تاریخ شفاهی (۳۰۴)

اخراج نخستین آمریکایی از مس سرچشمه

رضا نيازمند : در آن موقع رضا امین، رئیس دانشگاه آریامهر (شریف بعدی) بود و ساواک ۱۱نفر از دانشجویان دانشگاه را گرفته بود و زندانی بودند. رضا امین نزد شاه می‌رود و می‌گوید که باید تمام دانشجویان بلافاصله آزاد شوند و الا استعفا می‌دهد. شاه تسلیم می‌شود و دانشجویان همان روز آزاد می‌شوند. بعد شاه از مدیرعامل آنا‌کاندا پرسید که هواپیما به آمریکا نمی‌رود شما چگونه می‌خواهید بروید. مدیرعامل گفت هواپیمای شخصی داریم. شاه بلافاصله گفت هواپیمای شما از چه نوع است و یک ساعت شاه درباره انواع هواپیما اظهار اطلاع کرد به‌طوری که وقتی کار تمام شد و ما از اتاق خارج شدیم به من گفت شاه شما یکی از برجسته‌ترین کارشناسان هواپیمایی است.

کمی بیش از یک‌سال گذشت که یک روز از معدن خبر دادند یکی از کارشناسان آنا‌کاندا لباس خود را کنده و کاملا برهنه مشغول بالا رفتن از کوه و فریاد زدن و فحش دادن است. فوری با پزشک معتمد شرکت تماس گرفتم و نظر پزشکی او را خواستم. او گفت این یک وضع شناخته شده است. برخی افراد تحمل زندگی در ارتفاع بیش از ۶هزار پا را ندارند و به حرکاتی این‌چنین دست می‌زنند. این افراد را باید با ملاطفت دستگیر کرد و به محل‌های کم ارتفاع فرستاد. آنها به زودی و بدون دارو خوب می‌شوند. من هم بلافاصله دستور دادم که این شخص را بگیرند و با محافظ به تهران بفرستند. در ضمن حکم اخراج و حقوق سه ماه و بلیت درجه یک هم برای او تهیه کردیم. مشاور حقوقی و پزشک معتمد شرکت مامور بردن این شخص به فرودگاه شدند. پزشک هنگام سوار شدن این شخص به هواپیما چند قرص خواب‌آور به او خوراند که تا آمریکا بخوابد و سالم به مقصد برسد. موضوع به مدیرعامل شرکت آناکاندا هم اطلاع داده شد تا این مرد را در فرودگاه مقصد تحویل بگیرند. بدین‌ترتیب نخستین‌آمریکایی از کارمندان آناکاندا از ایران اخراج شد.