وزارت بازرگانی داخلی تشکیل می‌شود؟

ولی اسماعیلی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به تصویب فوریت لایحه تشکیل وزارت بازرگانی به «دنیای اقتصاد»، گفت: بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس در کمیسیون اجتماعی سه روز وقت داریم تا لایحه تشکیل وزارت بازرگانی را بررسی کنیم. در نهایت بعد از برگزاری جلسات با دولت و کارشناسان جمع‌‌بندی را به صحن علنی مجلس ارجاع می‌دهیم تا در دستور کار قرار گیرد. او ادامه داد: هفته آینده کار کمیسیون اجتماعی در خصوص لایحه تشکیل وزارت بازرگانی به اتمام می‌‌رسد و چون پس از آن مجلس یک هفته تعطیل است، این لایحه در هفته اول خردادماه در صحن مجلس بررسی خواهد شد. بعد از آن لایحه تشکیل وزارت بازرگانی به شورای نگهبان ارسال می‌شود و پس از اعمال نظر شورای نگهبان دولت باید سازوکارهای تفکیک دو وزارتخانه را انجام دهد.

نایب رئیس کمیسیون اجتماعی تاکید کرد: ما به دنبال این هستیم که با توجه به وضعیت بازار در نخستین فرصت وزارت بازرگانی شکل بگیرد تا تاثیر مثبتی در تنظیم بازار، نظارت بر قیمت‌‌ها و کالاهای اساسی داشته باشد. اسماعیلی در خصوص اینکه وزارت بازرگانی تشکیل می‌شود یا وزارت بازرگانی داخلی، گفت: احتمالا در کمیسیون اجتماعی در صورت موافقت نمایندگان وزارت بازرگانی را به وزارت بازرگانی داخلی تغییر بدهیم. اما در حال حاضر دولت لایحه تشکیل وزارت بازرگانی را آورده نه وزارت بازرگانی داخلی را. او تصریح کرد: در صورت تشکیل وزارت بازرگانی و دو نیم شدن وزارت صمت، دولت باید دو وزیر معرفی کند. در همین خصوص سمیه محمودی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: زمانی‌که وزارت صمت به دو وزارتخانه تبدیل شود رئیس‌‌جمهور باید دو وزیر معرفی کند. در دولت آقای روحانی در مجلس دهم تشکیل وزارت بازرگانی مطرح شد، اما به نتیجه نرسید. از ابتدا هم ادغام وزارت بازرگانی و وزارت صنایع و معادن غلط بود. او با انتقاد از دولت، ادامه داد: در شرایط فعلی که در بحران هستیم، وزیر جهاد کشاورزی نداریم.

بنابراین لازم است که دولت برای معرفی وزرا سرعت عمل داشته باشد، اما متاسفانه این سرعت عمل را در دولت نمی‌‌بینیم. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: به صورت غیر‌رسمی شنیده‌‌ایم که سرپرستان کنونی وزارت جهادکشاورزی و آموزش‌وپرورش را می‌خواهند به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی کنند. اما در خصوص وزیر پیشنهادی وزارت صمت شنیده‌ها بسیار است و قطعیتی وجود ندارد. اما دولت بهتر است به دنبال افراد بزرگ بگردد. آرش زره‌تن لهونی، عضو کمیسیون برنامه مجلس نیز گفت: با توجه به تصویب دو فوریت لایحه تشکیل وزارت بازرگانی و اینکه این لایحه تا خردادماه نهایی می‌شود، به نظر می‌رسد پیش از پایان دوره سرپرستی سرپرست کنونی وزارت صمت دولت باید دو وزیر را برای وزارت بازرگانی و وزارت صنایع و معادن به مجلس معرفی کند.

تنظیم بازار با وزارت بازرگانی ممکن است؟

 روح‌‌الله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با انتقاد از تشکیل وزارت بازرگانی گفت: تشکیل وزارت بازرگانی اقدام غلطی است که در دولت قبل نیز تلاش شد تا این وزارتخانه تشکیل شود، اما مجلس مخالفت کرد و از طریق سران به دنبال این موضوع بودند. دولت سیزدهم نیز این خطا را تکرار کرد و مجلس هم به دلیل تعارفات و عزل وزیر صمت کوتاه آمد و به این لایحه رای داد.  او ادامه داد: در تاریخ ایران تجربه تفکیک و ادغام در حوزه صنعت و تجارت را حدود ۷ بار تکرار کردیم و امروز بار دیگر می‌خواهیم آن تجربه را تکرار کنیم. تنظیم بازار با تشکیل وزارت جدید رخ نمی‌دهد. ریشه‌های تنظیم بازار، ارز است و امروز بازار لطمات جدیدی از این حوزه می‌‌بیند.

ما در کشور کمبود تولید نداریم و ظرفیت تولید ما فراهم است. اما با تشکیل وزارت بازرگانی، این وزارتخانه تنها ابزاری که در دستش می‌‌ماند، واردات است و تنظیم بازار را از راه واردات انجام می‌دهد. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به تاثیر تشکیل وزارت بازرگانی اشاره و تاکید کرد: با تشکیل وزارت بازرگانی اختلافات میان وزرای اقتصادی تشدید می‌شود و قبلا هم به همین شکل بود. بازرگانی می‌گوید برای تنظیم بازار باید واردات انجام بدهد و نباید منتظر تولید باشد و در این شرایط سیاست تولیدگرایی که رویکرد نظام بوده لطمه جدی می‌‌بیند و تولید به حاشیه می‌‌رود. ایزدخواه خاطرنشان کرد: زنجیره تولید از نهاده، مواد اولیه، بازار، فروش و صادرات در یک زنجیره است و این زنجیره را نمی‌توان دو تکه کرد. بنابراین باید مدیریت آن واحد باشد و این موضوع منطق تجربی دارد و در بسیاری از کشورها انجام شده است. او اظهار کرد: با تصویب لایحه تشکیل وزارت بازرگانی، به لحاظ اجرایی تا پایان سال درگیر تفکیک وزارت بازرگانی از وزارت صمت خواهیم بود.

باید مدیران، پرسنل، دفاتر، تجهیزات و... در تهران و استان‌ها تفکیک شود و این کار زمان‌بری است. تا پایان سال هر سوالی مجلس بپرسد که تولید و بازار چه شد خواهند گفت ما درگیر تفکیک هستیم. همچنین حسن لطفی، سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس با تاکید بر لزوم تشکیل وزارت بازرگانی گفت: در حوزه بازرگانی ما چالش‌‌های اساسی در کشور داریم و هنوز تجار و بازرگانان بلا‌تکلیف هستند و متولی برای این قشر از جامعه وجود ندارد. علاوه بر این در حال حاضر وزارتخانه‌‌ای وجود ندارد که تراز واردات و صادرات کشور را تنظیم کند. او با بیان اینکه تشکیل وزارت بازرگانی برای تنظیم بازار ضروری است، ادامه داد: وزارت بازرگانی می‌تواند نقش موثری در تنظیم بازار داشته باشد و چالش‌‌های تجار و بازرگانان را رفع کند.