مجلس هشتم
ورود سریع مجلس هشتم به موضوعات اصلی کشور
عکس: حسین فاطمی.
ورود سریع مجلس هشتم به موضوعات اصلی کشور
عکس: حسین فاطمی.
برنامه‌های لاریجانی برای مجلس هشتم
نظارت مجلس نیازمند روش‌های نوین است.
دنیای اقتصاد- همه‌چیز در مجلس هشتم به سمت تبدیل علی اردشیر لاریجانی به یک قدرت بلامنازع پیش می‌رود.
نماینده مردم قم در قوه مقننه، دیروز بدون هیچ مخالفی موفق شد ریاست موقت خود را بر قوه مقننه به ریاست دائم تبدیل کند و حتی این‌بار توانست رایش را نسبت به انتخابات هیات رییسه موقت تقویت کند.
بدین‌ترتیب، برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، نماینده شهری به‌جز پایتخت، رییس قوه مقننه شد؛ البته این شهر، شهری عادی نیست و اگر نبود حمایت‌های علمای قم از دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، مرد مازندرانی سیاست ایران حاضر نمی‌شد سرلیستی اصولگرایان تهرانی در انتخابات را به رقیب تضعیف‌شده خود یعنی غلامعلی حداد عادل واگذارد.
از سوی دیگر، نواب رییس اول و دوم مجلس نیز با رایی بسیار ضعیف‌تر از بار اول، توانستند به هیات رییسه راه یابند؛ به گونه‌ای که این‌بار آرای محمدرضا باهنر، نایب رییس دوم مجلس حتی از نصف نمایندگان حاضر در صحن علنی کمتر شد تا قدرت مرد اول فراکسیون اصولگرایان مجلس هفتم باز هم تحلیل رود و لاریجانی، مرد مقتدر روزهای تازه قوه مقننه باشد؛ اقتداری که رییس جدید مجلس هیچ ابایی هم از نمایش آن ندارد و شیوه اداره جلسه و برخوردهای او با نمایندگان و مسوولان دولتی حاضر در صحن علنی، نمایانگر تمایل لاریجانی به ساختن وجهه‌ای جدی و قدرتمند از رییس قوه مقننه است.
دیروز و پس از تایید اعتبارنامه ۲۵ نماینده دیگر مجلس و افزایش شمار اعتبارنامه‌های مصوب به ۲۷۵ اعتبارنامه، مجلس هشتم وارد رای‌گیری برای انتخاب هیات رییسه دائم شد. این رای‌گیری البته در سطح ریاست مجلس کاملا غیررقابتی بود و هیچ نماینده‌ای به خود این اجازه را نداد که در مقابل لاریجانی قد علم کند. البته دلیل این امر هم دقایقی بعد از رای‌گیری روشن شد: لاریجانی با ۲۳۷ رای از مجموع ۲۵۹ نماینده حاضر در صحن علنی به ریاست مجلس انتخاب شد و ۲۲ نفر باقیمانده نیز مخالفتی با انتخاب او نداشتند و تنها رای ممتنع خود را اعلام کردند. بدین ترتیب منتخب مردم قم که با ۸۸درصد آرای نمایندگان به ریاست موقت مجلس انتخاب شده بود، این بار توانست نظر ۹۲درصد نمایندگان را به خود جلب کند تا هرچه محکم‌تر بر صندلی بزرگ بهارستان تکیه زند.
در مورد نواب رییس نیز، گرچه همان افرادی راهی هیات رییسه دائم شدند که پیش از این در هیات رییسه موقت انتخاب شده بودند، اما تضعیف آرای آنان به‌شدت به چشم می‌آمد. آن‌چنان که رای 84درصدی محمدحسن ابوترابی‌فرد در دور نخست، به حدود 67درصد نزول کرد و اقبال 63درصدی نمایندگان به محمدرضا باهنر نیز به کمتر از 48درصد رسید.
علت اصلی این اتفاق البته عهدشکنی میان اصولگرایان مجلس‌نشین بود.
چرا که برخلاف توافقات صورت‌گرفته در مجمع عمومی فراکسیون اصولگرایان مجلس هشتم، برای انتخاب نواب رییس دائم علاوه بر ابوترابی‌فرد و باهنر، امیدوار رضایی و حسن کامران نیز وارد گود انتخابات شدند. از میان این دو نفر، حضور امیدوار رضایی که با حمایت عده‌ای از نمایندگان نزدیک به محسن رضایی در مجلس و گروهی از اعضای فراکسیون اقلیت وارد انتخابات هیات رییسه شده بود، رای باهنر را به‌شدت شکست. رضایی توانست 106 رای برای نایب‌رییسی مجلس به‌دست آورد که تنها 20 رای با رکورد 126تایی باهنر فاصله داشت. بدین ترتیب، رای ضعیف نواب رییس اول و دوم باعث شد که فاصله اقتدار شخص اول مجلس هشتم با دیگر نمایندگان هرچه بیشتر احساس شود.
در رای‌گیری برای انتخاب نواب رییس، از میان ۲۶۳ نماینده حاضر، ابوترابی‌فرد ۱۷۷ رای، باهنر ۱۲۶ رای، رضایی ۱۰۶ رای و کامران ۳۴ رای به‌دست آوردند و چهار رای سفید نیز به گلدان‌ها ریخته شد.
2 تغییر در هیات رییسه
عهدشکنی اصولگرایانه در انتخاب منشی‌ها و کارپردازان دائم مجلس هم نمود یافت. به‌طوری که به‌رغم توافق‌های قبلی اصولگرایان و بر خلاف انتخابات هیات رییسه موقت، برای انتخاب شش منشی هیات رییسه ۱۳ نفر کاندیدا شدند و برای انتخاب سه کارپرداز مجلس هم پنج کاندیدا وجود داشت. این‌بار البته عهدشکنی‌ها به نتیجه رسید و یکی از منشیان و یکی از کارپردازان دائم نسبت به هیات رییسه موقت تغییر کردند.
برای انتخاب شش منشی، عوض حیدرپور نماینده شهرضا، حمیدرضا حاجی بابایی نماینده همدان، جهانبخش محبی‌نیا نماینده میاندوآب، موسی قربانی نماینده قائنات، محمدرضا میرتاج‌الدینی نماینده تبریز، جاسم ساعدی نماینده شوش، یونس موسوی نماینده سرچشمه و فیروزآباد، حسن غفوری‌فرد نماینده تهران، قدرت‌‌ا... علیخانی نماینده بوئین‌زهرا، فاطمه آجرلو نماینده کرج، نیره اخوان نماینده اصفهان، محمدرضا خباز نماینده کاشمر و مصطفی کواکبیان نماینده سمنان ثبت‌نام کرده بودند.
سرانجام غفوری‌فرد با ۱۷۲ رای، حاجی‌بابایی با ۱۵۹ رای، ساعدی با ۱۵۴ رای، میرتاج‌الدینی با ۱۴۷ رای، محبی‌نیا با ۱۳۶ رای و قربانی با ۱۲۱ رای از مجموع ۲۶۷ رای ریخته شده به گلدان‌ها، به عضویت هیات رییسه سال اول مجلس هشتم درآمدند. در این میان، جاسم ساعدی، فرد تازه‌وارد به جمع منشیان بود که جانشین محمدحسین نژادفلاح در هیات رییسه موقت شد.
برای انتخاب سه کارپرداز مجلس هشتم نیز احمد ناطق نوری نماینده نور و محمودآباد، محمد آشوری نماینده بندرعباس، محسن کوهکن نماینده لنجان، حسن نوروزی نماینده رباط کریم و محمد رضا تابش نماینده اردکان کاندیدا شده بودند که در نهایت ناطق نوری با 199 رای، آشوری با 191 رای و کوهکن با 148 رای، عضویت در هیات رییسه دائم را به‌دست آوردند. محسن کوهکن نیز تنها تازه‌وارد جمع کارپردازان نسبت به هیات رییسه موقت بود.
پس از انتخاب تمام اعضای هیات رییسه، ۱۲ منتخب نمایندگان با حضور پشت تریبون مجلس، مراسم تحلیف را به جا آوردند تا مقدمات آغاز به‌کار جدی مجلس هشتم ظرف تنها چهار جلسه طی شده باشد.
برنامه‌های چهارگانه لاریجانی
پس از پایان مراسم تحلیف، علی لاریجانی که حالا با اطمینان بیشتری به صندلی ریاست مجلس تکیه زده بود، در سخنانی از چهار برنامه مجلس هشتم سخن گفت و روند کاری آینده قوه مقننه را برای نمایندگان شرح داد.
وی نخستین گام بعدی مجلس هشتم را شکل دادن به کمیسیون‌ها دانست و گفت: لازم است هرچه سریع‌تر کمیسیون‌های تخصصی شکل بگیرند تا بتوانند هر چه سریع‌تر کار خود را آغاز کنند و مجلس وارد زمینه‌های محتوایی کار خود شود.
رییس مجلس هشتم همچنین تصریح کرد: راهنمایی‌های رهبر فرزانه انقلاب اسلامی مبنای تدوین راهبرد مجلس هشتم خواهد بود و تلاش ما این است که راهبرد مجلس را مدون کنیم.
لاریجانی در خصوص اصلاحات ضروری در آیین نامه داخلی مجلس نیز خاطر نشان کرد: با نظر نمایندگان، کمیسیون تدوین آیین‌نامه شکل گرفته است و از گذشته بر روی اصلاحات در آیین‌نامه تاملاتی صورت پذیرفته است. تقاضای ما این است که نمایندگان محترم فعالانه در ارائه نظر جهت تغییر در آیین‌نامه شرکت کنند و نظرات خود را به کمیسیون مربوطه ارسال کنند.
وی گفت: از کمیسیون آیین‌نامه هم می‌خواهیم با سرعت بررسی طرح اصلاحات آیین‌نامه را آغاز کند و در این مسیر نقطه نظر نمایندگان راهگشای کار این کمیسیون خواهد بود.
لاریجانی یادآور شد: مساله دیگر تنقیح و پالایش قوانین است که در پیام مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره شد. این موضوع در دستور کار هیات رییسه قرار دارد و پیشنهادهای شما به ساماندهی کار کمک خواهد کرد.
وی گفت: موضوع دیگر که رهبر معزز بر آن تاکید فرمودند، یافتن راهی برای حل اختلافات بین قوه مقننه و سایر قوا با مبنا قرار دادن وظایف هر قوه بود. رییس مجلس تصریح کرد: هیات رییسه جویای مکانیزمی برای حل اختلافات با حضور نمایندگانی از قوا است. از آنجا که روش هیات رییسه این است که از حضور پرنشاط نمایندگان در تصمیم گیری بهره گیرد، از راهنمایی‌های نمایندگان در تدوین این مکانیزم استقبال می‌کنیم.
لاریجانی همچنین گفت: در این چند روز در مورد نیازهای فوری کشور نظیر کمک‌هایی که باید جهت خشکسالی و سرمازدگی به تولید کنندگان داده شود، جلسات مشترکی بین دولت و مجلس تشکیل دادیم تا به نتیجه مورد قبول جهت طرح در مجلس برسیم.
به گفته وی، ایجاد مکانیزم رایزنی تخصصی در مسائل مهم کشور بین قوا ایده‌ای است که در هیات رییسه به آن توجه شده است.
لاریجانی بر تقویت بعد نظارتی مجلس که مورد تاکید مقام معظم رهبری و رییس جمهور نیز هست، تاکید کرد و گفت: تقویت این بعد نیازمند روش‌های نوین نظارتی است. در هیات رییسه مجلس موضوع نظارت به نحوه جدید در دست بررسی است که نتیجه آن تقدیم نمایندگان خواهد شد.
رییس مجلس گفت: شما نمایندگان غالبا از تجربیات متنوعی در سطح ملی و بین‌المللی برخوردار هستید، از این تجربیات و اندوخته می‌توانید استفاده کنید و با پیشنهادهای خود کار ما را در هیات رییسه غنی کنید.
وی افزود: تلاش هیات رییسه این است که وقت خود را در مسائل اساسی مجلس مصروف کند و مرتبا نمایندگان را در جریان فعالیت‌های هیات رییسه قرار خواهیم داد.
حل مشکلات خارج از ساختارها
رییس مجلس، پس از پایان جلسه علنی هم در جمع خبرنگاران حاضر شد و به سوالات آنان پاسخ داد. لاریجانی در پاسخ به سوالی درباره راهکارهای مجلس هشتم برای رفع مشکلات اقتصادی جامعه با بیان اینکه در حال حاضر مشغول تدوین برنامه‌های مهم مجلس هشتم از جمله راهبرد در حوزه اقتصاد هستیم، گفت: ما در حال حاضر در حال یافتن راهکارهایی برای نظارت دقیق‌تر بر کارهای کشور با متدولوژی جدید و همچنین در حال پیدا کردن مکانیزمی برای حل اختلاف بین قوه مقننه و سایر قوا هستیم.
وی با اشاره به جلسات هیات رییسه موقت مجلس با برخی از وزرا و مسوولان کشور گفت: در خصوص مسائل مربوط به خشکسالی و سرمازدگی جلساتی با مسوولان دولت داشتیم و بررسی کارشناسی این موضوعات آغاز شد و به رغم آنکه دو جلسه نسبتا طولانی در این زمینه برگزار شد، امروز هم پیگیر این موضوع هستیم.
رییس مجلس هشتم تاکید کرد: ما به دنبال ساختارها نمی‌گردیم، بلکه دنبال حل مسائل هستیم، بنابراین اگر مختصر آبرویی هم وجود دارد، می‌خواهیم خرج این بکنیم که مسائل حل شود و نمی‌خواهیم در درون دالان خشک ساختاری وقتمان صرف شود.
لاریجانی تصریح کرد: به همین دلیل گفتیم که اعتبارنامه‌های نمایندگان ظرف دیروز و امروز تقریبا به تصویب برسد، چراکه قصد داریم وارد فضایی شویم که به موضوعات اصلی کشور بپردازیم.
وی اظهار امیدواری کرد تا در طول این هفته و همچنین اوایل هفته آینده با شکل‌گیری کمیسیون‌های مجلس، رایزنی دولت و مجلس برای حل معضلات کشور آغاز شود.
نماینده مردم قم در مجلس، در پاسخ به سوالی درباره معرفی وزرای کشور و اقتصاد به مجلس هشتم گفت: امیدواریم افرادی قوی برای وزارتخانه‌های کشور و اقتصاد از سوی دولت به مجلس معرفی شوند تا این دستگاه‌ها کار خود را آغاز کنند.
از لاریجانی همچنین درباره اظهارات عبدالقدیر خان دانشمند هسته‌ای پاکستان که اعلام کرده است اظهارات چند سال گذشته‌اش مبنی بر فروش اطلاعات هسته‌ای به ایران و کره شمالی صحت ندارد، سوال شد. رییس مجلس در این باره گفت: وقتی آنها خودشان چنین می‌گویند ما بالاتر از این نمی‌توانیم چیزی بگوییم.
اوج و فرود سیاستمدار اصولگرا
زمانی که محمدرضا باهنر در روزهای پایانی مجلس هفتم از تغییر ۷۰درصدی نمایندگان مجلس در دوره بعدی سخن می‌گفت، هرگز گمان نمی‌کرد یک روز در مجلسی که حتی به اذعان وزیر کشور، قاطبه نمایندگان آن را اصولگرایان تشکیل می‌دهند، کمتر از نصف آرای مجلس‌نشینان را به دست آورد.
اما شکستی که باهنر روز گذشته و همچنین روز چهارشنبه هفته قبل متحمل شد، باعث شد که رییس سابق فراکسیون اصولگرایان مجلس از دوران اوج خود در مجلس هفتم بسیار فاصله بگیرد. باهنر که حالا حداقل 137 مخالف در مجلس دارد، بسیار کمتر از قبل می‌تواند بر تصمیمات قوه مقننه تاثیر بگذارد. او نه‌تنها نایب‌رییسی اول مجلس را از دست داده است، که با رای مخالف 52درصد نمایندگان، دیگر امکان لابی‌های گسترده را نیز نخواهد داشت. لابی‌هایی که باهنر در دوره هفتم، آشکارا برای حمایت از دولت محمود احمدی‌نژاد به راه می‌انداخت و به عنوان مثال بارها مانع از استیضاح وزرای دولت نهم در مجلس می‌شد.
بدین ترتیب، عصر قدم زدن‌های مقتدرانه باهنر در صحن بهارستان نیز همزمان با پایان دوره ریاست حداد عادل بر مجلس به انتها می‌رسد و اگرچه باهنر در مجموع وضعیت مناسب‌تری نسبت به رییس سابقش دارد، اما او نیز دیگر قدرت دوره هفتم مجلس را نخواهد داشت. دیگر نه باهنر آن نایب‌رییس اول تاثیرگذار است، و نه لاریجانی آن‌قدر کم‌اثر است که جایی برای نمایش قدرت به باهنر، یا حتی ابوترابی‌فرد بدهد.
عکس: آژانس عکس سوره
ارسال نظر