اول همکاری‌های ایران و روسیه و ادعای استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین و دلیل دوم هم فشار افکار عمومی و به‌خصوص گروه‌های اپوزیسیون ایرانی که مساله ناآرامی‌های ماه‌های گذشته در ایران را همچنان به عنوان یک عامل بازدارنده مذاکرات مطرح می‌کنند. عامل سوم هم که به مباحث فنی توافق برجام یعنی تاریخ انقضاهای موجود در سند برنامه اقدام مشترک بر‌می‌گردد. این تاریخ انقضاها شامل بندهای غروب است که پایان محدودیت‌های تسلیحات موشکی ایران در اکتبر ۲۰۲۳ را به دنبال دارد و تاریخ دوم هم ۲۰۲۵ را در‌بر می‌گیرد که برخی محدودیت‌های غنی‌سازی و مهم‌تر از آن مکانیزم ماشه یا اسنپ بک بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ لغو می‌شود.

 این تاریخ‌های انقضا همواره با حساسیت‌های زیادی در محافل فکری و نظامی غرب دنبال شده و یکی از مهم‌ترین دلایل خروج ترامپ از توافق ۲۰۱۵ این موارد بود که مدعی بود آمریکا امتیازهای قابل‌توجهی به تهران تقدیم کرده است. البته در بسته پیشنهادی بروکسل در مرداد ماه که فضا برای توافق فراهم بود هیچ اشاره‌ای به اعمال محدودیت‌های جدید بر این تاریخ انقضا نشده بود. ولی به‌نظر می‌رسد که با افزایش همکاری‌های ایران با روسیه، آمریکا و اروپا در حال تجدیدنظر در تصمیم خود برای احیای کامل توافق برجام هستند. اظهارات هفته گذشته انریکه مورا معاون جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره اهمیت و اولویت یافتن همکاری‌های نظامی ایران و روسیه در شرایط کنونی، نشان می‌دهد که غرب برخلاف بازه زمانی قبل از شهریور ۱۴۰۱ اولویت کمتری را برای احیای کامل برجام قائل است و به دنبال یک توافق به‌روز شده است، چرا که هزینه‌های احیای برجام در شرایط کنونی برای غرب بسیار بالاست. نقطه مقابل این دیدگاه، رویکرد جمهوری اسلامی است که همچنان و به‌رغم بروز متغیرهای جدید که برای غرب بسیار مهم است، به دنبال بازگشت طرفین به توافق ۲۰۱۵ است. احیای کامل برجام مطلوبیت‌های عمده‌ای برای ایران دارد که یکی از مهم‌ترین آنها مزایای اقتصادی لغو تحریم‌های گسترده است. مطلوبیت دوم که نقطه مقابل دیدگاه غرب است، پایان بندهای غروب و تاریخ انقضاهای برجام است که می‌تواند ابزار اسنپ بک را از غرب سلب کند و همچنین محدودیت‌های تسلیحاتی را که برای سال‌ها بر ایران تحمیل شده نیز برچیند.

اخبار مرتبط