ایران هم مثل آمریکا دست به کار شد
«بازدارندگی کارآمد» علیه «بازدارندگی یکپارچه»
سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم گفت: سال هاست که دشمنان از گزینه نظامی صحبت نمی‌کنند. باقری با برشمردن دشمنان «جنایتکار» از جمله آمریکا و اسرائیل گفت که آنها نیز به این نتیجه رسیده‌اند که «نبرد زمینی با جمهوری اسلامی محکوم به شکست خواهد بود.»ایالات متحده به‌رغم مشارکت در دیپلماسی پیوسته با تهران در یک دهه گذشته، هشدار داده که در برخورد با تهدیدهای ناشی از برنامه‌های هستهای و موشکی جمهوری اسلامی همه چیز روی میز خواهد بود. اسرائیل دشمن شماره یک ایران، در چنین لفاظی‌‌‌هایی آزادتر بوده و تهدید به حمله به سایت‌‌‌های هستهای خاص ایران کرده است.این فرمانده ارشد ایرانی با تبیین آنچه که بر اساس آن ایران تلاش کرده است فعالیت‌های نظامی خود را گسترش دهد، اظهار کرد: «ما به بازدارندگی پایدار و کارآمد دست یافته‌ایم.» مهم‌تر از همه، وقتی صحبت از موشک‌‌‌های بالستیک و هواپیماهای جنگی بدون سرنشین می‌شود، تهران میگوید این موشک‌‌‌ها و هواپیماها برای اهداف «بازدارنده» ساخته شدهاند. با این حال، این استدلال نتوانسته است دشمنان غربی را متقاعد کند، زیرا می‌‌‌ترسند چنین پیشرفت‌‌‌هایی، تهدیدی فزاینده برای ثبات در خاورمیانه ناآرام باشد.اسرائیل و ایالات متحده نیز از تماشای ائتلاف نظامی تهران با شرکای منطقهای خود خشمگین شدهاند. اخیرا در ماه مارس، ایران رزمایش مشترکی را با روسیه و چین در دریای عمان برگزار کرد، جایی که به نظر می‌‌‌رسید یک ناوشکن پیشروی نیروی دریایی ایران با نانینگ و دریاسالار گورشکوف ناوشکن‌های چینی و روسی خود، همراهی می‌کرد.
اظهارات این فرمانده ارشد ایرانی پس از نظارت بر تجهیزات توپخانه و شناسایی در یک پایگاه نظامی که توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در شمال غرب ایران اداره می‌شود، بیان شده است. وی با بیان اینکه نیروهای ایرانی در مرزها و همچنین در عملیات‌های فراسرزمینی در اوج آمادگی خود هستند، گفت: ما از نزدیک دشمنان را زیر نظر داریم.ماه گذشته در همین منطقه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در یک عملیات یک هفته‌‌‌ای با هدف قرار دادن شبه‌‌‌نظامیان کرد تبعیدی مستقر در کوه‌‌‌های ناهموار کردستان عراق، شرکت کرد. تهران مدعی است که این گروه‌‌‌ها با اسرائیل مرتبط هستند و به ناآرامی‌‌‌های سال گذشته دامن می‌‌‌زنند.ایران از آن زمان تاکنون چند بار پایگاه‌‌‌های مخالفان کرد را در داخل خاک عراق با حملات موشکی و پهپادی بمباران کرده است. هفته گذشته، سرلشکر باقری به مقامات عراقی اولتیماتوم داد و از آنها خواست تا ۲۰ اوت اپوزیسیون کردهای ایران را «خلع سلاح» کنند. در غیر‌این صورت، وی هشدار داد: «ما با اقدامات سخت گیرانه تر، موضوع را به دست خواهیم گرفت.»
طرحی برای متوازن کردن بازدارندگی یکپارچه؟
رونمایی ایران از طرح بازدارندگی کارآمد در شرایطی مطرح می‌شود که ایالات متحده آمریکا در یک هفته اخیر جتهای جنگی اف ۲۲ و اف ۳۵ و همچنین ناوشکن‌های نیروی دریایی خود را به منطقه خلیج فارس تحت عنوان بازدارندگی یکپارچه اعزام کرده است. در این چارچوب؛ المانیتور روز سه‌شنبه در گزارشی از چرایی این اقدامات آمریکا نوشت: پنتاگون جتهای جنگنده اف-۳۵ و یک ناوشکن نیروی دریایی را به خاورمیانه می‌‌‌فرستد تا جلوی مانورهای تهاجمی فزاینده خلبانان روسی بر فراز سوریه را گرفته و همچنین از موج اخیر تلاش‌‌‌ها برای توقیف تانکرهای سوخت تجاری توسط ایران جلوگیری کند. یک ماه قبل از اعزام جتهای
اف-۳۵، جنگندههای اف-۲۲ از اروپا برای یک دوره کوتاه جهت دورکردن جتهای روسی به اردن آمدند. جنگندههای اف-۱۶ قرار است به منطقه خلیج‌‌‌‌‌‌‌‌‌فارس اعزام شوند و جنگندههای آمریکا را که در حال گشتزنی هستند، تقویت کنند. آمریکا میگوید درصدد استقرار جنگندههای بیشتری در اطراف تنگه راهبردی هرمز است تا از کشتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در برابر توقیف احتمالی از سوی ایران محافظت کند.سابرینا سینگ، معاون سخنگوی پنتاگون، روز دوشنبه از استقرار F-۳۵ در منطقه خبر داد و گفت: ممکن است برخی از این هواپیماها در حال حاضر در مسیر باشند. اما مشخص نکرد که چه مدت در منطقه باقی خواهند ماند. اواخر هفته گذشته یک ناوشکن موشک هدایت‌‌‌شونده نیروی دریایی آمریکا - یو اس اس توماس هادنر - پس از عبور از کانال سوئز به مقر ناوگان پنجم نیروی دریایی در بحرین رسید.
متیو میلر سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده نیز روز چهارشنبه تصریح کرد که در پرتو «تهدید مستمر جمهوری اسلامی» و با همکاری شرکا و متحدان، وزارت دفاع آمریکا در حال «افزایش حضور» و «گسترش توانایی‌‌‌های» خود در تنگه هرمز و آب‌‌‌های اطراف است. میلر در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا با توجه به رفتار جمهوری اسلامی در منطقه برای جنگ با جمهوری اسلامی در خلیج فارس آماده می‌شود گفت: «ما به طور قطع هرگونه تمهیداتی را برای جنگ رد می‌‌‌کنیم و اطمینان داد که افزایش حضور نظامی در درجه اول بر نظارت بر وضعیت و جلوگیری از بی‌‌‌ثباتی بیشتر متمرکز است.» در آخر هفته، نیروی هوایی ایالات متحده پرواز F-۱۶های تازه‌‌‌وارد را برای گشتزنی بر فراز خلیج فارس برای نظارت بر کشتی‌‌‌های تجاری آغاز کرد. تانک‌‌‌‌‌‌‌‌‌شکن‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آمریکایی A-۱۰ Warthog مستقر در منطقه از اواخر ماه مارس پروازهای گشتزنی منظم خود را بر فراز خلیج فارس آغاز کردند که بخشی از تجمیع گشت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آمریکا و متحدانش در اطراف تنگه هرمز در واکنش به توقیف نفتکش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اخیر توسط ایران بوده است.
روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در یک سال گذشته در گزارش‌های مختلف به فراخور اقداماتی که ایالات متحده در چارچوب بازدارندگی یکپارچه مطرح کرده، به پوشش خبری و تحلیلی آن پرداخته است. در یکی از این گزارش‌ها آمده است: سال گذشته، کنگره به عنوان بخشی از قانون مجوز دفاع ملی ۲۰۲۳، قانون بازدارندگی و توانمندسازی دفاع ملی (DEFEND) را تصویب کرد؛ قانونی که به وزیر دفاع ایالات متحده اجازه داد تا یک سیستم دفاع هوایی و موشکی یکپارچه با اسرائیل و سایرین تعریف کند. این لایحه از حمایت گسترده دو‌‌‌حزبی برخوردار شد. پنتاگون با انتشار این سند، تهدیدهای پیش روی آمریکا را به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روزرسانی کرده و ایران در کنار چین و روسیه به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عنوان تهدیدهای اصلی شناسایی شدهاند. در این سند بر لزوم بازدارندگی در مقابل این تهدیدها و ضرورت ایجاد سیستم یکپارچه دفاع موشکی با مشارکت متحدان منطقهای آمریکا برای مقابله با توانمندی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های هستهای، موشکی و پهپادی ایران در منطقه تاکید شده است.
در این سند تاکید شده است که شکل و گستره تهدید علیه خاک ایالات‌‌‌‌‌‌‌‌‌متحده به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور اساسی تغییر کرده است. در سند دفاع ملی آمریکا سه تهدید از یکدیگر تفکیک شده است. تهدید فوری روس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، تهدید تدریجی چین و تهدیدهای پایدار ایران و کره‌‌‌‌‌‌‌‌‌شمالی و گروه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خشن فراملی. یک واژه کلیدی تحت عنوان بازدارندگی یکپارچه با هدف مقابله با این سه سطح تهدید و پیشگیری و بازدارندگی و پرهیز از جنگ در این سند مورد تاکید قرار گرفته است. ایجاد این بازدارندگی یکپارچگی از سه طریق انجام می‌شود. همکاری بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بخشی در درون آمریکا بین وزارت دفاع، وزارت خارجه و شورای امنیت ملی آمریکا، تقویت همکاری بین‌المللی با شرکا، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی از جمله ناتو و تقویت همکاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های منطقهای با متحدان از جمله در منطقه خاورمیانه.بنابراین ارسال جنگنده‌‌‌ها و ناوشکن‌‌‌ها که پیش‌تر نیز توسط آمریکا به منطقه ارسال شده بود، بخشی از چارچوب بازدارندگی یکپارچه است که واشنگتن قصد دارد آن را با مشارکت متحدان منطقهای خود نهادینه کند. در این قالب است که جمهوری اسلامی ایران نیز طرح بازدارندگی کارآمد را به عنوان پاسخی متوازن به این تهدیدها مطرح کرده است.
