در نشست اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ چه گذشت؟
صفآرایی تهران -واشنگتن در نیویورک
چه کسی مسوول توقف مذاکرات است؟
رابرت وود، معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل در بیانیه‌‌ای در جلسه شورای امنیت درباره اقدامات ایران مدعی شد: «اقدامات تحریک‌‌آمیز ایران برای ارتقای ظرفیت برنامه هسته‌‌ای‌‌اش رو به افزایش است و نگرانی‌‌های جامعه بین‌المللی شدت می‌‌یابد. آمریکا کاملا نسبت به حل‌‌وفصل این نگرانی‌‌ها از طریق دیپلماسی متعهد است.» به گزارش «ایسنا»، وی ایران را مسوول توقف مذاکرات احیای برجام دانست و گفت: «درخواست‌‌های تازه ایران باعث شد توافقی در این زمینه انجام نشود؛ ما به وضوح گفته‌‌ایم که در دیپلماسی باز است. متاسفانه، اقدامات ایران نشان می‌دهد که این اولویت آنها نیست.»
وود همچنین در ادامه پروژه متهم‌‌سازی ایران در مساله توقف مذاکرات گفت: «رفتار ایران از ماه سپتامبر، به ویژه عدم همکاری مکرر و طولانی آن با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و توسعه برنامه هسته‌‌ای‌‌اش بدون وجود هیچ گونه هدف مشروع غیرنظامی، شک و تردید ما را نسبت به آمادگی و توان ایران برای رسیدن به یک توافق افزایش داده و گویای این است که چرا از آن موقع به بعد، مذاکرات فعالی انجام نشد.» آمریکا در این بیانیه به تکرار ادعای ارائه پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین پرداخته و گفته است: «پاراگراف ۴ بند B قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تمامی کشورها، حتی اعضای دائمی شورای امنیت را به انتقال این‌گونه پهپادها از ایران، بدون تاییدیه کامل شورای امنیت منع می‌کند. نقض آشکار این قطعنامه توسط روسیه تحت هر شرایطی، یک نگرانی جدی محسوب می‌شود.» او در ادامه از افزایش همکاری‌‌های نظامی تهران و مسکو ابراز نگرانی کرد و گفت ممکن است روسیه با واردات کامل موشک‌‌های بالستیک از ایران، اقدام به نقض بیشتر قطعنامه ۲۲۳۱ کند.
روسیه: اتهامات ساختگی است
این در حالی است که واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل ادعاها درباره استفاده مسکو از پهپادهای ساخت ایران در اوکراین را بیاساس و ساختگی خواند و تاکید کرد که آمریکا و اروپا با این اتهامات به دنبال تحریم بیشتر ایران و روسیه هستند.به گزارش «ایسنا»، وی در این نشست با بیان اینکه ما هیچ مشکل غیرقابل حلی را برای جلوگیری از احیای برجام نمی‌‌بینیم، تاکید کرد: «با این حال تلاش برای اعمال فشار بر ایران و ایجاد تنش پیرامون برجام می‌تواند چشم‌انداز بازگرداندن توافق را کاملا نابود کند.»
دنباله‌‌روی تروئیکا از واشنگتن
همزمان با آمریکا، تروئیکای اروپایی نیز پروژه مقصرنمایی ایران در این نشست را دنبال‌کرد؛ در این خصوص تروئیکای اروپا پس از جلسه شورای امنیت درباره ایران، در بیانیه‌‌ای مشترک مدعی شدند که ایران به مدت سه سال و نیم است که در حال نقض تعهداتش ذیل برجام بوده و به توسعه برنامه هسته‌‌ای‌‌اش ادامه می‌دهد، در حالی که به‌طور چشمگیری در حال کاهش تعهداتش در زمینه ایجاد شفافیت است.
آلمان، انگلیس و فرانسه در این بیانیه با اشاره به سطح غنی‌‌سازی اورانیوم در ایران گفتند: «ایران به تولید اورانیوم با خلوص پایین و بالا در سطوح بی‌‌سابقه‌‌ای ادامه داده و تا ۶۰ درصد غنی‌‌سازی انجام می‌دهد. این به ویژه به دلیل آنکه ایران توان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برای نظارت و راستی‌آزمایی درباره بخش مهمی از فعالیت‌‌های هسته‌‌ای ایران به تعلیق درآورده، نگران‌‌کننده است و اطمینان‌‌یابی از ماهیت صلح‌‌آمیز برنامه هسته‌‌ای ایران را برای آژانس سخت‌‌تر می‌کند.»
در بخش دیگری از این بیانیه نیز به بحث ارسال پهپاد پرداخته‌‌اند و مدعی شده‌‌اند: «ایران از ماه اوت صدها پهپاد به روسیه داده است که روسیه از آنها برای کشتن غیرنظامیان و هدف قرار دادن زیرساخت‌‌ها مانند امروز در کی‌‌یف استفاده کرده است. ما قویا چنین نقل و انتقال‌‌هایی را که ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل هستند، محکوم می‌کنیم.»
تغییر موضع نامحسوس چین
اما آنچه در این نشست نسبت به همیشه متفاوت‌‌تر بود، موضع پکن است. در نشست شورای امنیت، گنگ شوآنگ، نماینده چین در سازمان ملل ضمن مطرح کردن انتقاداتی از آمریکا به دلیل خروج از برجام و توصیه به مسوولیت‌‌‌پذیری این کشور، با تاکید بر لزوم خرد دیپلماتیک، از انعطاف‌‌پذیری اخیر ایران درباره مسائل باقی‌مانده استقبال کرد. درواقع به نظر می‌‌رسد چین به نوعی ایران را تشویق به انعطاف‌‌پذیری می‌کند. این در حالی است که پیش از سفر اخیر شی جین پینگ به عربستان و در نشست‌‌های قبلی، چین و روسیه همراستا با یکدیگر مواضعی کاملا در ضدیت با غرب و حمایت از ایران اتخاذ می‌کردند. اما امروز پکن ضمن انتقاد از رویکرد آمریکا از ضرورت انعطاف‌‌پذیری ایران نیز سخن می‌گوید. وی در ادامه با اشاره به تصمیم دولت کنونی آمریکا برای بازگشت به برجام و برگزاری چندین دور مذاکرات برای رسیدن به این هدف، نسبت به توقف این رایزنی‌‌ها از ماه اوت تاکنون ابراز تاسف کرد و گفت: «در شرایطی که وضعیت امنیت جهان پیچیده شده است، این وضعیت آینده برنامه هسته‌‌ای ایران را نامطمئن کرده است.» این مقام چینی افزود: «آمریکا و سایر طرف‌‌های ذی‌‌ربط می‌‌بایست از این فرصت استفاده کرده و در نیمه راه با ایران دیدار کنند.»
ایران: وقت اقدام است
در این بین نماینده ایران به ادعاهای مطرح شده پاسخ داد. امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد روز دوشنبه به وقت محلی در نشست دوره‌‌ای و عادی شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام با اشاره به اینکه برجام تنها با پرداختن به ریشه‌های اصلی وضعیت فعلی آن، یعنی خروج آمریکا از توافق در تاریخ ۸ مه۲۰۱۸، قابل بازگشت و احیا است، تاکید کرد: «فشار، ارعاب و رویارویی راهحل نیست و به جایی نمی‌‌رسد. اگر آمریکا واقعا خواهان احیای برجام است، باید تنها بر دیپلماسی تکیه کند. ایران به نوبه خود بر تعهد خود به گفت‌وگو و دیپلماسی تاکید می‌کند.»
این مقام ایرانی بر آمادگی ایران برای ازسرگیری مذاکرات وین تاکید کرد و گفت: «ما آماده‌‌ایم برای دستیابی به یک راهحل قابل قبول همکاری کنیم و حتی نشست وزیران را در اسرع وقت ترتیب دهیم تا احیای برجام را اعلام کنیم. اما این امر در صورتی قابل دستیابی است که آمریکا اراده سیاسی واقعی نشان دهد و موافقت کند که به‌طور کامل به تعهدات خود عمل کند.»ایروانی بر این موضوع هم تاکید کرد که ایران هیچ موضوعی را خارج از چارچوب مذاکرات وین و برجام مطرح نکرده است و این طرف‌‌های دیگر، به‌‌ویژه آمریکا بودند که تصمیم گرفتند از میز مذاکره خارج شوند و متعاقبا، به ارسال پیام‌‌های متناقض، مبهم و گمراه‌کننده درباره مذاکرات اقدام کنند.در ادامه سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت که آمریکا اکنون توپ را در زمین خود دارد؛ باید نشان دهد که صادق، قابل اعتماد و قادر به اجرای وعده‌هایش است. اکنون وقت اقدام است.
همچنین دیپلمات ایرانی درباره ادعاهای مطرح‌شده درباره نقض برخی بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ توضیح داد: «ایران هیچ موردی را که مشمول بند ۴ (الف) ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱ باشد، به روسیه منتقل نکرده است و هرگونه ادعای خلاف آن بیاساس بوده و رد می‌شود. همچنین شایان ذکر است که ما قبلا گفت‌وگوهای دوجانبه با اوکراین برای رفع سوءتفاهمات موجود در این زمینه برگزار کرده‌‌ایم. علاوه بر این، تعدادی از پهپادهایی که قبل از جنگ اوکراین توسط ایران به روسیه منتقل شده‌‌اند - که ذیل ویژگی فنی مندرج در بند ۴ (الف) ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱ قرار نمی‌گیرند، برای استفاده در جنگ اوکراین نبوده است.» ایروانی تاکید کرد که بنابراین، کمپین اطلاعات نادرست و اتهامات بیاساس علیه ایران باید پایان یابد.
