در نشست نظامی آمریکا و عرب‌ها در ریاض چه گذشت؟
سامانه یکپارچه دفاع موشکی یک گام به پیش
این اقدام هفته‌‌‌ها پس از آن صورت می‌گیرد که اسرائیل، ایالات متحده و سایر کشورها اکثر ۳۰۰ موشک و پهپاد شلیک شده توسط ایران به سمت اسرائیل را در ۱۳ آوریل رهگیری کردند، آنچه این مقام رسمی آن را «اثبات مفهوم سامانه یکپارچه دفاع موشکی» خواند. هیچ یک از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به طور مستقیم در عملیات دفاعی شرکت نکردند، اما این مقام اخیرا و پیش از صحبت‌‌‌های روز چهارشنبه‌‌‌اش به شرط ناشناس ماندن نامش به خبرنگاران گفته بود این حادثه «در نهایت در ایجاد همکاری عمیق‌‌‌تر بین شرکای ما موفقیت‌‌‌آمیز بود».هدف نهایی مذاکرات جدید این بود که اطمینان حاصل شود که کشورها به اندازه کافی اطلاعات را به اشتراک می‌‌‌گذارند تا بتوانند از یک «نمای هوایی مشترک» استفاده کنند و با یکدیگر به بررسی باقی راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای مقابله با کارآیی قابلیت‌‌‌های موشکی و پهپادی ایران بپردازند. این مقام دفاعی گفت: «پیام اساسی ما در حین ورود به این گفت‌وگوها این است که وقتی با هم عمل کنیم قوی‌‌‌تر می‌‌‌شویم؛ این گفت‌وگوها واقعا مهم‌تر از همیشه هستند.»
تاکنون برخی از کشورهای خاورمیانه، از جمله شش کشور شورای همکاری خلیج فارس (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، عمان، بحرین و کویت) همکاری دفاع هوایی و تبادل اطلاعات بهتر را بررسی کرده‌‌‌اند، از جمله صحبت در سال ۲۰۲۲ در مورد اتحاد مشابه ناتو برای خاورمیانه، که به نظر می‌‌‌رسید پیشرفت عمومی کمی داشته باشد و اعلامیه اسرائیل در همان سال مبنی بر ایجاد شبکه دفاع هوایی منطقه‌‌‌ای، هر چند جزئیات کمی در مورد آن ترتیبات وجود داشت.تام کاراکو، کارشناس دفاع موشکی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، به بریکینگ دیفنس گفت: «میل به همکاری، اشتراک‌‌‌گذاری داده‌‌‌ها و ایجاد یک چشم‌انداز هوایی مشترک در میان چند کشور شورای همکاری خلیج فارس مدت‌‌‌هاست موضوع بحث بوده، اما رقابت‌‌‌های سیاسی منطقه‌‌‌ای بارها و بارها مانع شده است.»
وی افزود: «اگر تجارب [گذشته] درس کافی برای تغییر روندها نبوده باشد، معلوم نیست چه خواهد شد.»ایالات متحده و شورای همکاری خلیج فارس قبلا گروه‌‌‌های کاری داشته‌‌‌اند، از جمله در سال گذشته، اما این مقام آمریکایی مدعی شد که «رفتار ایران، فوریت و انرژی تازه‌‌‌ای برای تشکیل این کارگروه و ایجاد چارچوب عناصر سامانه یکپارچه دفاع موشکی داده است. کشورهای خاورمیانه نیز با احتیاط حملات حوثی‌‌‌ها در یمن به کشتیرانی و تبادل موشک توسط اسرائیل و حزب‌‌‌الله در جنوب لبنان را تماشا کرده‌‌‌اند.» این مقام ادامه داد: «بنابراین اگر چیزی باشد، این پیشرفت‌‌‌ها باعث شده که همه شرکای ما به سمت جلو متمایل شوند و علاقه بیشتری به تعامل با ما داشته باشند، با یکدیگر تعامل داشته باشند تا ببینند که چگونه دانش و منابع، آموزش‌‌‌ها و آگاهی در حوزه مربوطه خود را با هم ترکیب می‌‌‌کنیم. اطمینان حاصل شود که همه توانایی بیشتری برای دفاع در برابر آن [تهدید] دارند.»
تمرکز بر هشدار اولیه
به گفته این مقام، یکی از تمرکزهای گروه‌‌‌های کاری «در مورد ارتقای سیستم‌های هشدار اولیه خواهد بود». این مقام مسوول گفت: «بدیهی است که هر چه یک کشور یا یک نیروی دفاعی زمان بیشتری برای رسیدگی به یک حمله داشته باشد، زمان بیشتری برای دفاع در برابر آن دارد و حتی در صورت وقوع می‌تواند کارآیی آن را کاهش دهد.» او گفت که هشدار اولیه «راز موفقیت» در مقابله با حمله ۱۳ آوریل بود. (ایران گفت که چند روز قبل از حمله به برخی کشورها هشدار اولیه خود را ارائه کرده است، اگرچه آمریکا در میان آنها نبود.) این مقام ادامه داد: «ما واقعا می‌توانیم استراتژی کاملی از چگونگی مقابله با تهدیدهای مختلف و اینکه توسط چه کسی، در چه مکانی و چه محیط‌‌‌هایی ایجاد شده، برنامه‌‌‌ریزی کنیم. این کلید موفقیت این تلاش بود و این بحث بسیار مهمی خواهد بود.» این مقام گفت که ایالات متحده ارزیابی‌‌‌هایی را برای تهدیدهایی انجام داده که «حریم هوایی مستقل» شورای همکاری خلیج فارس را نقض می‌کند.
به گفته این مقام، زمانی که صحبت از تهدیدهای دریایی به میان می‌‌‌آید، ایالات متحده و شورای همکاری خلیج فارس «احساس خود را از تهدیدهای دریایی به اشتراک خواهند گذاشت و ما در مورد تلاش‌‌‌های چندجانبه برای تقویت اشتراک اطلاعات، مقابله با اشاعه و راه‌‌‌های افزایش اثربخشی ترکیبی و ممنوعیت‌‌‌ها و فناوری‌‌‌ها برای افزایش آگاهی حوزه دریایی بحث خواهیم کرد».سیتکی اگلی، کارشناس دفاعی و استاد دانشگاه اقتصاد ازمیر، به بریکینگ دیفنس گفت که اشتراک‌‌‌گذاری سریع داده‌‌‌ها برای خنثی کردن هرگونه حمله آینده در خلیج فارس بسیار مهم است.
او گفت: «اگر در مورد موشک‌‌‌های دوربردتر یا مناطق بزرگ‌تر برای محافظت صحبت می‌‌‌کنید، قطعا به چنین تبادل اطلاعاتی نیاز دارید.» این مقام تاکید کرد: «بسیاری از ماموریت‌‌‌های هشدار اولیه از طریق ماهواره‌‌‌ها انجام می‌شود که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس باید برای انجام آن به آمریکا تکیه کنند تا این اطلاعات به رادارهای زمینی و در نهایت رهگیرهای مناسب منتقل شود.»اگلی گفت، اگر ایران تلاش کند تا دفاع هوایی را از طریق حملات موشکی انبوه مختل کند، همکاری لازم خواهد بود. او گفت: «ایرانی‌‌‌ها برای غلبه بر دفاع، سعی می‌کنند حملات انبوه انجام دهند؛ یعنی تا آنجا که ممکن است موشک‌‌‌ها و پهپادها و موشک‌‌‌های کروز را همزمان از جهات مختلف بفرستند و این دقیقا همان کاری است که در حمله اخیر انجام دادند.» این مقام خاطرنشان کرد که در حمله ۱۳ آوریل، پدافند هوایی ثابت کرد که مقاوم است.با این حال، او مدعی شد که از نظر تعداد، ایران «دست برتر» را دارد زیرا آنها موشک‌‌‌های بیشتری نسبت به ایالات متحده و شورای همکاری خلیج فارس دارند که رهگیرهای گران‌قیمتی دارند.
از نظر این مقام آمریکایی، این دور از کارگروه‌‌‌ها با توجه به آنچه تهران نشان داده می‌تواند در حمله انجام دهد، گامی در مسیر درست است. این مقام گفت، حمله ۱۳ آوریل نشان واضحی بر ارزش دفاع هوایی و موشکی یکپارچه و اهمیت حیاتی آن برای ثبات منطقه بود. این حمله به جهان این فرصت را داد تا ببیند مشارکت با ایالات متحده چگونه می‌تواند باشد و این واقعا نشان می‌دهد که وقتی با هم برای شکست دادن تهدیدهای امنیتی منطقه‌‌‌ای کار می‌‌‌کنیم در مجموع چه توانایی‌‌‌هایی داریم.
