هدف، نیروهای آمریکایی است
هماهنگی بی‌سر و صدای ایران و روسیه در شام
«جارد اسزوبا» نویسنده این گزارش که خبرنگار المانیتور متمرکز بر مسائل پنتاگون و امور دفاعی است، ۱۴ ژوئیه- ۲۳ تیر در این پایگاه تحلیلی و با طرح این پرسش که آیا همکاری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در سوریه تغییر کرده است؟ نوشت: خلبانان جنگنده‌های روسیه موج اخیر پروازهای مسلحانه تهدیدآمیز بر فراز پایگاههای آمریکایی در سوریه را - به دلیل استقرار جت‌های جنگنده F-۲۲ رادارگریز آمریکا - لغو کردند. در تحولی مشابه حملات شبه‌‌‌نظامیان مورد حمایت ایران به پایگاههای آمریکایی در عراق و سوریه نیز از زمانی که دولت بایدن در ماه مارس در پاسخ به کشته شدن یک پیمانکار آمریکایی در سوریه مجوز حملات هوایی به مقر نیروهای مورد حمایت ایران را صادر کرد، کاهش چشمگیری یافته است.
با این وجود، یک مقام ارشد نظامی ایالات متحده روز جمعه ادعا کرد که فرماندهان نظامی روسیه در سوریه در حال هماهنگی بی‌سر و صدا با نیروهای نظامی ایران در برنامه‌های بلندمدت برای تحت فشار قرار دادن ایالات متحده برای خارج کردن نیروهایش از این کشور هستند.این مقام آمریکایی که به شرط محفوظ ماندن نامش با المانیتور گفت‌وگو کرده، در این خصوص توضیح داد : «یک تلاقی منافع بین این سه گروه، ایرانی‌‌‌ها، روس‌‌‌ها و سوری‌‌‌ها وجود دارد. من شواهدی از برنامه‌ریزی در سطح عملیاتی بین رهبری سطح متوسط نیروی قدس و نیروهای روسی در حال عملیات در سوریه می‌بینم.»این مقام آمریکایی از بیان جزئیات بیشتر در مورد سطح این همکاری خودداری کرد و به گفتن این جملات بسنده کرد: در حال حاضر ما شاهد همکاری فشرده‌تر تهران و مسکو در «برنامه‌ریزی مشترک، درک مشترک و به اشتراک‌گذاری اطلاعات» در «سطح میانی تا بالاتر» هستیم. این همان الگویی است که ما هم در کار با شرکای خود برای تامین هدف مشترک انجام دادیم. آنها تلاش می‌کنند کارهای مختلف را با استفاده از بازوهای مشترک برای تشدید فشار بر ما یعنی نیروهای آمریکایی همگام کنند.
این مقام رسمی به حادثه‌ای در هفته گذشته اشاره کرد که در آن خلبانان سوخو-۳۵ روسیه سه پهپاد MQ-۹ آمریکا را در حالی که برای حمله به یکی از رهبران ارشد داعش در شمال غرب سوریه آماده می‌شدند، مورد تعقیب و گریز یا به اصطلاح او آزار و اذیت قرار دادند. هرچند این مقام شواهدی برای اثبات ادعای خود درباره هماهنگی میان نیروهای روسی و ایرانی در این عملیات ارائه نکرد.مقامات پنتاگون این ادعا را که اقدامات نیروهایشان در سوریه ارتباطی با اقدامات تحریک‌‌‌آمیز روسیه و ایران داشته، رد می‌کنند و معتقدند که واکنش‌‌‌های اخیر آمریکا چرخه تشدید تنش را در حال حاضر متوقف کرده است. ژنرال داگلاس سیمز، مدیر ارشد عملیات ستاد مشترک ارتش آمریکا، اوایل این هفته به خبرنگاران گفت: «ما هیچ مشکلی را پیش‌بینی نمی‌‌‌کنیم و سطحی از تشدید را که نگران آن هستیم در سوریه نمی‌‌‌بینیم.»با این حال، تقریبا ۹۰۰ نیروی آمریکایی باقیمانده در سوریه تقریبا چهار سال پس از عقبنشینی ناقص دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق از این کشور آسیب‌پذیرتر از قبل شدهاند. برخی از کارشناسان معتقدند که عقبنشینی نیروهای آمریکایی به دستور ترامپ، زمین‌‌‌های قابل‌توجهی را در شرق رود فرات به نیروهای روسیه و سوریه واگذار کرد. پیش از این، رودخانه فرات به عنوان یک مرز شناخته شده متقابل بین ارتش‌های رقیب عمل می‌کرد.یک مقام ارشد نظامی آمریکا روز جمعه استدلال کرد که واگذاری قلمرو یا حریم هوایی بیشتر به نیروهای روسیه و ایران در سوریه غیر‌محتاطانه خواهد بود. این مقام رسمی گفت: «به محض انجام این کار، آنها فقط به مکان بعدی می‌روند و به تلاش برای تحت فشار قرار دادن شما ادامه می‌دهند.»المانیتور برای اولین بار در ماه فوریه نگرانی مقامات ارشد نظامی آمریکا در مورد احتمال همکاری روسیه و ایران علیه حضور کوچک نیروهای آمریکایی در سوریه را به عنوان نتیجه حمایت نظامی تهران از جنگ کرملین در اوکراین گزارش کرد. ماه گذشته، واشنگتن پست سند افشا شده پنتاگون را منتشر کرد که نشان می‌‌‌داد فرماندهان روسیه و ایران برای ایجاد یک مرکز عملیات مشترک جهت هماهنگی تلاش‌‌‌ها برای تحت فشار قرار دادن نیروهای آمریکایی در سوریه توافق کرده‌‌‌اند.
ایالات متحده نیروهای خود در سوریه را در پی کارزار چند ملیتی علیه داعش تحت نظر مقاماتی که سال ۲۰۰۱ ابتدا توسط کنگره به دولت جورج دبلیو بوش اجازه داد تا برنامه‌ریزان حملات ۱۱ سپتامبر را تعقیب کند، حفظ می‌کند. دولت اوباما نیز که نیروهای عملیات ویژه ایالات متحده را در سال ۲۰۱۵ وارد سوریه کرد، مجوز استفاده از نیروی نظامی (AUMF) در سال ۲۰۰۱ را به عنوان تحریم قانونی عملیات جنگی علیه داعش، شاخه‌‌‌ای از القاعده، تفسیر کرد.امروز نیروهای آمریکایی در شمال شرق کشور و در یک پایگاه عملیات ویژه دورافتاده به نام «التنف»، که در مجاورت یک گذرگاه مرزی ارزنده در مرز سوریه با عراق و اردن قرار دارد، متمرکز شدهاند. هرچند که تهران و مسکو هر دو از بشار اسد، رئیسجمهور سوریه حمایت کردند، اما رقابت بین این دو بر سر نفوذ در قلمرو کلیدی و دسترسی به پایگاه‌ها مدت هاست که مانع هماهنگی سطح بالا میان این دو کشور شده است. با این حال، پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال گذشته، خلبانان جنگنده‌های روسی به طور فزاینده‌‌‌ای پروتکل‌‌‌های حریم هوایی توافق شده با فرماندهان آمریکایی در سوریه را زیر سوال بردند. در ماه مارس گذشته، ژنرال مایکل اریک کوریلا فرمانده ارشد نیروهای آمریکایی در خاورمیانه، در شهادت علنی در کنگره به قانون‌گذاران هشدار داد.
این مقام ارشد ارتش آمریکا روز جمعه گفت: «در واقع رفتار ما از زمان سقوط خلافت داعش به مدت پنج سال هیچ تفاوتی نکرده است.» ایالات متحده و نیروهای دموکراتیک سوریه آخرین قلمرو داعش را در مارس ۲۰۱۹ در شرق دور سوریه تصرف کردند. در اکتبر همان سال، یک حمله هلی‌کوپتری توسط نیروهای ویژه آمریکا به گوشه‌ای از شمال غرب سوریه که تحت کنترل ترکیه است، منجر به کشته شدن ابوبکر البغدادی، رهبر ارشد وقت داعش شد.این مقام ارشد ارتش آمریکا گفت: خط تلفنی که در سال ۲۰۱۶ برای کاهش احتمال تنش و برخورد بین طرف‌های آمریکایی و روسیه ایجاد شد، همچنان فعال است. دفعات زیادی نبوده که آنها از پاسخ دادن به تلفن خودداری کرده باشند. این خط عدم‌تعارض باز است.با این حال، مقامات ارشد آمریکایی ارزیابی می‌کنند که نه فرماندهان روسی و نه فرماندهان ایرانی در سوریه نمی‌خواهند به این زودی وارد یک درگیری بزرگ با دشمنان آمریکایی خود شوند. یک مقام آمریکایی به المانیتور گفت که او ارزیابی می‌کند نیروهای روسیه و ایران اطلاعاتی را درباره پایگاههای آمریکا در سوریه به اشتراک می‌‌‌گذارند.
درگیری‌های میان نیروهای آمریکایی با نیروهای تحت حمایت ایران فعلا تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است، اما مقامات امنیت ملی آمریکایی می‌‌‌گویند خطر تشدید تنش در منطقه همچنان بالاست. مقامات آمریکایی همچنان ادعاهای خود درباره ارسال تسلیحات از ایران به سوریه و یمن را تکرار می‌کنند و این در حالی است که همزمان گزارش‌های متعددی درباره مذاکرات پشت درهای بسته بین مقامات آمریکایی و ایرانی با هدف کاهش تنش بیشتر در منطقه، منتشر می‌شود. با این وجود برخی مقام‌های پنتاگون نگران هستند که پاسخ همکاری‌های ایران با روسیه در جنگ اوکراین، کمک مالی مسکو به تهران و افزایش فعالیت‌های نظامی ایران در منطقه باشد.
پنتاگون ماه گذشته هواپیماهای جنگنده اف-۲۲ را از اروپا راهی اردن کرد تا خلبانان روسی را که بارها در ماه‌‌‌های اخیر تلاش کرده‌‌‌اند خلبانان آمریکایی را به جنگ‌های سگی (داگ فایت اصطلاحی است که به نبرد هوایی بین هواپیماهای جنگنده اطلاق می‌شود که از فاصله نزدیک انجام می‌شود) بر فراز سوریه وادار کنند. ژنرال الکس گرینکویچ مقام نظامی آمریکا روز جمعه گفت: «اف-۲۲ مطمئنا بر رفتار روسیه تاثیر داشته است. ما توانستیم پشت سر آنها مانور دهیم و موقعیت برتر را حفظ کنیم، [و] آنها دیگر تحریک‌‌‌کننده نبودند.» این مقام از بحث درباره هرگونه احتمال تازه استقرار ایالات متحده در منطقه خودداری کرد و تنها گفت که هواپیماهای رادارگریز اف-۳۵ برای «اقدامات متقابل دفاعی» «مفید» خواهند بود.به دنبال توقیف تانکرهای تجاری اخیر توسط ایران، اف-۱۶ آمریکا پروازهای گشت‌زنی بر فراز خلیج فارس را آخر هفته جاری آغاز خواهد کرد.
