دنیای اقتصاد- نمایندگان مجلس با تصویب پرداخت مقرری به بیکارانی که «هرگز شاغل نبوده ،اما جویای کار هستند» برای نخستین‌بار گامی قانونی به سوی حمایت از افراد بیکار برداشتند.

بهارستان نشینان علی رغم مخالفت جدی دولت با این طرح، با سرعت به تصویب ۳۱ ماده از این طرح ۳۶ ماده‌ای آن هم طی دو جلسه علنی مجلس پرداختند. دولت، اما از ابتدای این طرح ضمن اعلام مخالفت رسمی خود، آن را «وعده‌ای محقق نشدنی» همچون تعدادی از طرح‌های پیشین مجلس که دارای بار مالی و خارج از توان دولت بوده، دانست. این در حالی است که برخی نمایندگان مجلس این طرح را «شاهکار مجلس هشتم» و «میثاق ملی مجلس و خیل بیکاران» می‌نامند.همزمان، محمدرضا باهنر نایب رییس مجلس نیز که در غیاب علی لاریجانی، ریاست ساعتی از جلسه روز گذشته مجلس را بر عهده داشت، در پاسخ به تذکر نماینده‌ای درباره اظهارات انتقادی معاون حقوقی رییس جمهور درباره این طرح، از دولت خواست که بحث‌های قانونی را تریبونی و رسانه‌‌ای نکند.باهنر گفت: دولت اگر نظراتی دارد می‌تواند در صحن مجلس بیان کند و اگر این طرح اشکالی داشته باشد شورای نگهبان آن را بررسی می‌کند.طرح یک فوریتی «بیمه بیکاری و حمایت از بیکاران متقاضی کار» که فوریت آن حدود یک‌سال و نیم پیش تصویب شده بود، با امضای ۱۵۶ تن از نمایندگان و در آستانه انتخابات مجلس نهم، به صحن علنی ارائه شده است. در صورت تصویب نهایی این طرح، مقرری کمک هزینه بیکاری برای مجردهای بیکار ۳۰ درصد حداقل دستمزد و برای متاهلان ۵۰ درصد حداقل دستمزد خواهد بود و پرداخت آن می‌تواند تا ۱۰ سال ادامه یابد. البته نمایندگان مجلس روز گذشته تنها تایید کردند که بیکاران مقرری بگیرند و هنوز میزان آن را به تصویب نهایی نرسانده‌اند. برخی شرایط لازم برای مشمول شدن در این طرح نیز به تصویب نمایندگان رسید و بر این اساس، گذشت دست کم یک سال از جویای کار بودن فرد بیکار و ثبت‌نام در مراکز کاریابی مورد تایید دولت، گذراندن حد‌اقل یک دوره آموزشی فنی و حرفه‌ای و زیر پوشش نبودن در نهادهای حمایتی از جمله این شرایط است.

در صورت تصویب نهایی، منابع مالی این طرح نیز از محل درآمد هدفمندی یارانه‌ها، درآمدهای نفتی و نیز بودجه عمومی تامین خواهد شد.

تصویب شرایط بیکار متقاضی کار

نمایندگان مجلس «بیکار متقاضی کار» را فردی تعریف کردند که حداقل یک سال دارای کارت بیکاری و در انتظار کار بوده باشد.

به موجب مصوبه مجلس، مقررات فصل سوم طرح مذکور که درباره حمایت از بیکاران متقاضی کار است، شامل هر فرد بیکاری می‌شود که در ماده ۳ این قانون تعریف شده است. (یعنی فرد ذکوری که به سن ۲۵سال رسید یا فرد اناثی که سرپرست خانوار، بدسرپرست یا خود سرپرست است و آموزش فنی و حرفه‌ای دیدهو حداقل یک‌سال پیگیر اشتغال خود بوده است.)

مقرری، حقوق نیست

مجلس مصوب کرد، مقرری کمک هزینه بیکاری برای بیکاران متقاضی کار، به منظور حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و بسط عدالت اجتماعی پرداخت می‌شود و حقوق تلقی نمی‌شود.براساس مصوبه مجلس، افراد واجد شرایط در صورتی از حمایت این قانون برخوردار می‌شوند که تحت پوشش نهاد حمایتی دیگری نباشند.طبق مصوبه مجلس بیمه شده در صورت عدم اشتغال بعد از انقضای مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری، در صورت داشتن شرایط برابر مقررات این فصل، مورد حمایت قرار می‌گیرند.بهارستان‌نشینان مصوب کردند، بیکاران متقاضی کار و خانواده و افراد تحت تکفل آنان، در مدت دریافت کمک هزینه بیکاری تحت پوشش خدمات درمانی بیمه تامین اجتماعی و در صورت دارا بودن سابقه سایر بیمه‌های درمانی، تحت پوشش همان بیمه درمانی قرار می‌گیرند، صندوق بیمه بیکاری و بیکاران متقاضی کار موظف است هزینه‌های ناشی از اجرای این تبصره را به خدمات درمانی مربوط بپردازد.

کارجویان به مراکز فنی و حرفه‌ای معرفی شوند

مجلس، مراکز کاریابی را مکلف به ثبت‌نام ‌جویندگان کار و انجام مشاوره شغلی و سپس معرفی آنها به مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای دولتی یا آزاد جهت آموزش و ارتقای مهارت کرد.

براساس مصوبه مجلس، بیکار متقاضی کار باید حداقل یک دوره از آموزش‌های فنی و حرفه‌ای را گذارنده و دارای مدرک فنی و حرفه‌ای باشد، برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و مراکز آموزش‌عالی و فارغ‌التحصیلان مراکز کار و دانش و فنی و حرفه‌ای که با تشخیص واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل، از مهارت‌های لازم برخوردارند، گذارندن دوره‌های مربوطه در مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای الزامی نیست. مجلس تصویب کرد کلیه کارفرمایان و کارآفرینان مکلفند فهرست محل‌های خالی شغلی را که ایجاد می‌شود، به مراکز دولتی و خصوصی خدمات اشتغال و کاریابی محل اعلام کنند.

اولویت بیکاران برای اخذ پروانه‌های کسب و کار

نمایندگان مجلس در ادامه بررسی طرح بیمه بیکاری و حمایت از بیکاران متقاضی کار، در فصل مربوط به شاغلین بیکار شده نیز مقرر کردند که بیمه‌ شده‌های بیکار در اخذ پروانه‌های کسب و کار با معرفی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اولویت قرار بگیرند.

بر اساس این ماده کارفرمایان موظف شدند که فهرست مشاغل بلاتصدی خود را به مراکز خدمات اشتغال محل اعلام کنند تا از سوی این مراکز نیروهای موردنیاز محل‌های شغلی مذکور به استثناء رده‌های شغلی کارشناسی و بالاتر با معرفی بیکاران متقاضی کار مشمول این قانون تأمین شود.در تبصره‌های این ماده نیز دولت مکلف شد که همه ساله منابع موردنیاز برای طرح‌های اشتغالزایی مقرری بگیران بیمه بیکاری را در بودجه سالانه کل کشور پیش‌بینی و در اختیار صندوق قرار دهد.همچنین مقررشد، بیمه‌ شده‌های بیکار در اخذ پروانه‌های کسب و کار، موافقت اصولی و تاسیس واحدهای اختصاصی از دستگاه‌های اجرایی ذیربط، با معرفی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اولویت قرار دارند.

تبصره ۳ این ماده نیز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را در راستای اجرای این قانون موکلف به تحقق آموزش مهارت‌های موردنیاز بازار کار و نیز بازآموزی و ارتقای مهارت کارگران تحت پوشش بیمه بیکاری موضوع بند پ ماده ۱۳ این قانون می‌کند که از طریق مراکز دولتی و یا بین دولتی و با استفاده از منابع صندوق، منابع پیش‌بینی شده خود را دارد.نمایندگان مجلس همچنین این شرایط را در فصل سوم که مربوط به بیکارانی است که هرگز شاغل نبوده‌اند و جویای کار هستند، تکرار کردند و مصوب کردند بیکاران مشمول قانون طرح بیمه بیکاری در اخذ پروانه‌های کسب و کار، موافقت اصولی و تاسیس واحدهای اقتصادی از دستگاه‌های اجرایی مربوطه با معرفی واحد رفاه اجتماعی استان در اولویت قرار گیرند. طبق مصوبه مجلس تشخیص و معرفی بیکاران مشمول این قانون که درخواست و مدارک خود را به مراتب خدمات اشتغال واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی تحویل داده‌اند بر عهده وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی است.

وظیفه صندوق‌های تامین اجتماعی

نمایندگان مجلس صندوق تامین اجتماعی و سایر صندوق‌های بازنشستگی را حسب مورد مکلف کردند که درآمدهای پیش بینی شده در این قانون را به همراه سایر حق بیمه‌های موضوع ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی و کسور بازنشستگی وصول و به حساب صندوق بیمه بیکاری و بیکاران متقاضی کار واریز نمایند.