پنتاگون روز شنبه ادعا کرد که یک پهپاد پرتاب شده از ایران به یک نفتکش مواد شیمیایی در اقیانوس هند اصابت کرد که نشان‌دهنده افزایش خطر برای کشتیرانی پس از شروع حمله ارتش یمن به کشتی‌‌‌ها در دریای سرخ است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی به کشورهای عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که بازرسان آژانس در ۱۹ و ۲۴ دسامبر افزایش تولید اورانیوم بسیار غنی‌‌‌شده در هر دو تاسیسات اصلی هسته‌‌‌ای ایران را تایید کرده‌‌‌اند. آژانس اعلام کرد که تهران این روند را از ۲۲ نوامبر آغاز کرده است. این افزایش تولید، اورانیوم با خلوص ۶۰‌درصد ایران را به ۹ کیلوگرم در ماه و در ابتدای سال رساند. ایران تنها کشوری در جهان است که به عنوان یک قدرت هسته‌‌‌ای اعلام‌‌‌شده در حال حاضر اورانیوم ۶۰ درصدی غنی‌‌‌شده تولید می‌کند که می‌تواند ظرف چند روز به مواد با درجه سلاح تبدیل شود. مقامات آمریکایی گفته‌‌‌اند که کمتر از دو هفته طول می‌‌‌کشد تا ایران مواد ۶۰ درصدی کافی را به شکلی تبدیل کند که در یک سلاح هسته‌‌‌ای مورد استفاده قرار گیرد.

کارشناسان می‌‌‌گویند ایران در حال حاضر دارای ذخایر کافی اورانیوم غنی شده برای ساخت سه سلاح است. ایران می‌گوید برنامه هسته‌ای‌اش صرفا برای استفاده غیرنظامی صلح‌آمیز است. مقامات آمریکایی در ماه‌‌‌های اخیر گفته‌‌‌اند که هیچ مدرکی ندارند که تهران در حال حاضر روی تکمیل توانایی‌‌‌اش برای ساخت سلاح هسته‌‌‌ای کار می‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در این گزارش محرمانه به اعضای خود بیان کرده که ایران زنجیره سانتریفیوژهای خود را دوباره متصل کرده است، به نوعی که به آن اجازه می‌دهد تولید اورانیوم در سطح تسلیحاتی را سریع‌‌‌تر انجام دهد. آژانس در ژانویه مدعی‌شد که تهران قبلا مقدار کمی اورانیوم با غنای بالای ۸۳‌درصد تولید کرده است که سطحی کمتر از درجه تسلیحات است.

مقامات آمریکایی و اروپایی هشدار داده‌‌‌اند که اگر ایران مواد در سطح تسلیحاتی تولید کند، جرقه بحرانی را می‌‌‌زند که می‌تواند باعث تشدید شدید فشار اقتصادی و دیپلماتیک بر تهران شود. اسرائیل هشدار داده است که اگر تهران تولید اورانیوم غنی‌شده تا ۹۰‌درصد را آغاز کند، ممکن است اقدام نظامی علیه ایران انجام دهد. پس از مذاکرات غیرمستقیم در عمان در بهار امسال میان ایران و آمریکا، ‌‌‌ تهران و واشنگتن اقداماتی انجام دادند که کاخ سفید را امیدوار کرده بود تنش‌‌‌ها را کاهش دهد و از ایجاد بحران در آستانه انتخابات آمریکا در نوامبر جلوگیری شود. مقامات آمریکایی چند گام را ترسیم کردند که امیدوار بودند ایران انجام دهد. این گام‌ها شامل مبادله زندانیان در ماه سپتامبر، توقف اقدامات توسط گروه‌های تحت حمایت ایران به نیروهای ایالات متحده در منطقه و محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران، به‌ویژه کاهش شدید یا توقف تولید اورانیوم بسیار غنی‌شده توسط تهران بود. ایران در ژوئن شروع به کاهش گازدهی کرد.

در ازای آن، ایالات متحده آماده بود تا به ایران دسترسی به میلیاردها دلاری که تحت تحریم‌‌‌های ایالات متحده به دام افتاده بود، بدهد. واشنگتن همچنین سیگنال‌‌‌هایی ارسال کرد که اجرای تحریم‌‌‌های نفتی خود علیه ایران را تشدید نخواهد کرد و آماده از‌سرگیری مذاکرات درباره برنامه هسته‌‌‌ای تهران است. قرار بود مذاکرات غیرمستقیم بیشتری در اواسط اکتبر در عمان انجام شود، اما ایالات متحده پس از ۷ اکتبر و حمله نیروهای حماس به اسرائیل آن را لغو کرد. هیات ایالات متحده در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پاسخ فوری به درخواست برای اظهارنظر در این باره نداده است. تسریع برنامه هسته‌‌‌ای ایران نقطه عطف بالقوه دیگری را بین تهران و واشنگتن در زمان تشدید بی‌ثباتی در سراسر منطقه بر سر درگیری اسرائیل در غزه، می‌‌‌افزاید.

تقریبا هر روز حملاتی از سوی نیروهای محور مقاومت در عراق و سوریه علیه نیروهای آمریکایی صورت گرفته است. روز دوشنبه، ایالات متحده اعلام کرد که سه قرارگاه پهپادی مورد استفاده گروه کتائب حزب‌‌‌الله در عراق را در پاسخ به مجموعه‌‌‌ای از حملات این گروه‌‌‌ها به مواضع آمریکا در عراق و سوریه، از جمله حمله روز دوشنبه در شمال عراق، مورد حمله قرار داده است. سه سرباز آمریکایی زخمی شدند که حال یکی از آنها وخیم است. ایالات متحده دو گروه تهاجمی ناو هواپیمابر را به شرق مدیترانه و یک زیردریایی هسته‌‌‌ای برای تقویت بازدارندگی در برابر حزب‌‌‌الله به منظور جلوگیری از درگیری بین اسرائیل و لبنان به منطقه فرستاده است. همچنین آمریکا اخیرا، یک ائتلاف ویژه دریایی در دریای سرخ برای مقابله با حملات گسترده علیه کشتی‌‌‌های تجاری ارتش یمن ایجاد کرده است. در این بین هنوز همکاری‌‌‌های دفاعی و امنیتی ایران و روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین ادامه دارد.

مقامات آمریکایی می‌‌‌گویند که گستردگی تحرکات مرتبط با ایران در منطقه و فراتر از آن، منجر به اختلاف‌‌‌نظر و بحث‌‌‌های شدید در دولت بایدن در مورد چگونگی نزدیک شدن به تهران در ماه‌‌‌های آینده در صورت پایان یافتن درگیری غزه شده است. در حالی که بخش‌‌‌هایی از دولت همچنان طرفدار یافتن راه‌‌‌حل‌‌‌های دیپلماتیک برای کاهش دامنه تنش‌‌‌ها هستند، مقامات می‌‌‌گویند که صداهای بلندتری نسبت به گذشته شنیده می‌شود که تاکید می‌کنند وسعت قابلیت‌‌‌های نیروهای مقاومت در منطقه به سطح بی‌‌‌سابقه‌‌‌ای رسیده است و باید با آن مقابله شود.

اخبار مرتبط