اصلاحطلبان میآیند؟
جبهه اصلاحات عصر روز یکشنبه با دستور کار بررسی نحوه حضور در انتخابات ریاستجمهوری تشکیل جلسه داد. قرار است این جلسه عصر امروز نیز ادامه پیدا کند و احتمالا این تشکل سیاسی تا هفته آینده در ارتباط با انتخابات تصمیمگیری خواهد کرد.بر اساس شنیدههای «دنیایاقتصاد» تاکنون اعضای جبهه اصلاحات وارد بحث مصادیق نشدهاند و در حال بحث و مذاکره درباره چگونگی حضور خود در انتخابات هستند. در حال حاضر دو نگاه در مقابل یکدیگر صفآرایی کردهاند. نگاه اول بر این مساله پای میفشارد که اصلاحطلبان تنها با تایید نامزد اختصاصی و با پرچم اصلاحات وارد فرآیند انتخابات خواهند شد.
این دیدگاه را حزب اتحاد ملت و گروههای اقماریاش یعنی مجمع ایثارگران، انجمن اسلامی مدرسین، مجمع اسلامی فرهنگیان، تشکل زنان اصلاحطلب و انجمن اسلامی پزشکان نمایندگی میکنند.دیدگاه دیگر با تاکید بر اینکه هر جریان سیاسی نمیتواند نسبت به فرصت انتخابات بی تفاوت باشد، بر حضور در انتخابات به هر شکل ممکن تاکید میکند. استدلال این گروه این است که اگر اصلاحطلبان نتوانند با نامزد اختصاصی وارد گردونه انتخابات شوند، باید از نامزدی حمایت کنند که توان تغییر شرایط کشور و باز کردن فضای سیاسی را داشته باشد. اگر چنین نامزدی در میان تایید صلاحیتشدهها باشد، باید فرصت را مغتنم شمرد و در انتخابات با پرچم اصلاحطلبی شرکت کرد. بنابراین با توجه به احتمال رد صلاحیت نامزدهای اصلاحطلب در شورای نگهبان، خروجی این دیدگاه بر حمایت از نامزدی خارج از دایره اصلاحطلبان تاکید میکند. این دیدگاه را نیز احزابی چون اعتماد ملی، کارگزاران، ندای ایرانیان، خانه کارگر و حزب اسلامی کار نمایندگی میکنند.
گفته میشود در شرایط فعلی دیدگاه اول طرفداران بیشتری در جبهه اصلاحات دارد؛ ولی این مساله با توجه به شرایط کشور طی هفتههای آتی میتواند تغییر کند. بهزاد نبوی نیز که مجددا در جلسات جبهه حضور پیدا میکند، از طرفداران دیدگاه دوم است و سمپاتهای آن نظیر حزب توسعه ملی ایران اسلامی (حزب جایگزین مجاهدین انقلاب) از او و دیدگاهش حمایت میکنند.به گزارش دنیایاقتصاد در این میان نقش دو جریان بیرون از جبهه اصلاحات نیز در تصمیمگیری اصلاحطلبان تا حدی تاثیرگذار است؛ مصطفی تاجزاده و چهرههای نزدیک به میرحسین موسوی. گفته میشود اخیرا تاجزاده طی پیامی از زندان خطاب به اصلاحطلبان بر این مساله تاکید کرده است که جبهه نباید برای انتخابات نامزد بدهد و در دام شرکت در انتخابات بیفتد. برخی نزدیکان میرحسین موسوی نیز ظاهرا تاکید میکنند که در صورت گشایش در فضای سیاسی کشور و بهوجود آمدن امکانی برای تحول باید از فرصت انتخابات برای معرفی نامزد اختصاصی اصلاحات استفاده کرد.
به نظر میرسد دیدگاه نزدیکان نخستوزیر سابق نیز به دیدگاه اول در جبهه اصلاحات نزدیکتر باشد.با همه این کشوقوسهای سیاسی ظرف روزهای اخیر منابع مطلع تاکید میکنند که در تصمیم نهایی جبهه اصلاحات در نهایت یک فرد حرف آخر را خواهد زد و آن کسی نیست جز سیدمحمد خاتمی. گفته میشود ممکن است موضع او نسبت به انتخابات مجلس متفاوت باشد؛ چون قوه مجریه نسبت به مجلس نقش بسیار بیشتری در شرایط کشور دارد. با این حال نظر خاتمی لزوما تحت تاثیر خروجی جبهه اصلاحات نیست، بلکه او در این باره با حلقه جماران به گفتوگو و شور نهایی خواهد پرداخت. این حلقه شامل آن دسته از اعضای بیت امام و مجمع روحانیون مبارز میشود که در محله جماران سکونت دارند. بنابراین نظر سیدحسن خمینی و اطرافیانش و همچنین موسویخوئینیها و دیگر اعضای مجمع روحانیون در تصمیم نهایی سیدمحمد خاتمی نقش مهمی ایفا خواهد کرد.
با این حال بسیار بعید است این تصمیم تا قبل از ۱۴خرداد (مصادف با سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) و آخرین روز ثبتنام انتخابات ریاستجمهوری) عملیاتی شود. در این روز خاتمی و اصلاحطلبان به رصد تحولات سیاسی در کشور و نحوه تعامل حکومت با امر انتخابات خواهند پرداخت و همین مساله معادله آخر را تعیین میکند.جلسات جبهه اصلاحات برای نحوه شرکت در انتخابات در حالی برگزار میشود که طی روزهای گذشته اسامی مختلفی از سوی اصلاحطلبان برای شرکت در انتخابات مطرح شده است؛ اما این اسامی را میتوان بر این اساس تقسیم کرد: دسته اول نامهایی است که صرفا مطرح میشود تا خود را بهعنوان رجل سیاسی معرفی کنند؛ این دسته حتما در انتخابات شرکت نخواهند کرد. دسته دوم تمایل دارند با مطرح کردن نام خود چراغ سبزی از محمد خاتمی بگیرند؛ افرادی نظیر عارف و جهانگیری در این دسته قرار میگیرند.
گفته میشود جهانگیری پیش از سانحه هوایی در آذربایجان همه مقدمات را برای شرکت در انتخابات سال آینده فراهم کرده بود و به همین دلیل از هر لحاظ برای شرکت در انتخابات ۸تیر آماده است. اما دسته سوم با علم به اینکه نظام اجازه حضور اصلاحطلبان شاخص را در انتخابات نمیدهد، امیدوارند که در چنین شرایطی بهعنوان گزینه اصلاحطلبان مطرح شوند؛ در این دسته افرادی چون پزشکیان و محمد صدر قرار میگیرد. گفته میشود محمد صدر در انتخابات۱۴۰۰ و در جلسات ارائه برنامهها در جبهه اصلاحات نسبت به پزشکیان، محسن هاشمی و عباس آخوندی طبق انتظارات ظاهر نشد و به همین دلیل خیلی زود از گردونه انتخابهای جبهه خارج شد.با این حال باید منتظر روزها و هفتههای آتی بود تا بهطور دقیقتر استراتژی انتخاباتی اصلاحطلبان را مورد بررسی قرار داد.