در این راستا، دولت بایدن روز دوشنبه به کنگره ایالات متحده اطلاع داد که به بانک‌های بین‌المللی مجوز داده است تا بدون نقض تحریم‌‌‌های علیه جمهوری اسلامی، این پول‌‌‌ها را انتقال داده و مدیریت کند. خبرگزاری آسوشیتدپرس بود که برای اولین بار در مورد اطلاع‌رسانی به قانون‌گذاران از سوی دولت بایدن گزارش داد.به عنوان اولین گام این توافق، ایران ماه گذشته چهار شهروند آمریکایی را که در زندان اوین نگهداری می‌‌‌شدند، به هتلی منتقل کرد.

منابع آگاه اعلام می‌کنند که به‌دنبال این اقدامات، آمریکایی‌ها می‌توانند ایران را تا هفته آینده ترک کنند. این افراد عبارتند از مراد طاهباز، سیامک نمازی و عماد شرقی که هرکدام به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شده‌‌‌اند؛ هرچند ایالات متحده این اتهامات را واهی و ساختگی می‌‌‌داند. هویت دو آمریکایی بازداشتی دیگر نیز بنا به درخواست خانواده‌‌‌هایشان اعلام نشده است. روز دوشنبه، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک، فهرستی از ایرانیان زندانی یا در حال محاکمه در ایالات متحده را که این کشور خواستار آزادی آنان در چارچوب این مبادله است، به المانیتور ارائه کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران به دلیل حساسیت این روند جاری و درحال انجام، از اظهارنظر در مورد این فهرست و اسامی موجود در آن خودداری کرده بود. این افراد شامل کامبیز عطاری کاشانی، شهروند دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی است که در ماه فوریه به دلیل اتهام ارسال تجهیزات و فناوری الکترونیکی به دولت ایران، از جمله بانک مرکزی این کشور از طریق شرکت‌های صوری در امارات به ۳۰ ماه حبس محکوم شده است.

مهرداد انصاری، یک ایرانی مقیم امارات و آلمان در سپتامبر ۲۰۲۱ میلادی به اتهام نقش داشتن در طرحی برای ارسال اقلام دومنظوره حساس برای ایران ذیل نقض قانون تحریم‌‌‌های تجاری علیه ایران به ۵ سال زندان محکوم شد. بر اساس اسناد دادگاه، قطعاتی که انصاری به دست آورده یا سعی در یافتن آنان داشت می‌توانست در جهت برنامه سلاح‌‌‌های هسته‌‌‌ای، هدایت و توسعه موشکی و سایر مقاصد نظامی استفاده شود.رضا سرهنگ‌‌‌پور کافرانی، تبعه ایرانی مقیم مونترال در کانادا، در ژوئیه ۲۰۲۱ میلادی به دلیل صادرات غیرقانونی تجهیزات آزمایشگاهی به ایران متهم شد.  امین حسن‌‌‌زاده، تبعه ایرانی و دارای اقامت دائم ایالات متحده و ساکن ایالت میشیگان نیز در دسامبر ۲۰۲۰ میلادی متهم شد. دادستان‌های فدرال حسن‌زاده را متهم کرده‌اند که به عنوان یک مهندس، اطلاعات محرمانه را از کارفرمای خود به سرقت برده و به برادرش در ایران که با نیروهای نظامی ارتباط دارد منتقل کرده است. کاوه لطف‌‌‌الله افراسیابی، دانشمند علوم سیاسی و نویسنده مقیم بوستون در ژانویه ۲۰۲۱ میلادی به نقض قانونی متهم شد که به موجب آن افرادی که به عنوان عامل یا مامور یک دولت خارجی فعالیت می‌کنند باید در دولت ایالات متحده مشخصات خود را ثبت کنند. بر اساس اسناد دادگاه، افراسیابی از سال ۲۰۰۷ میلادی به طور مخفیانه از نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد حقوق دریافت کرده و طی این مدت با یکی از نمایندگان مقیم کنگره ایالات متحده و وزارت امور خارجه لابی کرده است.

در دوسال گذشته، فهرست نام‌‌‌های مورد نظر ایران در چارچوب مبادله زندانیان تغییر کرده است. این تغییر پس از آن صورت گرفت که برخی از افراد بازداشت شده به سبب نقض تحریم‌‌‌ها که نامشان قبلا در این لیست قرار داشت، دوران حبس و محکومیت خود را سپری کرده‌اند.

آزاد شدن متقابل زندانیان از سوی ایران و آمریکا بخشی از تلاشی گسترده‌تر برای کاهش تنش‌‌‌ها با ایران است که از طریق برخی واسطه‌‌‌ها نظیر عمان، سوئیس، بریتانیا و قطر انجام شد. این در حالی است که ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری  ایران نیز قرار است برای سخنرانی و شرکت در اجلاس سالانه رهبران جهان در سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کند. به عنوان بخشی از مذاکرات غیرمستقیم با ایران، دولت بایدن همچنین خواستار آزادی باقر نمازی بود.

شهروند ایرانی-آمریکایی که بیش از شش سال در زندان و تحت حصر خانگی قرار داشت. این زندانی به سبب نیاز به درمان فوری و پس از لغو ممنوعیت سفرش در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی توانست ایران را ترک کند.

پسر او سیامک نمازی تنها آمریکایی بود که به عنوان بخشی از مبادله سال ۲۰۱۶ میلادی که توسط باراک اوباما رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده انجام شد؛نتوانست به آمریکا بازگردد. بر اساس تبادل زندانیان که در همان روز توافق هسته‌‌‌ای به اجرا درآمد، اوباما برای هفت ایرانی متهم یا محکوم به نقض تحریم‌‌‌ها فرمان عفو صادر کرد. با این حال با گذشت هشت سال، نمازی طولانی‌ترین دوران محکومیت در میان زندانیان آمریکایی در ایران را داراست.

 

اخبار مرتبط