مطابق اصل ۲۷ قانون اساسی تشکیل اجتماعات و راهپیمایی‌ها، بدون حمل سلاح، به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است. ‌‌از این‌رو اعضای شورای شهر وقت تهران با هدف به رسمیت شناختن حق اعتراض مردم دست به تصویب دو فوریت تعیین یک مکان برای بیان اعتراضات زدند.  اما اقدام شورای شهر آن زمان ازسوی برخی با انتقاد روبه‌رو شد و عملی نشد. منتقدان همان زمان براین نظر بودند که طرح شورای شهر تهران به دلایلی ازجمله مشخص نبودن لزوم اخذ مجوز و اینکه تکلیف اعتراضات در دیگر شهرهای کشور را مشخص نمی‌کند ناقص است. از نظر آنها این مصوبه احساسی و فاقد ‌سازو‌کار اجرایی لازم بود. همزمان با نظر منتقدان، عیسی فرهادی، فرماندار وقت تهران نیز مصوبه شورا را در مغایرت با قانون اعلام کرد و با بیان اینکه این موضوع جزو وظایف شورای تامین است، مهر باطل بر تصمیم شورای شهر تهران زد.

درنهایت با به نتیجه نرسیدن طرح شورای شهر پنجم، یک بار دیگر به دنبال حوادث سال ۹۸، موضوع اختصاص مکانی برای تجمعات مطرح شد. این ‌بار هم این موضوع در دستور کار دولت و مجلس قرار گرفت، اما بازهم با فروکش کردن اعتراضات به بایگانی سپرده شد.

این موضوع یک بار دیگر سال گذشته با عنوان طرح «نحوه تشکیل تجمعات و برگزاری راهپیمایی‌ها» در دستور کار مجلس قرار گرفت و کلیات آن در کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس به تصویب رسید و قرار شد جزئیات آن به دلیل اختلاف نظر دستگاه‌ها درباره نحوه صدور مجوز تجمعات در کارگروه بررسی شود. ظاهرا یکی ازمهم‌ترین موارد اختلافی به صدور مجوز برای تشکیل تجمعات و برگزاری راهپیمایی‌ها برمی‌گشت. با این حال این طرح نیز در همان حد در مجلس باقی ماند تا اینکه به دنبال حوادث یک ماه اخیر در کشور، موضوع اختصاص مکانی برای تجمعات بار دیگر در دستور کار دولتمردان کشور قرار گرفت.  به این ترتیب کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس طرح قبلی خود در مورد سامان‌دهی تجمعات را مجددا مورد بررسی قرار داد و حتی برخی نمایندگان مجلس از دولت خواستند تا به فوریت لایحه‌ای برای سامان‌دهی اعتراضات به مجلس ارائه کند.  در کنار مجلس، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری نیز در این مدت با تاکید بر ایجاد کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها از دانشگاه، حوزه و مراکز فرهنگی و علمی به عنوان مکان‌هایی یاد کرد که می‌توانند مکانی برای شنیدن اعتراضات باشند. همزمان با این سخنان روز گذشته استاندار تهران اعلام کرد که به زودی چند نقطه در تهران برای برگزاری تجمعات تعیین می‌شود. به گزارش «ایسنا»، محسن منصوری همچنین با بیان اینکه معاونت سیاسی وزارت کشور در حال تهیه و تدوین آیین‌نامه‌ای اجرایی است، گفت: ما هم مکان‌هایی را مشخص و معرفی می‌کنیم که فرآیند این کار و محل این تجمع سریعا مشخص شود سپس به صورت رسمی اعلام و اطلاع‌رسانی می‌شود. استاندار تهران با بیان اینکه ما پیگیر انجام کار کارشناسی هستیم، ابراز امیدواری کرد که این موضوع ظرف دو، سه ماه آینده به نتیجه برسد و اصل تعیین محل تجمعات، زود تعیین تکلیف شود.

لزوم گسترش باب گفت‌وگو

در کنار تصمیم برای تعیین مکان‌هایی در تهران برای برگزاری تجمعات، این روزها مقامات ارشد کشور از باز بودن باب گفت‌وگو با معترضین بیش از گذشته سخن می‌گویند. همچنان‌که روز پنج‌شنبه محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه‌قضائیه با بیان اینکه باید باب گفت‌وگو را در کشور گسترش دهیم و گفت‌وگومحوری را به یک فرهنگ عمومی تبدیل کنیم، گفت: قطعا این فرآیند، امری دستوری و فرمایشی نیست و اختصاص به یک مقطع زمانی خاص ندارد.  به گزارش «ایسنا»، رئیس قوه‌قضائیه در تشریح لوازم و اسباب یک فرآیند گفت‌وگومحور گفت: سعه‌صدر و برخورداری از ظرفیت بالا، یکی از اساسی‌ترین لوازم شرکت در یک فرآیند گفت‌وگومحور است؛ انسان باید همه اقوال و سخنان را بشنود و گرایش‌های فکری و جناح‌بندی‌های سیاسی تاثیری در او برای استماع سخنان دیگران نداشته باشد؛ البته صرف شنیدن کافی نیست، بلکه مباحثه و تضارب نیز لازم است؛ همین مباحثه و تضارب آرا‌ و تعاطی افکار است که سبب رشد و تعالی می‌گردد؛ در این فرآیند مباحثه و تضارب آرا نیز قطعا نابردباری و انگ زدن و خشونت کلام و تندخویی جایی ندارد و لازمه آن تدوین سازوکارها و تعیین مبانی و شاخص‌های مربوطه است. البته اژ‌ه‌ای پیش از این هم روز ۱۸مهر خطاب به همه جریان‌ها، برای شنیدن، انتقاد و اعتراض‌شان اعلام آمادگی کرده بود.  در این میان به نظر می‌رسد مقامات ارشد کشور علاوه بر آمادگی برای فراهم کردن بستر اعتراضات قانونی و تمایل به گفت‌وگوی بیشتر با ‌مردم، این روزها بیش از گذشته بر اصلاح برخی رفتارها با مردم تاکید می‌کنند، همچنان‌که روز پنج‌شنبه غلامعلی حداد عادل، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همایش «بررسی علل و عوامل اغتشاشات اخیر»، با بیان اینکه غفلت از نقش زنان باعث ایجاد آشوب‌های اخیر شده بود، گفت: خانم‌ها نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و باید حضور موثر داشته باشند و ما باید غفلت گذشته خود را جبران کنیم. وی همچنین گفت: حتی کسانی که اعتراض می‌کردند و دستگیر می‌شدند هم نیروهای همین کشورند.

اخبار مرتبط