تروئیکا پیشنویس یک قطعنامه ضد ایرانی را به اعضای شورای حکام ارائه کرد
صف‌آرایی آمریکا و اروپا در وین
این پیشنویس بر تحقیق در مورد دو سایت هستهای اعلام نشده قبلی در ایران تمرکز دارد و این احتمال را مطرح می‌‌‌‌‌‌کند که رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ممکن است «گزارش جامع‌تری» در مورد فعالیت‌‌‌‌‌‌های هستهای تهران نسبت به گزارش‌‌‌‌‌‌های فصلی معمول خود ارائه کند. البته یک منبع دیپلماتیک آگاه گفت، تروئیکای اروپا احتمالا درخواست ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد برای عدم‌پایبندی به این موضوع را مطرح نخواهند کرد. این منبع به آرگوس مدیا(رسانه‌‌‌‌‌‌ای در خصوص انرژی و بازار) گفت: «این پیشنویس مبتنی بر سه قطعنامه قبلی علیه ایران است؛ اما از یک گام بسیار مهم یعنی ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان وضعیت عدم‌انطباق که مستلزم مداخله است، اجتناب خواهد کرد.»
رویترز در ۲۴ ماه مه گزارش داد که ایالات‌متحده و شرکای اروپایی آن، موسوم به تروئیکای اروپایی، در مورد اینکه آیا باید با ایران مقابله کنند یا خیر، اختلاف‌‌‌‌‌‌نظر دارند؛ زیرا آمریکا معتقد است که صدور چنین قطعنامه‌‌‌‌‌‌ای پیش از انتخابات نوامبر در ایالات متحده آمریکا می‌تواند خطر تشدید تنش در منطقه را به همراه داشته باشد. یک مقام ارشد اروپایی گفت: «ما آمریکایی‌‌‌‌‌‌ها را تحت فشار قرار می‌‌‌‌‌‌دهیم، اما آنها همچنان بر این باور هستند که نباید کاری برای تشدید تنش با ایران انجام داد.» این مقام اروپایی گفت: «این تلاش‌‌‌‌‌‌ها تاکنون هیچ نتیجه‌‌‌‌‌‌ای نداشته و ما معتقدیم که اکنون زمان نشان دادن قاطعیت است.»
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ژوئن ۲۰۲۰، در واکنش به آنچه همکاری ناکافی ایران در مورد مسائل باقی‌‌‌‌‌‌مانده مربوط به تعهدات قانونی این کشور بر اساس توافق‌نامه پادمان‌‌‌‌‌‌های معاهده منع گسترش سلاح‌‌‌‌‌‌های هستهای (NPT) خواند، سه قطعنامه علیه ایران تصویب کرده است. ۱۸ ماه از صدور آخرین قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران می‌‌‌‌‌‌گذرد؛ شورا در آن قطعنامه از ایران خواسته بود تا به‌‌‌‌‌‌طور فوری در خصوص تحقیقاتی که چند سال است از سوی آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت شده در سه سایت اعلام نشده برقرار است، همکاری کند.
ایران به دو قطعنامه قبلی آژانس در ژوئن و نوامبر ۲۰۲۲ با حذف بیش از ۲۰ دوربین نظارتی آژانس در تاسیسات هستهای خود و آغاز تولید اورانیوم ۶۰ درصدی غنی شده در سایت هستهای فردو پاسخ داد. رویترز نوشت: در حالی که تعداد سایت‌‌‌‌‌‌های مورد بحث به دو مورد کاهش یافته است، ایران هنوز در مورد ردپای آن توضیحی نداده است. تعداد مشکلات دیگر در ایران نیز افزایش یافته است، از جمله اینکه تهران بسیاری از کارشناسان ارشد غنی‌‌‌‌‌‌سازی اورانیوم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از حضور در تیم بازرسی منع کرده است. سه دیپلمات گفتند که تروئیکای اروپا پیشنویس قطعنامه را با ۳۵ کشور عضو شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اشتراک گذاشته است. دیپلمات‌‌‌‌‌‌ها گفتند که این قطعنامه بر تحقیقات متمرکز است و به امکان درخواست از رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای ارائه «گزارش جامع» درباره فعالیت‌‌‌‌‌‌های هستهای ایران گسترده‌‌‌‌‌‌تر از فعالیت‌‌‌‌‌‌های فصلی معمولش اشاره دارد.البته تهدیدی برای ارجاع موضوع به شورای امنیت سازمان ملل نیست.
کشورهای اروپایی هنوز به طور رسمی این قطعنامه را ارسال نکرده‌‌‌‌‌‌اند؛ اما ممکن است در اوایل این هفته اقدام کنند. دو گزارش محرمانه رافائل گروسی در روز دوشنبه نشان داد که ایران با سرعت ثابتی در حال غنی‌‌‌‌‌‌سازی اورانیوم تا نزدیک شدن به درجه تسلیحاتی است. این در حالی است که اقدام تازه‌‌‌‌‌‌ای برای بهبود همکاری ایران با گروسی رخ نداده است.
نگرانی‌‌‌‌‌‌ها در مورد برنامه صلح‌‌‌‌‌‌آمیز هستهای ایران مدتی است افزایش یافته است. بعد از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور سابق آمریکا از توافق هستهای برجام و بازگرداندن تحریم‌‌‌‌‌‌هایی که لغو شده بود، ایران نیز تعهداتی را که در راستای کاهش فعالیت‌‌‌‌‌‌های هسته‌‌‌‌‌‌ای‌اش قبول کرده بود، کنار گذاشت. به گزارش رویترز، این کشور ۳سال است که اورانیوم را با خلوص ۶۰ درصد، غنی‌‌‌‌‌‌سازی می‌‌‌‌‌‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش‌تر اعلام کرده بود که این مواد غنی‌‌‌‌‌‌شده در صورت پالایش بیشتر، برای ساخت سه بمب هستهای کافی است. قدرت‌‌‌‌‌‌های غربی مدعی هستند که این سطح از غنی‌‌‌‌‌‌سازی اورانیوم برای اهداف غیرنظامی دنبال نمی‌شود و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز اعلام کرده که هیچ کشور دیگری در صورتی که به دنبال ساخت سلاح نبوده، در این حد غنی‌‌‌‌‌‌سازی اورانیوم انجام نداده است.اما مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده‌‌‌‌‌‌اند که برنامه هستهای این کشور کاملا صلح‌‌‌‌‌‌آمیز است و به دنبال ساخت بمب نیستند.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی در آخرین گزارش خود درباره برنامه هستهای ایران که پیش از نشست پیشروی شورای حکام منتشر کرد، مدعی شد که ایران اکنون ۱۴۲.۱کیلوگرم اورانیوم غنی شده بیش از ۶۰درصد دارد که ۲۰.۶کیلوگرم از زمان انتشار گزارش قبلی افزایش یافته است. به نوشته آسوشیتدپرس، مجموع ذخیره اورانیوم غنی شده ایران ۶۲۰۱.۳کیلوگرم است که نشان‌دهنده ۶۷۵.۸کیلوگرم افزایش از زمان انتشار گزارش قبلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
همچنین به گزارش رویترز، ذخایر اورانیوم با غنای ۲۰درصد ایران با افزایشی ۳۹.۱کیلوگرمی به ۷۵۱.۳کیلوگرم رسیده است. مطابق این گزارش ایران از ذخایر اورانیوم غنی شده تا ۵درصد خود کاسته است و آن را به ۲۳۷۶.۹کیلوگرم رسانده که کاهش ۱۹.۹کیلوگرمی را نشان می‌دهد. گروسی در این گزارش مدعی شده که از سال گذشته هیچ پیشرفتی در راستای اجرای «بیانیه مشترک» ایران و آژانس چهارم مارس ۲۰۲۳ حاصل نشده است.
با این حال، ایالات متحده نمی‌‌‌‌‌‌خواهد در نشست‌‌‌‌‌‌های پیشروی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دنبال صدور قطعنامه دیگری علیه ایران باشد. قبل از آخرین نشست در ماه مارس، قدرت‌‌‌‌‌‌های اروپایی با واشنگتن در مورد اینکه آیا قبل از عقب‌نشینی به دنبال راه‌حلی باشند یا خیر، اختلاف نظر داشتند.
دیدار سفرای ایران و روسیه
همزمان با انتشار گزارش‌‌‌‌‌‌ها درباره تلاش سه کشور اروپایی برای ارائه قطعنامه به شورای حکام، خبرگزاری «ایرنا» از دیدار روز چهارشنبه سفیران ایران و روسیه در وین و در آستانه برگزاری نشست شورای حکام خبر داد. میخائیل اولیانوف، سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) از دیدارش با محسن نذیری اصل نماینده دائم ایران (در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) و گفت‌وگو در خصوص نشست آتی شورای حکام خبر داد. نشست آتی شورای حکام آژانس طبق برنامه اعلام شده از دوشنبه این هفته در ساختمان «مرکز بین‌المللی وین» آغاز می‌شود.
