واسلاو هاول، بازگشت به صحنه پس از بیست سال

پنجشنبه‌ای که گذشت نمایشنامه تازه‌ای از واسلاو هاول در پراگ به روی صحنه رفت. نویسنده و سیاستمدار نامی چک بیست سال پیش خود را وقف سیاست کرد و پنج سال پیش از عالم سیاست کناره گرفت و اینک با نمایشنامه «عزیمت» به دنیای دلخواه خود، یعنی صحنه تئاتر برگشته است.

واسلاو هاول در کنار فعالیت سیاسی، و پیش از آن، نمایشنامه‌های متفاوتی نوشته است، که برخی از آنها از مهم‌ترین آثار نمایشی قرن بیستم به شمار می‌روند.

برخی از آثار این نویسنده و سیاستمدار ۷۱ ساله، بارها در معتبرترین تئاترهای جهان اجرا شده‌اند، اما از بیست سال پیش اثر تازه‌ای از او منتشر نشده بود.

نمایشنامه عزیمت، روایت سرگذشت زمامداری بلندپایه است که پس از ترک فعالیت سیاسی، برای بازگشت به زندگی عادی و انطباق با شرایط تازه با مشکل روبه‌رو می‌شود.

تئاتر عزیمت با بیانی طنزآمیز، سرگذشت غم‌انگیز رییس کشوری ناشناخته را روایت می‌کند که منصب سیاسی خود و به همراه آن مقام بالا و موقعیت برتر خود را ترک می‌کند. جدا شدن از مقام پیشین و ترک تجملات و امتیازات همراه آن، برای «رهبر سابق» دشوار است، به ویژه وقتی می‌بیند که زندگی سیاسی کشور، پس از کناره‌گیری او، مطابق میل او پیش نمی‌رود.

منتقدان و روزنامه‌نگارانی که اجرای عزیمت را در نمایشی ویژه دیده‌اند، عقیده دارند که در این اثر نیز مانند سایر نمایشنامه‌های هاول، رگه‌های پررنگی از زندگی و تجارب شخصی او دیده می‌شود.

هاول به تماشاگران اثر تازه خود توضیح داده است: «این نمایش بر پایه مشاهده جهانی در حال فروپاشی شکل گرفته است، در دنیایی که ارزش‌ها فرو می‌ریزد و قطعیت از بین می‌رود.»