چرا خلیج‌فارس هنوز برای آمریکا اولویت دارد؟
بازی‌های پر ریسک در تنگه
رابی گرامر و جک دتچ ۵ اکتبر در خبرنامه فارن پالیسی نوشتند: در ساعات اولیه ۵ ژوئیه- ۱۴ تیر، فرماندهی مرکزی نیروی دریایی ایالات متحده یک تماس نامشخص از یک نفتکش در حال حرکت در تنگه هرمز دریافت کرد. تانکر نفتی TRF Moss نشان داد که یک کشتی نیروی دریایی ایران به سرعت در حال نزدیک شدن به نفتکش برای توقیف آن است.نیروی دریایی آمریکا به سرعت یک نیروی ویژه کوچک شامل یک ناوشکن موشک هدایت شونده، یک هواپیمای گشت دریایی P-۸ و یک پهپاد MQ-۹ Reaper را برای جلوگیری از توقیف نفتکش اعزام کرد که باعث شد تا کشتی ایرانی عقب‌نشینی کند. اما پس از چند ساعت این اتفاق دوباره رخ داد.
بنیاد دفاع از دموکراسی‌‌‌ها مطالعه تعاملی جدیدی را منتشر کرده است که تمام حوادث تایید شده توقیف یا تلاش برای توقیف کشتیها و همچنین توقیف کشتیها توسط ایران را ردیابی می‌کند. رویارویی بین شناورهای نیروی دریایی ایران و آمریکا تنها بین ژانویه ۲۰۲۱ و ژوئیه ۲۰۲۳، در ۲۶ مورد رخ داده است. از حمله انتحاری هواپیمای بدون سرنشین به نفتکش متعلق به اسرائیل گرفته تا گشت زنی قایق‌های ایرانی در اطراف کشتیهای نیروی دریایی ایالات متحده.در مقطعی در سپتامبر ۲۰۲۲، یک کشتی ایرانی در دریای سرخ، دو پهپاد بدون سرنشین آمریکایی را به مدت نزدیک به ۱۸ ساعت توقیف کرد تا اینکه نیروی دریایی آمریکا پس از اعزام دو ناوشکن، آزادسازی آنها را از طریق مذاکره صورت داد.
این ردیابی نشان می‌دهد که چگونه ایران بار دیگر با احساس فشار تحریم‌‌‌های غرب؛ در تنگنا بازی می‌کند و ایالات متحده را وادار کرده تا منابع بیشتری را به خلیج فارس تخصیص دهد. این مساله در زمانی صورت می‌گیرد که سیاستگذاران برای تغییر مسیر منابع به سمت مقابله با چین در اقیانوس هند و اقیانوس آرام و روسیه در اروپا در حال تلاش هستند.
حوادث آینده می‌تواند جرقه یک رویارویی جدید بین نیروهای ایالات متحده و ایران باشد، چرا که تنش‌ها بین غرب و تهران بر سر برنامه غنی‌سازی اورانیوم و شکوفایی مشارکت نظامی تهران با روسیه در حال افزایش یافتن است. فارن پالیسی مدعی است که ایران به تغذیه پهپادها و سایر تجهیزات نظامی به مسکو برای جنگش در اوکراین ادامه می‌دهد.در پی کارزار ایران برای آنچه فارن پالیسی آزار و اذیت و توقیف کشتیهای در حال تردد در تنگه هرمز می‌خواند، ارتش ایالات متحده به آرامی حضور دوباره خود را در خاورمیانه از جمله اعزام یک واحد اعزامی دریایی با حدود ۳۰۰۰ تفنگدار دریایی و ملوان، آغاز کرده است.
افزایش نظامی جدید نشان می‌دهد که چگونه برای مقامات واشنگتن صحبت در مورد ترک درگیری‌های نظامی در خاورمیانه بسیار آسان‌تر از انجام آن است.با این حال، باز نگه داشتن خطوط کشتیرانی در تنگه هرمز با توجه به نقش استراتژیک ایالات متحده در تضمین جریان آزاد نفت و سایر کالاها، که هم اکنون تحت فشار شدید در پی جنگ در اوکراین قرار دارد، یک اولویت استراتژیک اصلی برای ایالات متحده به‌شمار می‌رود. همسو با تحلیل فارن پالیسی از خیز آمریکا برای بازدارندگی بیشتر در مقابل ایران، سایت overt operator نیز مدعی است که آمریکا ایران را از هدف قرار دادن کشتیها در تنگه هرمز باز می‌دارد. overt operator به تاریخ ۵اکتبر می‌نویسد: در پی حوادث متعدد حملات دریایی در اوایل سال‌جاری، ایالات متحده جنگنده‌های F-۳۵ و F-۱۶ را به همراه یک ناوشکن دریایی و یک گروه تهاجمی آبی خاکی متشکل از ۲۵۰۰ تفنگدار دریایی در خلیج فارس مستقر کرد.
به ادعای این سایت افزایش حضور این شناورهای سطحی، همراه با نیروی هوایی آمریکا، تاثیر قابل‌توجهی بر ایران داشته است.فرمانده فرماندهی مرکزی نیروی هوایی ایالات متحده، تایید کرد که این استقرار نظامی ایران را از هرگونه اقدام علیه کشتیرانی دریایی باز داشته است. وی در گفت‌وگو با گروه نویسندگان دفاعی در واشنگتن اظهار کرد: «این تاثیرات خوبی داشته است.»
تصمیم برای تقویت توانایی‌های آمریکا در منطقه پس از تلاش ایران برای توقیف دو نفتکش تجاری در نزدیکی عمان در ماه ژوئیه گرفته شد. نیروی دریایی آمریکا مدعی شده که ایران در دو سال گذشته نزدیک به ۲۰ کشتی را در منطقه توقیف یا مورد آزار و اذیت قرار داده است. برخلاف ادعای آمریکا، رسانههای دولتی ایران تاکید کردهاند که اقدامات آنها با هدف مبارزه با قاچاق سوخت غیرقانونی صورت گرفته است. به‌رغم موفقیت حضور فعلی ایالات متحده، فرمانده فرماندهی مرکزی نیروی هوایی آمریکا هشدار داده که اثر بازدارندگی ممکن است کوتاه‌مدت باشد. ماهیت موقت افزایش حضور ایالات متحده نگرانی‌هایی را در مورد اینکه در صورت تغییر موضع ایالات متحده، ایران چه واکنشی نشان خواهد داد، افزایش می‌دهد. از آنجا که قرار است برخی از نیروها به کشور خود بازگردند، این تردید وجود دارد که آیا ایران فعالیت‌های تهاجمی خود را از سر خواهد گرفت یا خیر.
کنار هم قرار دادن مفاد این دو تحلیل نشان می‌دهد که گزاره‌های کارشناسان در خصوص اینکه آمریکا از منطقه خارج خواهد شد یا حضورش را کاهش خواهد داد، با واقعیت فاصله دارد و سیاست بازدارندگی سنتکام با قدرت بیشتری تداوم خواهد یافت. این مساله صرفا ناشی از کنش‌های ایران و پاسخ ایالات متحده به آن نیست، بلکه نشانگر اولویت راهبردی‌تر آمریکا در تضمین جریان آزاد انرژی و ثبات سیاسی و اقتصادی در بازارهای جهانی است که منطقه خلیج فارس نقش تعیین‌کننده‌ای در آن ایفا می‌کند.آمریکا همچنان خودش را به عنوان یکی از تامین‌کنندگان اصلی ثبات در بازارهای جهانی انرژی قلمداد می‌کند و تنگه هرمز در این میان اهمیت راهبردی دارد و این اهمیت در زمانی افزون‌تر است که نقش منطقه‌ای ایران گسترش پیدا کرده و با یک دهه گذشته بسیار متفاوت شده است. در چارچوب این اولویت، تنگه هرمز به نماد رقابت اصلی بین ایران و آمریکا تبدیل شده و آمریکا با پیش گرفتن سیاست بازدارندگی و اعمال فشار درصدد است این تنازع را با کمترین هزینه به پیش ببرد و بازار انرژی را تضمین کند.
علاوه بر اینکه آمریکا تمایل دارد نقش رهبری خود را مجددا در این مساله نشان دهد، تاثیر بلافصلی که بروز تنش در منطقه خلیج فارس روی خود آمریکا می‌گذارد، هم برای تصمیم‌گیرندگان این کشور مهم است. هر اتفاقی در تنگه منجر به بالارفتن قیمت نفت و طبیعتا گرانی بنزین و تاثیرگذاری بر عرصه سیاسی و اجتماعی آمریکا خواهد شد که می‌تواند برای دموکرات‌ها در آستانه انتخابات آمریکا عنصر تعیین‌کننده‌ای باشد.اینکه رسانههای آمریکایی مجددا این مساله را در صدر اخبار خود قرار داده‌اند و به آن ورود کردهاند، می‌توان به عنوان یکی از نشانه‌های ابطال‌پذیری نظریه خروج آمریکا از منطقه تلقی کرد که در چارچوب این نظریه، تحلیلگران بر این استدلال بودند که ایالات متحده مانند دوره نیکسون سیاست موازنه فراساحلی را حداکثر با ۵هزار نیرو در منطقه دنبال خواهد کرد.
