تاریخ شفاهی (۲۳۳)
روسها پس از یک عمر دشمنی با ما رفیق شدند
رضا نيازمند :
برای ذوبآهن باید روسها زغال از معادن ایران تهیه کنند؛ علاوه بر آن ذوبآهن مقداری آب لازم داشت. همه این کارها مهندس با تجربه لازم داشت. همه مهندسین از شوروی میآمدند. به این ترتیب پس از سالها که روابط ایران و شوروی همیشه غیردوستانه بود، اوضاع و روابط بین ایران و شوروی خوب و دوستانه شد. روسها هم الحقوالانصاف خوب کار میکردند و اصلا دنبال کمونیست بازی نبودند. روسها قول داده بودند و گفته بودند مطمئن باشید که ما کمونیست بازی و جاسوسی درنمیآوریم. بالاخره بعد از یک عمر عدم اطمینان و دشمنی روسها با ما رفیق شده بودند. در عین حال ما خیلی خوشحال بودیم که اگر آمریکاییها ناراحت بشوند، مانعی ندارد چون آمریکا نفوذ داشت، ولی نمیتوانست روی شوروی اعمال نفوذ کند و این موجب شده بود که ایران تا حدی آزادی عمل داشته باشد و بتواند برنامههای خود را با شوروی بدون اعمال نفوذ آمریکا اجرا کند. خوبی قرارداد ما با روسیه این بود که ماشینآلات ذوبآهن و ماشینسازی اراک و لولهکشی سرتاسری گاز تا روسیه را روسها میدادند و ما به جای آنها گاز میدادیم. آن هم گازهایی که ما پیش از آن میسوزاندیم.