«همسایه غربی» میانجی ایران و آمریکا می‌شود؟
تهران-بغداد؛ برداشت دوم
پرسش مهمی که در شرایط کنونی به میان می‌آید این است که خروج نیروهای ائتلاف که یکی از اولویت‌های ایران و گروه‌های مقاومت عراقی بوده و برای خود دولت بغداد نیز مهم به شمار می‌رود، چگونه باعث خواهد شد تهران بتواند با دولت عراق کار کرده و در پرونده‌های باز خود با دولت آمریکا از ظرفیت بغداد برای میانجی‌گری استفاده کند. آیا اساسا چنین ظرفیتی را می‌توان برای بغداد قائل بود؟ آیا با توجه به این ذهنیت در عراق که تنش‌های ایران و آمریکا عراق را به زمین بازی تبدیل کرده، خروج نیروهای ائتلاف می‌تواند به معنای پررنگ شدن معنا و مفهوم استقلال برای بغداد و ضرورت مدیریت گروه‌های مقاومت عراقی در ارتباط با ایران باشد؟
در همین ارتباط آرمان سلیمی کارشناس مسائل عراق در توضیح این وضعیت در روابط ایران و عراق در دوره جدید گفت: در ابتدا باید توجه داشت نقش‌‌آفرینی ایران در مقام رهبر محور مقاومت و آمریکا به عنوان رهبر ائتلاف در عراق نسبت به رقابت‌‌های کلاسیک دو طرف دچار دگردیسی شده است. در سال‌های بعد از ۲۰۰۳ ایران و عراق در بغداد قاعده حاصل جمع صفر را پیروی می‌‌کردند اما در سال‌های اخیر دو طرف به سمت نوعی توافق نانوشته گام برداشته که در قالب آن در معادلات سیاسی عراق هیچ طرفی برنده یا بازنده مطلق نخواهد بود. سلیمی با بیان اینکه در چنین فضایی با وجود حضور نیروهای ائتلاف ضدداعش در عراق، تفاهمی نانوشته پیرامون نقش‌‌آفرینی ایران و آمریکا در صحنه سیاست تثبیت شده بود؛ تاکید کرد: نمی‌توان خروج کامل نیروهای ائتلاف را دگرگونی و تغییر بزرگ در نقش‌‌آفرینی ایران در بغداد لحاظ کرد.
در بخش دوم پرسش یعنی ظرفیت میانجی‌گری عراق میان تهران و واشنگتن، این کارشناس مسائل عراق با توجه به تجربه میانجی‌گری بغداد میان ایران و عربستان و تسری آن به روابط ایران و آمریکا تاکید کرد: باید توجه داشت که عراقی‌‌ها می‌توانند نقش مثبتی را در میانجی‌گری تهران و واشنگتن داشته باشند اما این نقش هیچ‌گاه آن‌‌چنان حیاتی و کلیدی نیست که بغداد بتواند از مسائل میان دو کشور گره‌گشایی کند.به نظر می‌رسد نهایت نقش عراق در روابط دو کشور در حد تبادل پیام باشد.عرصه تنش میان تهران و واشنگتن بسیار فراتر از سطح نقش‌‌آفرینی میانجی‌گرانه دولت بغداد است. آرمان سلیمی در ادامه این گفت‌وگو و در پاسخ به این پرسش که خروج نیروهای ائتلاف چه تاثیری بر روابط بغداد با ایران و گروه‌های مقاومت عراقی خواهد داشت، افزود: خروج نیروهای ائتلاف به صورت خودکار زمینه‌‌ساز تعدیل کنش‌‌ها و سیاست‌‌‌‌ورزی نیروهای مقاومت عراقی خواهد بود.
در سطح میدانی زمانی که دشمن اصلی از صحنه خارج شود، تعدیل در عملیات‌‌های نظامی و در ادامه سیاستگذاری‌‌های کلان این گروه‌ها را به همراه دارد. با این وجود نباید غافل شد که گروه‌های مقاومت عراقی بخشی از محور مقاومت تحت رهبری ایران بوده و هستند. این کارشناس مسائل عراق اظهار کرد: ضروری به نظر می‌رسد که تهران مدیریت هوشمند نیروهای مقاومت را در عراق بعد از خروج نیروهای ائتلاف در دستور کار قرار بدهد.مدیریت هوشمند به این معناست که باید از یکسو ارتباط معنوی و سیاسی با این گروه‌ها حفظ شود.از سوی دیگر، رفتار این گروه‌ها باید به گونه‌‌ای مدیریت شود که به مناسبات ایران و عراق از یک طرف و مناسبات ایران با غرب و کشورهای همسایه از سوی دیگر لطمه وارد نشود.
