رویای سودآوری هواپیمایی «عمان ایر»
به دنبال این مشکلات و افزایش روزافزون زیان انباشتشده، شرکت عمان ایر تحت فشار قرار گرفته تا راهکارهایی برای کاهش هزینهها، بهبود کیفیت خدمات و افزایش کارآیی مالی اتخاذ کند. این اقدامات شامل اصلاحات در ساختار هزینهها، بهبود کیفیت خدمات مسافری و افزایش بهرهوری از ناوگان هوایی میشود. در همین چارچوب، شرکت هواپیمایی عمان ایر با اجرای طرح تحول چهارساله به دنبال دستیابی به سودآوری عملیاتی تا سال ۲۰۲۶ است، هدفی که برای این شرکت در ۱۰ سال اخیر دستنیافتنی بوده است و نهتنها این شرکت در سالهای اخیر زیانده بود، بلکه زیان انباشت آن موجب شده است تا روند دستیابی به سودآوری روندی سختتر و طولانیتر باشد.
مهندس سعید بن حمود المعولی، وزیر حملونقل، ارتباطات و فناوری اطلاعات سلطنت عمان که ریاست هیاتمدیره شرکت عمان ایر را نیز بر عهده دارد، در این خصوص اظهار کرد: این شرکت امیدوار است با ادامه اجرای طرح تحول و دستیابی به ثبات مالی، از شرکت هواپیمایی تحت حمایت دولت به بنگاه تجاری خودکفا و سودآور تبدیل شود. المعولی در پیامی که در گزارش سالانه این شرکت هواپیمایی منتشر شد، گفت: با در نظر گرفتن هدف اصلی که همانا دستیابی به سودآوری مالی است، طرح تحول چهارساله عمان ایر راهاندازی شد، طرحی که به اصلاح چهار ستون اصلی این شرکت میپردازد: ثبات مالی، جنبههای تجاری، سرمایه انسانی و حاکمیت شرکتی.
شرکت هواپیمایی عمان ایر که تاکنون به صورت دولتی اداره شده است، از معدود شرکتهای هواپیمایی ضررده در جهان به شمار میآید و مقامات عمانی بهویژه وزیر حملونقل، ارتباطات و فناوری اطلاعات بارها از ماهیت ضررده این شرکت ابراز تاسف کرده است. شرکت هواپیمایی عمان ایر در سال ۲۰۲۳ زیان تقریبا نیم میلیارد دلاری (۴۸۲ میلیون و ۵۰۰هزار دلاری) را به ثبت رساند که ناشی از عدمتطابق بین درآمدها و هزینههای ناوگان هواپیماییاش بوده که در سالهای اخیر این موضوع تقریبا به صورت سالانه تکرار شده است.
وزیر حملونقل، ارتباطات و فناوری اطلاعات سلطنت عمان در این خصوص گفته است این موضوع از سال ۲۰۱۱ تاکنون ضرر و زیان انباشت ۵ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری برای این شرکت هواپیمایی به دنبال داشته است؛ با وجود اقدامات سالهای گذشته در جهت سودآوری این شرکت هواپیمایی و دستیابی به موفقیتهایی اندک، هنوز هم اثرات فاجعهبار دوران همهگیری کووید-۱۱ بر عملکرد این شرکت سایه افکنده است. المعولی در خصوص اقدامات صورتگرفته جهت حمایت مالی از این شرکت هواپیمایی گفت هدررفت پول از جانب این شرکت در سال ۲۰۲۳ نیز ادامه داشته است؛ با وجود تزریق ۱۵۶ میلیون دلاری از جانب دولت و دریافت وام یک میلیارد دلاری این شرکت در سالهای اخیر، هنوز هم وضعیت این شرکت نابسامان است.
مجموع بدهی این شرکت هواپیمایی در پایان سال ۲۰۲۳ به ۴ میلیارد و ۱۶۰ میلیون دلار رسیده است؛ این در حالی است که مجموع بدهی این شرکت در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به ترتیب ۲ میلیارد و ۲ میلیارد و ۳۵۰ میلیون دلار بوده است. در واقع ارزش اموال و داراییهای شرکت هواپیمایی عمان ایر از سال ۲۰۱۹ تاکنون تقریبا نصف شده است و دورنمای فعالیت این شرکت با روند پیشین منفی است. اما از سوی دیگر طرح تحول این شرکت طی برنامه چهارساله توسعه از سال ۲۰۲۴ آغاز شده است که شامل اقداماتی چون تغییر مسیرهای پروازی، حذف مسیرهای ضررده و... است و پیشبینی میشود زیان انباشت این شرکت در سالهای آتی به صفر برسد. برای دستیابی به پایداری مالی، کل تجارت باید اندازه مناسبی داشته باشد و انتظار میرود عمان ایر هواپیماهای مازاد خود را به تدریج حذف کند.
در راستای کاهش اندازه شبکه و ناوگان، مدیریت ملزم به سادهسازی و بهینهسازی هزینههای غیرمستقیم خواهد بود تا به ثبات مالی دست یافته و از دستیابی به رشد در آینده اطمینان حاصل کند. کان کورفیاتیس، مدیرعامل جدید عمان ایر معتقد است این شرکت هواپیمایی پس از رسیدن به ثبات مالی، باید به دنبال بازارهایی راهبردی مانند چین و کشورهای آفریقایی باشد. وی همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر تصمیمی برای برقراری پرواز به دو بازار مهم آمریکا و استرالیا ندارد، اظهار کرد در کوتاهمدت هیچگونه اقدامی جهت خرید هواپیمای جدید صورت نخواهد گرفت.
عمان ایر به عنوان یکی از ستونهای مهم صنعت گردشگری سلطنت عمان متعهد شده است که نقش خود را ایفا کند تا وزارت میراث و گردشگری بتواند از ۳ میلیون و ۲۰۰هزار گردشگر در سال ۲۰۱۹ به هدف خود برای جذب ۱۱ میلیون گردشگر سالانه بر اساس طرح چشمانداز توسعه ۲۰۴۰ دست یابد. شایان ذکر است که در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴ میلیون گردشگر از عمان بازدید کردند و انتظار میرود تعداد گردشگران ورودی به این کشور در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۵ میلیون نفر برسد. بر اساس اعلام وزارت میراث و گردشگری، درآمدهای دولت از صنعت گردشگری در سال ۲۰۱۹ رقم ۳ میلیارد و ۱۲۰ میلیون دلار بوده است و این وزارتخانه امیدوار است با اصلاح روند عملکرد مهمترین شرکت هواپیمایی سلطنت عمان، میزان درآمدها از صنعت گردشگری تا سال ۲۰۴۰ به بیش از ۲۵ میلیارد دلار برسد.