پیگیری بی‌امان تلاش برای حصول توافق هسته‌‌‌ای وسوسه‌‌‌آمیز با ایران که ابتدا توسط دولت اوباما و اکنون توسط بایدن سبب شده تا عربستان سعودی به آمریکا به عنوان شریک و حامی سابق خود بی‌اعتماد باشد. در نتیجه، اکنون پادشاهی سعودی که جو بایدن زمانی گفته بود می‌‌‌خواهد آن کشور را به عنوان یک دولت «یاغی» معرفی کند با دوستی با روسیه و چین و از طریق کاهش تولید نفت برای افزایش درآمد خود به‌رغم درخواست‌‌‌های مکرر کاخ سفید برای افزایش تولید نفت به صراحت استقلال خود را از رهبری آمریکا اعلام کرده است. نزدیک به نیم قرن پیش، عربستان سعودی به تنهایی آمریکا و اقتصاد جهان را از رکود نجات داد و با خودداری از افزایش قیمت ۱۵‌درصدی پیشنهاد شده توسط کارتل نفتی که در آن زمان تحت سلطه شاه ایران بود، این اقدام را انجام داده بود. در دهه ۱۹۷۰ میلادی مانند امروز کاخ سفید از اوپک تقاضا کرد تا پس از انتخابات ایالات متحده منتظر بماند و قیمت‌ها را افزایش ندهد. 

یکی دیگر از مواردی که تغییر نکرده اشتباهات رئیس‌جمهور آمریکاست. «ریچارد نیکسون» پیش از استعفا از مقام خود مانند بایدن از قیمت‌های بالای انرژی به عنوان انگیزه‌‌‌ای برای توسعه منابع انرژی جایگزین و تامین مالی خرید‌‌‌های انبوه تسلیحات از آمریکا توسط ایران حمایت می‌کرد تا شاه وقت ایران بتواند به عنوان سنگر آمریکا برای ثبات در خاورمیانه محسوب شود. افزایش فروش تسلیحاتی آمریکا به ایران در آن زمان، سعودی‌‌‌ها را نگران ساخت. امروز پادشاهی سعودی از توهین مکرر بایدن به نفت و شر قلمداد کردن آن به ستوه آمده است. یک دژاوو (وضعیت پیش‌تر دیده شده و رخ داده) دیگر برنامه هسته‌‌‌ای ایران است. حتی نیم قرن پیش نیز ایران به دنبال برنامه اتمی بود.

بنابراین، ایالات متحده در آن برهه زمانی مجبور به پیگیری دو هدف متناقض شد: مهار گسترش جهانی فناوری هسته‌‌‌ای و آرام کردن شاه. شاه سرسختانه اصرار داشت که اگر او دوست ارزشمند واشنگتن است آمریکا باید به وی اجازه دهد تا خود کنترل سوخت هسته‌‌‌ای را در اختیار داشته باشد. امروز این خواسته تا حد زیادی از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح می‌شود. دشمنی بین ایران و عربستان سعودی عمیق است اگر‌چه اکنون این سعودی‌‌‌ها و نه ایرانی‌‌‌ها هستند که معتقدند در صندلی راننده قرار دارند. با این وجود، ریاض بهتر است به خاطر داشته باشد زمانی که نیروهای نزدیک به ایران در سال ۲۰۱۹ میلادی حملات پهپادی را به تاسیسات نفتی شرکت سعودی آرامکو در بقیق عربستان انجام دادند که باعث حذف ۷/ ۵میلیون بشکه نفت آن کشور در روز از بازار‌‌‌های جهانی شد هیچ اقدام تلافی‌جویانه‌‌‌ای از سوی آمریکا صورت نگرفت.

با توجه به اینکه دموکرات‌‌‌ها در کنگره خواستار پایان دادن به فروش تسلیحات آمریکا هستند که به حفاظت از تاسیسات نفتی عربستان کمک کرده، همزمان با ادامه تلاش‌‌‌های ناامیدانه دولت بایدن برای تضمین توافق هسته‌‌‌ای با ایران به نظر می‌رسد که واشنگتن این موضوع را به عنوان درس عبرتی برای سعودی‌‌‌ها می‌‌‌بیند؛ هرچند که درس عبرتی گران‌قیمت و پرهزینه خواهد بود.

اخبار مرتبط